Lời tòa soạn: Thời gian qua, việc áp dụng các quy định pháp luật về thuế, đất đai, nhà ở, kinh doanh bất động sản, đầu tư, xây dựng... tại các địa phương còn nhiều bất cập. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển lành mạnh, bền vững của thị trường bất động sản.
Ngày 29/8/2022, Thủ tướng Chính phủ ra Chỉ thị số: 13/CT-TTg, về một số giải pháp thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững. Trong đó, giao UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường kiểm tra, thanh tra đồng thời xử lý nghiêm với các trường hợp vi phạm về pháp luật về kinh doanh bất động sản, pháp luật về đất đai, pháp luật về xây dựng và pháp luật có liên quan (nếu có).
Bộ Công an được giao chủ trì, phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các cơ quan liên quan tăng cường công tác nắm bắt tình hình kinh tế vĩ mô; chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng và Bộ Tài chính xử lý nghiêm hoạt động của các sàn giao dịch bất động sản và hoạt động môi giới bất động sản vi phạm pháp luật, các hành vi trốn thuế, các hành vi đưa thông tin không chính xác, gây tác động tiêu cực đến hoạt động của thị trường tài chính, tín dụng, bất động sản.
Để góp phần minh bạch thị trường, tuyên truyền việc áp dụng các quy định pháp luật vào thực tiễn và thông tin kịp thời các vấn đề liên quan theo Chỉ thị số: 13/CT-TTg, Reatimes khởi đăng loạt bài: Áp dụng quy định pháp luật trong lĩnh vực bất động sản ở An Giang: Thành quả và bài học thực tiễn. Trân trọng giới thiệu đến độc giả!
Đây là một trong những vấn đề được nêu trong Thông báo số 121/TB-VPUBND, ngày 28/3/2023, về ý kiến kết luận của Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Trần Anh Thư, tại cuộc họp xử lý các khó khăn, vướng mắc về đất đai để thực hiện dự án đầu tư khu đô thị, khu dân cư, nhà ở trên địa bàn tỉnh.
Cụ thể, ngày 9/3/2023, tại Văn phòng UBND tỉnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Anh Thư chủ trì cuộc họp xử lý các khó khăn, vướng mắc về đất đai để thực hiện dự án đầu tư khu đô thị, khu dân cư, nhà ở trên địa bàn tỉnh. Tham dự cuộc họp có Lãnh đạo các Sở: Tài nguyên và Môi trường, Kế hoạch và Đầu tư, Xây dựng, Tư pháp.
Sau khi nghe Lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường báo cáo, đề xuất xử lý các khó khăn, vướng mắc về đất đai để thực hiện dự án đầu tư khu đô thị, khu dân cư, nhà ở trên địa bàn tỉnh (Văn bản số 516/STNMT-ĐĐ ngày 22/02/2023); ý kiến của các thành viên tham dự cuộc họp. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Anh Thư có ý kiến như sau:
“1. Đối với các dự án đã được quyết định chủ trương đầu tư nhưng chưa có quyết định chuyển mục đích sử dụng đất hoặc trong quyết định chủ trương đầu tư chưa nêu rõ về cơ chế tạo quỹ đất, vướng mắc về tên gọi dự án:
- Theo báo cáo của các Sở, ngành thì đối với các dự án này có các vướng mắc về:
(1) Các dự án thực hiện theo cơ chế doanh nghiệp tự thỏa thuận nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất với người dân nhưng quyết định chủ trương đầu tư chưa nêu rõ về cơ chế tạo quỹ đất; tên gọi dự án trùng vào mục tiêu Nhà nước thu hồi đất;
(2) Văn bản cho phép nhận chuyển nhượng của UBND tỉnh để thực hiện dự án;
(3) Việc lựa chọn chủ đầu tư thực hiện dự án (Liên quan việc có quyền sử dụng đất ở hợp pháp để thực hiện dự án xây dựng nhà ở thương mại)…
- Để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc đối với các dự án này, giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan rà soát, đánh giá vướng mắc đối với từng dự án cụ thể, phân nhóm và đề xuất tháo gỡ.
2. Đối với 8 dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại đã được chấp thuận cho nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp:
- Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường tại Văn bản số 516/STNMT-ĐĐ ngày 22/02/2023: “8 dự án nhà ở thương mại đã được chấp thuận cho nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp thì mục tiêu là xây dựng nhà ở thương mại, phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt, phạm vi dự án nhận chuyển nhượng vừa có đất ở và đất nông nghiệp đủ điều kiện cho phép chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án nhà ở thương mại theo khoản 3, Điều 21, Luật Nhà ở và Điều 4, Luật số 03/2022/QH15”.
- Để xem xét triển khai thực hiện các thủ tục tiếp theo đối với 8 dự án này, giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan rà soát làm rõ tỷ lệ đất ở trong từng dự án, quy định pháp luật về mức tỷ lệ đất ở để được chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời chấp thuận nhà đầu tư và các nội dung khác (nếu có).
3. Kết quả thực hiện các nội dung nêu trên, Sở Tài nguyên và Môi trường báo cáo Ban cán sự đảng UBND tỉnh tại kỳ họp gần nhất để có chỉ đạo thực hiện”.
Dù An Giang đã có nhiều nỗ lực tháo gỡ, nhưng quá trình này vẫn chưa đi đến hồi kết và nhiều doanh nghiệp vẫn phải tiếp tục chờ đợi.
Trước đó, như Reatimes đã thông tin trong Bài 3: An Giang: Vận động doanh nghiệp dừng dự án sau khi chấp thuận chủ trương, theo các chuyên gia, sự ách tắc pháp lý tại các địa phương, phần lớn là do vận dụng quy định pháp luật chưa phù hợp ngay từ đầu. Khi phát hiện ra vấn đề bất cập thì tiến thoái lưỡng nan, và doanh nghiệp phải chịu thiệt hại.
Tập đoàn Sao Mai là một trong những nhà đầu tư được duyệt chủ trương nhiều dự án tại An Giang
Tại An Giang, chủ trương “né” đấu thầu là câu chuyện Reatimes đã phản ánh trước đó. Thông báo số 471/TB-VPUBND An Giang, ngày 4/12/2019, về kết luận của Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thanh Bình, tại buổi họp bàn phương án lựa chọn nhà đầu tư nghiên cứu đề xuất đầu tư dự án Khu đô thị tại phường Mỹ Hòa, đã thể hiện rõ điều này.
Cụ thể, ngày 27/11/2019, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thanh Bình đã chủ trì buổi họp bàn phương án lựa chọn nhà đầu tư nghiên cứu đề xuất đầu tư dự án Khu đô thị tại phường Mỹ Hòa. Tham dự buổi họp có lãnh đạo các đơn vị: Sở Kế hoạch và Đầu tư (Phó Giám đốc Phạm Thành Nhơn), Sở Tài nguyên và Môi trường (Giám đốc Nguyễn Việt Trí), Sở Xây dựng (Giám đốc Nguyễn Thị Minh Thúy), UBND thành phố Long Xuyên (Chủ tịch UBND thành phố Phạm Thành Thái) và Văn phòng UBND tỉnh (Chánh Văn phòng Nguyễn Bảo Trung, Phó CVP Đinh Minh Hoàng). Sau khi nghe ý kiến của các đơn vị dự họp, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thanh Bình đã có ý kiến kết luận như sau:
“1. Theo báo cáo của các đơn vị: Khu vực đất tiếp giáp với Khu đô thị Golden City - phường Mỹ Hòa hiện nay được quy hoạch là đất hỗn hợp (trước đây được quy hoạch là khu liên hợp thể dục thể thao tỉnh); đất khu vực này hiện do các hộ gia đình, cá nhân đang quản lý sử dụng (trừ khu đất công khoảng 03ha của Long Xuyên). Đến nay có ba doanh nghiệp đăng ký xin đầu tư khu đô thị gồm: Công ty Cổ phần Thương mại và dịch vụ Đông Á, Công ty CP Đầu tư Thịnh Phát Long Xuyên, Công ty TNHH MTV Lộc Phát Long Xuyên.
2. Nếu triển khai dự án khu đô thị tại vị trí này theo hình thức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư sẽ kéo dài, gặp nhiều khó khăn về cơ chế, dẫn đến không khả thi. Mặt khác, đây là đất do tổ chức hoặc cá nhân tự tạo. Do đó, UBND tỉnh thống nhất với các ý kiến của các đơn vị dự họp là sẽ xem xét chọn một nhà đầu tư phù hợp để nghiên cứu đề xuất thực hiện dự án...”.
Trong thông báo này, việc “UBND tỉnh thống nhất với các ý kiến của các đơn vị” về chủ trương không đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, không nêu căn cứ quy định cụ thể. Đây có thể là điểm khởi đầu của những vấn đề pháp lý phát sinh, khi triển khai bước tiếp theo.
Bài 5: An Giang chỉ đạo rà soát sau quyết định cho thuê đất không đấu giá
