TS. Nguyễn Văn Khôi, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, thành viên Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ, nguyên Uỷ viên BTV Thành uỷ, nguyên Chủ tịch UBND TP. Hà Nội, đã ký Công văn số 100/CV - HHBDSVN gửi Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, kiến nghị điều chỉnh quy định tại khoản 7, Điều 17 trong Dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi).
Cụ thể, sau khi tiếp thu các ý kiến góp ý, phản ánh từ doanh nghiệp, hội viên và trên tinh thần cầu thị, trách nhiệm của Hiệp hội hành nghề cởi mở với sự phát triển kinh tế đất nước, Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA) tham gia góp ý cho Dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) ở nội dung sau:
Theo quy định tại khoản 7, Điều 17 Dự thảo Luật: "Người nộp thuế chuyển nhượng dự án đầu tư có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ thuế phát sinh từ hoạt động chuyển nhượng trước khi chuyển nhượng; trường hợp chưa hoàn thành nghĩa vụ thuế tại thời điểm chuyển nhượng thì tổ chức nhận chuyển nhượng có trách nhiệm kế thừa toàn bộ nghĩa vụ thuế liên quan đến dự án đầu tư sau khi chuyển nhượng theo quy định của pháp luật".
Tuy nhiên, quy định nêu trên chưa thật sự rõ ràng, hợp lý, dễ dẫn đến nhiều cách hiểu, gây khó khăn cho doanh nghiệp trong quá trình áp dụng. Vì vậy, VNREA đề xuất điều chỉnh để tạm lùi hoặc bãi bỏ quy định này, bởi các lý do sau:
Thứ nhất, việc quy định “người nộp thuế chuyển nhượng dự án đầu tư có nghĩa vụ thực hiện nghĩa vụ thuế phát sinh từ hoạt động chuyển nhượng theo quy định trước khi chuyển nhượng” dễ dẫn đến cách hiểu: người nộp thuế chuyển nhượng phải hoàn thành tất cả các nghĩa vụ thuế có liên quan trước khi chuyển nhượng dự án đầu tư.

Ảnh minh hoạ
Thực tế, tại thời điểm giao dịch, doanh nghiệp chưa có đầy đủ cơ sở để xác định chính xác số thuế phát sinh phải nộp nên không thể hoàn thành nghĩa vụ thuế trước khi giao dịch chuyển nhượng hoàn tất. Quy định này là không khả thi, gây khó khăn cho doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, các văn bản hiện hành về thuế quy định rõ về thời điểm kê khai, nộp thuế (đối với thuế thu nhập doanh nghiệp: kê khai quyết toán theo năm, tạm nộp hàng quý; đối với thuế giá trị gia tăng: kê khai và nộp theo tháng/quý). Việc quy định thực hiện nghĩa vụ thuế phát sinh theo từng lần chuyển nhượng có thể phát sinh mâu thuẫn với các quy định trên.
Thứ hai, nội dung tại Dự thảo Luật Quản lý thuế có thể bị coi là bổ sung thêm điều kiện ràng buộc mới: hoàn thành nghĩa vụ thuế mới đủ điều kiện để được chuyển nhượng dự án đầu tư.
Việc bổ sung điều kiện mới có thể gây ra xung đột pháp lý và làm tăng thủ tục hành chính cho doanh nghiệp. Cụ thể, đối với các dự án thuộc lĩnh vực bất động sản, Luật Đất đai, Luật Đầu tư, Luật Kinh doanh bất động sản đã có quy định cụ thể về điều kiện và trình tự, thủ tục chuyển nhượng dự án.
Do đó, quy định tại Dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) dễ dẫn đến phá vỡ sự đồng bộ của hệ thống pháp luật, tăng thủ tục hành chính trong quá trình thực hiện và chuyển nhượng.
Thứ ba, quy định về việc “tổ chức nhận chuyển nhượng có trách nhiệm kế thừa toàn bộ nghĩa vụ thuế liên quan đến dự án đầu tư sau khi chuyển nhượng” chưa thật sự phù hợp.
Theo nguyên tắc cơ bản, nghĩa vụ thuế liên quan đến chuyển nhượng dự án đầu tư thuộc về bên chuyển nhượng - bên phát sinh thu nhập (trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác). Bên nhận chuyển nhượng khó xác định và khó kiểm soát việc tuân thủ các nghĩa vụ này.
Quy định này vô hình chung gây ra bất lợi cho bên nhận chuyển nhượng và có thể ảnh hưởng gián tiếp tới tính thương mại của các giao dịch kinh tế.
Từ các lý do nêu trên, VNREA đề nghị Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội xem xét ý kiến đề xuất đối với nội dung Dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi).
Xem toàn văn công văn góp ý của VNREA tại đây.