"Khẩu vị" văn phòng thay đổi
Thực tế thị trường ghi nhận phần lớn khách thuê văn phòng đang thay đổi thói quen sử dụng bất động sản sau 2 năm Covid-19 bùng phát. Theo ghi nhận từ Savills, công suất thị trường bất động sản văn phòng Hà Nội vừa qua tăng 2% theo quý, một phần nhờ vào sự cải thiện nguồn cung đến từ phân khúc hạng A. Dự kiến, đến cuối năm 2022, 6 dự án sẽ gia nhập thị trường trong đó có một dự án hạng A.
Đáng chú ý, khách thuê sẽ có những lựa chọn về văn phòng hạng A mới với chất lượng cao hơn bắt đầu từ cuối năm nay. Các dự án mới này sẽ cạnh tranh mạnh với các tòa nhà hiện hữu về chất lượng, dịch vụ và giá cả.
Trong đó có hai yếu tố chính mang đến cơ hội cho thị trường văn phòng và ảnh hưởng tới quyết định thuê mặt bằng của khách thuê doanh nghiệp.
Thứ nhất là yếu tố văn phòng xanh. Tại Hà Nội, hiện có hai dự án được nhận chứng chỉ xanh bao gồm toà văn phòng TechnoPark và Capital Place. Xu hướng này sẽ tiếp tục phát triển trong tương lai với các dự án như Techcombank Tower - 6 Quang Trung, Gelex - 10 Trần Nguyên Hãn và Tiến Bộ Plaza - 36 Cát Linh được xây dựng theo tiêu chuẩn LEED Gold, Lancaster Luminaire và Taisei Office Building Hanoi với LEED Green… Những dự án này sẽ góp phần cung cấp thêm gần 90.000m² sàn văn phòng xanh cho thị trường.
Văn phòng trong các toà nhà với chứng chỉ xanh sẽ ngày càng có nhiều lợi thế cạnh tranh, khi khách thuê đang dần tìm đến những văn phòng chất lượng ở những vị trí đắc địa, đồng thời có những thay đổi đáng kể trong không gian bàn làm việc. Thay thế cho những không gian làm việc truyền thống sẽ là các không gian làm việc mới góp phần bảo vệ môi trường cũng như tăng năng suất làm việc, thu hút và giữ chân nhân tài.
Thứ hai, một điểm đáng lưu ý của thị trường văn phòng hạng A sau đại dịch Covid-19 là xu hướng xuất hiện nhiều hơn của mô hình làm việc kết hợp (hybrid working) và mô hình làm việc linh hoạt (agile working). Có thể thấy rằng các giao dịch lớn trên thị trường nằm ở nhóm khách hàng công nghệ thông tin và truyền thông, sản xuất, tài chính, bất động sản, tư vấn, chăm sóc sức khỏe. Phần lớn các công ty trong số các nhóm này đều đang có xu hướng áp dụng mô hình làm việc kết hợp và linh động. Hai mô hình này hoàn toàn khác mô hình văn phòng chia sẻ (co-working). Với co-working, các công ty khác nhau (khách thuê) cùng chia sẻ một mặt bằng, cùng sử dụng các tiện ích chung như lễ tân, bảo vệ, dịch vụ vệ sinh. Mặc dù mô hình co-working được nhắc đến nhiều nhưng vẫn tồn tại những hạn chế nhất định, chỉ phù hợp với nhóm các công ty khởi nghiệp, các công ty làm việc theo dự án, hoặc những công ty tìm văn phòng ngắn hạn.
Ưu việt hơn các mô hình làm việc truyền thống, mô hình văn phòng làm việc kết hợp/linh hoạt giúp các công ty linh động trong việc thiết kế văn phòng, thay vì chỗ ngồi cố định, thay đổi thành các khu vực làm việc chung, làm việc theo nhóm, thúc đẩy tương tác nhiều hơn giữa nhân viên mà vẫn tạo được không gian riêng cho việc họp online hay họp tập trung, tăng hiệu suất làm việc cho nhân viên, và quan trọng hơn hết là xây dựng và gắn kết nhân viên theo văn hóa và giá trị cốt lõi của mỗi doanh nghiệp. Theo dự đoán, mô hình làm việc kết hợp sẽ được áp dụng và triển khai nhanh hơn rất nhiều so với văn phòng chia sẻ.
Bất động sản văn phòng hút dòng vốn nhà đầu tư
Kể từ năm 2021 tới nay, nhu cầu thuê văn phòng gia tăng mạnh mẽ. Tuy nhiên, cũng có áp lực là giá thuê văn phòng hạng A tại Hà Nội phụ thuộc rất lớn vào nguồn cung tương lai của thị trường.
Sau năm 2022, xu hướng văn phòng xanh và mô hình làm việc kết hợp sẽ tiếp tục phát triển trong tương lai. Trong thời gian tới, nguồn cung - cầu trên thị trường văn phòng cho thuê cũng sẽ có nhiều chuyển biến rõ rệt. Nhất là sự dịch chuyển mạnh ra ngoài trung tâm và các tỉnh lân cận đô thị lớn khi hàng loạt địa phương đang thúc đẩy triển khai đề án phát triển đô thị đến 2025 và định hướng đến 2030.
Mặt khác, thị trường cũng kỳ vọng tới năm 2023 nguồn cung văn phòng cho thuê sẽ có hơn 537.000m² đến từ 21 dự án gia nhập thị trường và hầu hết là phân khúc hạng B với số lượng chiếm tới 50%. Trong đó, khu vực phía Tây vẫn là nơi sẽ cung cấp nguồn cung tương lai lớn nhất với khoảng 250.000m² và tiếp tục giữ ưu thế về thị phần. Theo sau là khu vực nội thành với tỷ lệ 36%.
Thị trường văn phòng vẫn ghi nhận sự quan tâm khá lớn từ các chủ đầu tư trong nước và nước ngoài với kỳ vọng mức tăng trưởng và giá thuê sẽ phục hồi và phát triển trong 1 - 2 năm tới. Như vậy, bất động sản văn phòng tiếp tục là trọng tâm trong danh mục đầu tư của các nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Tuy nhiên, điểm mấu chốt luôn nằm ở việc doanh nghiệp cân nhắc kỹ lưỡng, lên kế hoạch sớm cho việc thay đổi văn phòng, đặt chất lượng dự án và uy tín của chủ đầu tư lên hàng đầu và có được sự tư vấn của các đơn vị chuyên nghiệp. Chỉ có thực hiện được những bước chuẩn bị và động thái như vậy, khách thuê doanh nghiệp mới có thể tránh được các chi phí không đáng có trong quá trình cho thuê, kiểm soát được rủi ro, đặc biệt là hài lòng với nơi được chọn làm văn phòng và gắn bó lâu dài.
Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp vẫn mong muốn duy trì hình thức làm việc toàn thời gian tại công sở. 25% người lao động tham gia khảo sát cho rằng làm việc tại văn phòng giúp họ tập trung hơn. Trong khi đó, 63% cho biết giao tiếp với đồng nghiệp tại văn phòng chủ động và hiệu quả hơn. Để đáp ứng được xu hướng làm việc mới, các doanh nghiệp cần chú trọng hơn trong khâu lựa chọn và setup văn phòng, nhằm đảm bảo nhân viên có một môi trường làm việc mở và linh hoạt./.
