Xe điện VinFast nhìn từ… pin điện

Tôi sẽ không đi vào phân tích xe điện VinFast tốt hay không từ việc "mổ xẻ" từng chiếc xe, từng mẫu xe hay qua việc trải nghiệm cụ thể, mà tiếp cận từ góc độ bản chất của xe - đó là pin điện, từ đó cung cấp cho bạn đọc góc nhìn để tự mình đưa ra đánh giá.

1. Xe điện VinFast và sự kiện công nghệ CES 2024

Hãng xe điện đầu tiên của Việt Nam ngày 10/1 vừa ra mắt mẫu xe ô tô bán tải VinFast VF Wild tại CES 2024, sự kiện công nghệ lớn ở Las Vegas (Mỹ). Và theo truyền thông, concept này đã nhanh chóng trở thành tâm điểm tại CES 2024. Các phương tiện truyền thông và bản thân hãng xe cũng đã truyền thông tới người tiêu dùng về nhưng ưu điểm và tính năng nổi bật của dòng xe này, nên tôi sẽ không nói lại những điều báo chí đã thông tin.

Nhưng có một câu hỏi đặt ra là, tại sao một hãng xe non trẻ của Việt Nam lại có thể gây ấn tượng và thu hút sự quan tâm của cả giới truyền thông và người tiêu dùng như vậy?

2. Bài học từ hãng xe điện Trung Quốc BYD - Build Your Dreams

Trong lịch sử, các hãng xe hơi truyền thống để khẳng định được thương hiệu và chỗ đứng trên thị trường phải mất nhiều thập kỷ. Các thương hiệu lớn đến nay đều trên 100 năm tuổi, có hãng trên 200 năm tuổi. Trong khi đó, VinFast chỉ mới thành lập năm 2017, và chiếc xe điện đầu tiên ra mắt ngày 20/11/2018. Chính vì thế, không tránh khỏi ban đầu có rất nhiều người hoài nghi, trong đó có tôi. Tuy nhiên, khi VinFast chuyển hẳn sang dòng xe điện thì có vẻ niềm tin của người tiêu dùng đã lớn hơn.

Thứ nhất, bởi đây là xu hướng của thời đại trong cuộc chuyển đổi xanh, trong đó có "di chuyển xanh".

Thứ hai, nếu với xe xăng, VinFast là người đến sau, phải tìm cách "đánh chiếm", thậm chí là giành giật thị trường với các "ông lớn" đã khẳng định được chỗ đứng vững chắc của mình thì với xe điện, tất cả đều gần như cùng điểm xuất phát. Thậm chí, những người "đến sau" còn có lợi thế của việc đi tắt đón đầu, tiếp thu ngay những công nghệ mới nhất. Đồng thời không bị chi phối bởi "tư duy xe xăng", cũng như không phải giải quyết câu chuyện "lịch sử để lại" như những ông lớn xe xăng muốn chuyển sang xe điện.

Thứ ba, và đây cũng là điều quan trọng nhất, nếu như xe xăng động cơ là linh hồn của chiếc xe thì với xe điện, pin mới chính là trái tim của xe. Do đó, những "kẻ đến sau" sẽ không phải đi lại con đường của các ông lớn xe xăng mà đi thẳng vào "trái tim" của xe để giành ưu thế. Mà việc cải tiến để nâng cao hiệu suất của pin không phải là dễ, nhưng cũng không khó bằng cải tiến động cơ đốt trong vốn gần như đã đạt tới giới hạn. Thành công nhanh chóng của hãng xe điện Trung Quốc BYD - Build Your Dreams là một minh chứng nóng hổi và thuyết phục nhất. Trong đó, điều đáng chú ý nhất là người sáng lập ra hãng BYD - ông Vương Truyền Phúc, chính là giáo sư hóa học và khởi nghiệp từ việc sản xuất... pin. Để đến bây giờ, BYD không những tự sản xuất 100% pin cho xe của mình, mà ngay cả các đối thủ lớn như Tesla và Toyota cũng phải mua pin của ông Vương. Để đến cuối năm 2023, BYD đã nhảy lên vị trí số 1 về xe điện trên thế giới, soán ngôi của ngay chính đối thủ lớn là Tesla.

3. Pin - Trái tim của xe điện và câu chuyện đi tắt đón đầu

Pin là linh kiện quan trọng và đắt đỏ nhất trên một chiếc xe điện, chiếm khoảng 1/3 giá thành chiếc xe. Pin xe điện được đánh giá trên các tiêu chí chính là giá thành, dung lượng điện, thể tích, độ an toàn, tuổi thọ và tính ổn định. Giá pin càng rẻ thì xe bán càng chạy. Dung lượng điện lớn thì quãng đường di chuyển của xe càng dài. Thể tích nhỏ và nhẹ thì choán chỗ trên xe càng ít, cũng đồng nghĩa là càng trang bị được nhiều pin trên một xe, đồng nghĩa với việc tăng quãng đường di chuyển. Tuổi thọ cao sẽ giúp giảm chi phí khi sử dụng. Còn độ an toàn là yếu tố mà người tiêu dùng ngày càng quan tâm. Đặc biệt, tính ổn định của pin ngày càng được người tiêu dùng đánh giá cao, bởi giúp xe không bị giảm tốc độ khi pin đã yếu (như chỉ còn dưới 50% dung lượng chẳng hạn).

Trong khi đó, một trong những yếu tố mà VinFast quan tâm hàng đầu chính là pin. Bằng chứng là năm 2021, hãng này đã đầu tư nhà máy sản xuất Pin VinES với tổng vốn đầu tư 4.000 tỷ đồng tại Vũng Áng (Hà Tĩnh), và những pack pin đầu tiên đã được trang bị cho dòng xe VF6 của VinFast. Năm 2022, VinFast lại tiếp tục đầu tư hàng chục triệu USD vào ProLogium - Công ty hàng đầu thế giới về pin thể rắn. Tiếp tục, cuối năm 2022, Công ty VinES lại hợp tác với Công ty Gotion High-Tech xây dựng nhà máy sản xuất loại pin LFP (Lithium Sắt Phosphate) với tổng mức đầu tư gần 6.330 tỷ đồng. Điều lưu ý là loại pin LFP dù cùng là pin Lithium, nhưng lại rẻ hơn, an toàn hơn, có tuổi thọ cao hơn pin Lithium-ion thông thường. Nhất là dòng xả ổn định giúp cho xe không bị tụt tốc khi pin đã yếu.

Nói như thế để thấy, cùng với việc ngày càng chú trọng đến hình thức xe, tiện nghi, tính năng của xe, mà mẫu bán tải VinFast VF Wild trình làng tại CES 2024 ở Las Vegas ngày 10/1/2024 là một ví dụ, thì việc VinFast tập trung và đi thẳng vào "trái tim" của xe là pin điện cho thấy hướng đi nhất quán và đúng đắn, đi tắt đón đầu của hãng xe này. Điều đó chính là cơ sở để người tiêu dùng đặt niềm tin vào hãng xe điện của Việt Nam.

Vì tôi cho rằng, ai nắm được pin, người đó sẽ chi phối và thành công với xe điện - xu hướng của tương lai. Bởi pin quyết định chất lượng, hiệu năng và giá cả của chiếc xe./.