Bằng lăng là loại cây gỗ lớn, phân cành nhiều, cao, tán dày, nên những năm gần đây được trồng khá nhiều ở các đô thị làm cây cảnh quan, bóng mát. Cây ưa ẩm nên rất thích hợp với các tỉnh phía Nam là vùng có lượng mưa lớn và thường được trồng dọc theo các kênh rạch…
Tôi không biết rõ lắm, nhưng hình như bằng lăng chỉ được đưa ra trồng ở các tỉnh phía Bắc sau khi nước nhà thống nhất năm 1975 thì phải. Bằng lăng còn có tên gọi khác là bằng lăng nước, bằng lăng tím, bằng lăng ổi…, tên khoa học là Lagerstroemia speciosa thuộc họ Tử vi - Săng lẻ (ythraceae).
Ở Hà Nội, bằng lăng được trồng khá nhiều ở ngay bờ hồ Hoàn Kiếm, các công viên, vườn hoa… và là cây cảnh quan đẹp. Bằng lăng cũng len lỏi vào các khu phố cổ, phố cũ. Đặc biệt những năm gần đây, bằng lăng được trồng theo “chuyên đề” ở nhiều con phố như Đại Cồ Việt, Thịnh Liệt, Kim Mã…, và nhất là ở các khu phố mới phía Tây thành phố.
Bằng lăng cũng được đưa vào nhiều khu đô thị mới. Ở Khu đô thị Vinhomes Riverside - Long Biên, cái tên bằng lăng còn được lấy để đặt cho một con đường nội khu được coi là một trong những đường đẹp nhất khu đô thị…
Bằng lăng có hoa màu tím rất đẹp, thường nở vào đầu mùa hè. Hoa bằng lăng có màu tím hồng mọc thành chùm ở ngọn, nụ có màu hồng đỏ; mỗi hoa có 6 cánh, mỗi cánh dài khoảng 2 – 3 cm, tiểu nhụy nhiều, khi mới nở màu tím đậm, sau nhạt dần… Có lẽ bởi màu tím này mà hoa bằng lăng thường được coi là biểu tượng cho sự thủy chung, của nỗi nhớ nhung và tình yêu son sắt…
Trải qua bao cảnh nắng mưa, màu hoa tím năm xưa xin tặng người.
Cầm hoa em mỉm miệng cười
Như màu hoa tím trọn đời thuỷ chung.
(Hoa tím bằng lăng – Linh Châu)
Năm nay, mùa hoa bằng lăng vào đúng dịp dịch Covid-19 bùng phát mạnh trên cả nước, người dân Hà Nội nghiêm chỉnh thực hiện 5K nên đường phố thưa vắng, cũng không thấy cảnh chị em thướt tha áo dài tạo dáng check-in bên vòm hoa tím tại các điểm có bằng lăng đẹp. Vì vậy trong bài, tôi cũng phải sử dụng một số ảnh chụp từ trước khi đại dịch bùng phát. Không còn được tung tăng thoải mái đi bấm máy, lại càng nhớ cái màu bình yên trong sắc tím bằng lăng biết bao. Nhưng mặc cho đại dịch, mặc cho Covid, bằng lăng vẫn tím ngát trời Hà Nội, đem lại một cảm giác bình yên trong cơn giông tố.
Bằng lăng không chỉ đẹp ở hoa. Khi tiết trời sang Thu và chuyển dần vào Đông, lá bằng lăng cũng bắt đầu đổ vàng hoặc đỏ ánh lên trong sắc nắng chiều vô cùng rực rỡ. Và khi Xuân sang, những chồi non màu đồng hun hé nở, từng cành bằng lăng và cả vòm cây bỗng sáng rực lên, trông chẳng khác gì một vòm trời đầy sao.
Và tôi bỗng hoang mang tự hỏi, không biết giữa ba mùa lá vàng, lộc non và hoa tím ấy, bằng lăng ở mùa nào đẹp hơn…/.