Ngày 8/10/2024, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh đã có công văn gửi đến các sở, ban, ngành thuộc UBND tỉnh; UBND các huyện, thị xã, thành phố; các chủ đầu tư, các ban quản lý dự án, nhằm tránh gây lãng phí, nguy cơ gây lãng phí đối với các công trình, dự án sử dụng vốn đầu tư công, đầu tư tư đang tạm dừng thi công, không đưa vào khai thác sử dụng.
Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh giao Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường và UBND các huyện, thị xã, thành phố, kiểm tra, rà soát các công trình sử dụng vốn đầu tư tư thuộc lĩnh vực ngành, địa phương mình quản lý đang tạm dừng thi công, không đưa vào khai thác sử dụng. Nêu rõ lý do tạm dừng thi công, vướng mắc ở khâu nào, cơ quan, đơn vị nào? Nêu rõ phương án giải quyết? Cơ quan, đơn vị nào chịu trách nhiệm giải quyết? Nêu rõ mốc thời gian hoàn thành...
Dự án trên "đất vàng" liên tục điều chỉnh quy hoạch
Tọa lạc ngay tại khu "đất vàng" trung tâm cửa ngõ phía Nam, cạnh 2 trục đường huyết mạch vào thành phố là Đấu Mã và quốc lộ 1A. Với tổng mức đầu tư ước tính hơn 4.200 tỷ đồng, Khu đô thị Phúc Ninh là một trong số những dự án trọng điểm từng được tỉnh Bắc Ninh kỳ vọng sẽ tạo thành một phần quần thể đô thị xanh hiện đại bậc nhất của TP Bắc Ninh.
Theo nghiên cứu tài liệu của phóng viên Reatimes, dự án Khu đô thị Phúc Ninh (thuộc TP Bắc Ninh) được UBND tỉnh Bắc Ninh phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết vào tháng 4/2003 với quy mô ban đầu là 120ha. Tháng 9/2003, UBND tỉnh giao cho Công ty CP Phát triển đô thị Kinh Bắc (nay là Tổng công ty Phát triển đô thị Kinh Bắc - CTCP) làm chủ đầu tư dự án đầu tư, xây dựng, kinh doanh hạ tầng khu đô thị mới Phúc Ninh.
Sau 5 năm, đến tháng 4/2009, UBND tỉnh Bắc Ninh ban hành văn bản nâng diện tích quy hoạch dự án lên 138,92 ha. Đến tháng 11/2009, Sở Xây dựng Bắc Ninh lại ra văn bản phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 khu đô thị mới Phúc Ninh với diện tích gần 137ha.
Bên cạnh việc phê duyệt quy hoạch và điều chỉnh quy hoạch, từ năm 2003 đến 2012, UBND tỉnh Bắc Ninh đã ban hành hàng loạt văn bản thu hồi, bàn giao đất cho Tổng công ty Phát triển đô thị Kinh Bắc thực hiện dự án đồng thời tiến hành bồi thường, giải phóng mặt bằng.
Phối cảnh ban đầu dự án Khu đô thị Phúc Ninh. (Ảnh: Báo Bắc Ninh)
Sau 2 thập kỷ triển khai, nhiều diện tích đất tại dự án Khu đô thị Phúc Ninh vẫn để cỏ mọc. (Ảnh: Trọng Hiếu)
Do thời gian thực hiện dự án kéo dài nên nhiều chính sách của Nhà nước thay đổi, Tổng công ty Phát triển đô thị Kinh Bắc đã phải lập hồ sơ điều chỉnh quy hoạch dự án nhiều lần về quy mô và cơ cấu sử dụng đất và đã được các cơ quan có thẩm quyền của tỉnh phê duyệt điều chỉnh quy hoạch dự án 4 lần. Tuy nhiên sau hai thập kỷ triển triển khai, dự án vẫn chưa thể hoàn hiện nhiều hạng mục hạ tầng, đô thị.
Dự án kéo dài nên xảy ra tình trạng trong cùng một dự án nhưng đơn giá đền bù khác nhau nên người dân có đơn thư khiếu kiện. Việc bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng, gây ảnh hưởng tới cuộc sống của người dân.
Khu đô thị vắng bóng người ở, biệt thự phủ rêu
Sau nhiều lần điều chỉnh quy hoạch, tới năm 2021, Tổng công ty Phát triển đô thị Kinh Bắc lại được cấp Giấy chứng nhận đầu tư Khu đô thị mới Phúc Ninh. Theo đó, UBND tỉnh cũng yêu cầu nhà đầu tư phải có trách nhiệm thực hiện dự án đảm bảo đúng tiến độ và các quy định của pháp luật có liên quan và chỉ được phép triển khai dự án khi đáp ứng đầy đủ các quy định của pháp luật hiện hành.
Cổng vào Khu đô thị Phúc Ninh bị rào chắn chỉ để một làn xe ra vào do hạ tầng giao thông chưa được chủ đầu tư hoàn thiện, nhiều năm vắng bóng người ở (ghi nhận tháng 9 năm 2024). Ảnh: Trọng Hiếu
Tuy nhiên sau hơn 3 năm được cấp lại Giấy chứng nhận đầu tư, theo ghi nhận thực trang mới nhất của phóng viên Reatimes, nhiều hạng mục hạ tầng giao thông trong Khu đô thị Phúc Ninh vẫn chưa được hoàn thiện, chưa được liên kết với nhau. Số lượng căn nhà đưa vào sử dụng ít, cả khu khá hoang vắng bóng người ở.
Những tấm rào chắn chỗ có chỗ không bao bọc những ngôi nhà bỏ hoang sau nhiều năm méo mó xộc xệch gây mất mỹ quan đô thị. (Ảnh: Trọng Hiếu)
Khu đô thị được giới thiệu có nhà biệt thự song lập có diện tích 180-240m2, biệt thự nhà vườn cao cấp ven hồ có diện tích 400-600m2, nhà liền kề 120m2. Bên cạnh đó, còn có các khu thương mại, chung cư cao tầng, khu liên hiệp thể thao cao cấp, bệnh viện, trường học, hồ điều hoà... Tuy nhiên ghi nhận thực trạng thì đa phần đều chưa được hoàn thiện đầy đủ, vẫn còn rất nhiều mảnh đất trống chưa thể tạo nên hình dáng một khu đô thị.
Những căn biệt thư xây thô đang phủ rêu sau nhiều năm bỏ hoang, cây cối cỏ dại mọc um tùm chắn lối vào. (Ảnh: Trọng Hiếu)
Dù đa phần đang bỏ hoang, nhưng giá một căn biệt thự 240m2 xây thô tại đây, đang được chào bán 24 tỷ đồng; những lô đất có diện tích 180m2 mặt tiền 9m được chào bán với giá gần 14 tỷ đồng. Trung bình giá các sản phẩm bất động sản tại đây sẽ động từ 75 đến 100 triệu đồng/m2.
Hoàng loạt những biệt thự bỏ hoang cỏ mọc và rác thải tạo ra sự nhếch nhác cho một khu đô thị trên mảnh đất vàng. (Ảnh: Trọng Hiếu)
Có thể thấy rằng, một dự án khu đô thị trên "đất vàng" của TP Bắc Ninh vẫn chưa thể hoàn thiện hình dáng một khu đô thị, sau 2 thập kỷ triển khai. Đây thực sự là một sự lãng phí nguồn lực đất đai và hạn chế phát triển đô thị. Đặc biệt, khi dự án được cấp lại Giấy chứng nhận đầu tư, nhưng chủ đầu tư vẫn chưa thực hiện được hoàn thiện khu đô thị này. Điều này dẫn tới sự nghi ngại về năng lực của chủ đầu tư?
Theo kết luận Thanh tra tỉnh Bắc Ninh đã công bố năm 2018 được báo chí đưa tin, dự án Khu đô thị Phúc Ninh còn nhiều tồn tại hạn chế như:
Diện tích đất theo quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết và diện tích đất được giao để thực hiện dự án còn chưa thống nhất. Dự án thực hiện chậm tiến độ 9 năm so với Văn bản số 937/KH-XDCB ngày 10/11/2004 của Sở kế hoạch và Đầu tư về việc thẩm định dự án xây dựng khu đô thị mới Phúc Ninh. Công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng của dự án quá chậm và kéo dài.
Đến thời điểm thanh tra, Tổng Công ty Kinh Bắc mới giải phóng mặt bằng được khoảng 79ha/146,244ha và được bàn giao trên thực địa 68ha. Diện tích còn lại tuy đã được phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ nhưng đến nay chưa tổ chức bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng xong.
Công tác quản lý Nhà nước của các sở, ngành trong việc kiểm tra, đôn đốc Tổng công ty phát triển Đô thị Kinh Bắc thực hiện dự án chưa thường xuyên, chưa kiên quyết, UBND thành phố Bắc Ninh và các đơn vị có liên quan chưa có các biện pháp quyết liệt, kịp thời trong công tác chỉ đạo, giải quyết dứt điểm việc bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng tại dự án Khu đô thị mới Phúc Ninh; công tác tuyên truyền, vận động người dân nhận tiền bồi thường hỗ trợ dự án đạt hiệu quả thấp.
Chủ đầu tư Tổng công ty cổ phần phát triển đô thị Kinh Bắc chưa tích cực trong việc triển khai dự án; một số hạng mục của dự án thực hiện cầm chừng; sự phối hợp của Tổng công ty Phát triển Đô thị Kinh Bắc với chính quyền địa phương và các sở, ngành có liên quan trong quá trình triển khai bồi thường, hỗ trợ của dự án còn nhiều hạn chế; chưa chủ động, tích cực thực hiện dứt điểm các cam kết hỗ trợ riêng của Tổng Công ty đối với người dân có đất bị thu hồi.
Các hạng mục đang thi công của dự án chưa được hoàn thành, nhiều hạng mục chưa được triển khai; tại thời điểm thanh tra một số hạng mục công trình đang tiến hành thi công khi chưa được cấp có thẩm quyền điều chỉnh dự án đầu tư do hết thời hạn hoạt động của dự án. Không tiến hành điều chỉnh dự án đầu tư. Công tác lập, lưu trữ hồ sơ đất đai, đầu tư xây dựng của dự án không đầy đủ.
