Niềm tự hào một thời
Khu chung cư Quang Trung (phường Quang Trung, TP. Vinh, tỉnh Nghệ An) gồm 4 khu (A, B, C, D), do Cộng hòa Dân chủ Đức xây dựng từ năm 1976, và đưa vào sử dụng vào năm 1982 gồm 20 dãy nhà cao tầng, trong đó có 18 dãy nhà được thiết kế theo kiểu căn hộ khép kín và 3 dãy nhà tập thể.
Vào thời điểm đó, chung cư Quang Trung được xem là khu phố sầm uất, nổi bật nhất Bắc Trung bộ. Nhà tầng Quang Trung một thời là niềm tự hào của nhân dân xứ Nghệ, với tư cách là khu đô thị đầu tiên của miền Bắc xây dựng sau thời hòa bình lập lại.
Thủ tướng Phạm Văn Đồng đặt viên gạch đầu tiên tại lễ khởi công xây dựng Khu chung cư Quang Trung. (Ảnh tư liệu)
Một cụ ông độ tuổi “xưa nay hiếm” sống tại khu B Quang Trung từ năm 1982 bộc bạch: “Nếu hỏi tên một số đường mang tên các danh nhân, các bậc hiền tài, không phải ai cũng biết, nhưng nhắc đến đường Quang Trung, TP. Vinh thì không những người dân địa phương mà dân ở nơi khác có khi cũng biết. Và ngày nay, người dân xứ Nghệ chúng tôi xem chung cư Quang Trung là khu “phố cổ” của Nghệ An. Bởi nơi đây không chỉ đơn thuần là một công trình xây dựng, mà còn là di sản văn hóa của một mô hình tổ chức dân cư thời bao cấp, một phần của lịch sử TP. Vinh”.
Trần nhà B2, khu B chung cư Quang Trung, TP. Vinh bong vữa.
Sau gần 4 thập kỷ sử dụng, đến nay, khu chung cư Quang Trung đã và đang xuống cấp nghiêm trọng, đe dọa đến sự an toàn của hàng ngàn hộ dân.
Ông Tăng Văn Nuôi, một cán bộ hưu trí chia sẻ: “Do có những cống hiến nhất định trong kháng chiến chống Mỹ, lại thuộc diện kinh tế khó khăn nên tôi được cơ quan xét duyệt cho về đây ở. Tôi và gia đình mừng lắm. Nhưng những năm gần đây, cả gia đình tôi luôn sống trong cảnh bất an bởi tòa nhà xuống cấp nghiêm trọng… Các trụ nhà bong tróc bê tông, lộ cả phần cốt thép đã han gỉ. Có đêm nằm ngủ mà vữa trần rơi cả xuống mặt…”.
Các trụ bê tông khu B, chung cư Quang Trung xuống cấp nghiêm trọng.Đề cập đến công tác tham mưu, tổ chức thực hiện theo chỉ đạo của tỉnh, ông Nguyễn Hoài An, Chủ tịch UBND TP. Vinh cho biết: “Tình trạng các khu nhà chung cư Quang Trung xuống cấp nghiêm trọng đã được cảnh báo từ vài năm trước, chính quyền quyết định cho di dời làm dự án xây dựng nhà cao tầng mới. Dự án này được bắt đầu từ năm 2013 và đến nay, một số dãy nhà của khu tập thể đã được dỡ bỏ để xây dựng các nhà cao tầng mới. Riêng khu B chung cư Quang Trung dù xuống cấp nghiêm trọng nhưng vẫn chưa được đầu tư”.
Dầm trụ đứng và dầm ngang nhà B2, khu B Quang Trung bị bong tróc bê tông, lộ cả phần cốt thép bên trong đe dọa đến sự an toàn của những người dân sinh sống tại đây.
Qua kiểm định, các cơ quan chức năng xác định, toàn bộ các nhà chung cư này đều xuống cấp nghiêm trọng và ở mức nguy hiểm cấp độ C. “Căn cứ tiêu chuẩn TCVN 9381-2012, phân cấp đánh giá mức độ nguy hiểm của nhà (có 4 cấp A, B, C, D), qua kiểm định, xác định các nhà chung cư phường Quang Trung xây dựng từ năm 1976 đều là những công trình mức độ nguy hiểm cấp độ C.
Công trình nguy hiểm cấp độ C là công trình đã có một số bộ phận kết cấu ko đáp ứng được điều kiện sử dụng, xuất hiện tình trạng nguy hiểm cục bộ”, một cán bộ kiểm định cho biết.
Quyết định thay “áo mới”Trước tình trạng nguy cấp trên, ngày 19/6/2018, UBND tỉnh ban hành Công văn số 4382 về việc tăng cường, đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án cải tạo, xây dựng lại các nhà chung cư trên địa bàn TP. Vinh.
Theo đó, UBND tỉnh Nghệ An chấp thuận cho Tập đoàn Vingroup đầu tư, cải tạo khu B Quang Trung, giai đoạn 1 với tổng vốn 2000 tỷ đồng. Vingroup sẽ xây dựng mới 6 ngôi nhà chung cư cao tầng (gồm B1, B2, B3, B4, B5, B6); 5 nhà tái định cư; trung tâm thương mại và khách sạn; nhóm nhà ở liền kề mặt phố; công trình giáo dục trường mầm non, tầng hầm, bãi đậu xe… dự kiến khởi công đầu năm 2019.
Tại cuộc họp với nhà đầu tư, lãnh đạo UBND tỉnh giao nhiệm vụ cho TP. Vinh hoàn thiện công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) trước ngày 31/12/2018. UBND TP. Vinh đề nghị nhà đầu tư chủ trì phối hợp với Trung tâm Quỹ đất thành phố để xây dựng khung dự thảo chính sách GPMB dự án cải tạo khu B.
Theo đại diện Tập đoàn Vingroup, sau khi có mặt bằng sạch đơn vị sẽ tiến hành xây dựng hạ tầng kỹ thuật, nhà trẻ mẫu giáo trong 12 tháng, hoàn thành nhà tái định cư trong 24 tháng, xây dựng khách sạn cao tầng và hoàn thành dự án 36 tháng, bắt đầu xây dựng Khu B Quang Trung từ 2019, lập danh sách, hỗ trợ tiền thuê nhà đối với hộ dân từ 4 - 7 triệu đồng/tháng (tùy theo nhân khẩu), đồng thời đề xuất UBND tỉnh, TP. Vinh sớm hoàn thành GPMB Khu B Quang Trung.
