Hội thảo có sự góp mặt của hơn 220 đại biểu tham dự trực tiếp, hơn 250 đại biểu đăng ký tham dự trực tuyến, quy tụ gần 40 diễn giả là các chuyên gia uy tín đến từ 20 quốc gia thuộc các châu lục, gần 50 đại biểu đến từ các cơ quan đại diện nước ngoài tại Việt Nam.
Hội thảo khoa học quốc tế về Biển Đông lần thứ 14 diễn ra trong 2 ngày (16 - 17/11) với 8 phiên thảo luận chính. Ngoài phiên đề dẫn đặc biệt và 8 phiên thảo luận chính thức, Học viện Ngoại giao tiếp tục tổ chức Diễn đàn Lãnh đạo trẻ cho các nhà nghiên cứu trẻ tuổi trên thế giới và khu vực.
Đáng chú ý, điểm mới của Hội thảo năm nay là việc tổ chức một phiên dành cho người Việt Nam ở nước ngoài, nhằm quy tụ tiếng nói của cộng đồng người Việt trong và ngoài nước, để xây dựng Việt Nam là một thành viên chủ động và có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế. Bên cạnh đó, Hội thảo năm nay sẽ có một số phiên bình luận sau Hội thảo với sự tham gia của nhiều chuyên gia hàng đầu Việt Nam về những nội dung trao đổi tại đây.
Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Quang Hiệu nhận định cục diện thế giới đã diễn ra những thay đổi nhanh chóng và chưa từng có. Những thay đổi trong thực tế địa chính trị đang diễn ra ở một số nơi trên thế giới, trong đó có cả các khu vực từ Ấn Độ Dương đến Thái Bình Dương. Các rủi ro địa chính trị toàn cầu và sự cạnh tranh giữa các cường quốc đã làm trầm trọng thêm các vấn đề hiện có như an ninh năng lượng, an ninh lương thực, lạm phát kèm suy thoái, đe dọa hòa bình và ổn định khu vực.
Thứ trưởng Phạm Quang Hiệu chỉ ra một trong những lý do dẫn đến tình trạng này là sự thiếu hụt lòng tin và tinh thần hợp tác, nhất là đối với luật pháp quốc tế và các tổ chức đa phương. Việc không tuân thủ chặt chẽ các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế có thể gây xói mòn dần trật tự quốc tế. Do đó, tiếp tục tuân thủ các quy tắc, chuẩn mực, duy trì, củng cố lòng tin và hợp tác là cần thiết để các tổ chức quốc tế đứng vững trước thử thách của thời gian. Các quốc gia, đặc biệt là các cường quốc có tầm ảnh hưởng lớn, cần có trách nhiệm lớn hơn trong hành xử để đảm bảo hòa bình, ổn định và phát triển.
Trong bối cảnh hiện nay, Biển Đông là trung tâm của cục diện quốc tế đang thay đổi. Các nguyên tắc trên Biển Đông sẽ góp phần định hình các nguyên tắc khác ở các biển và đại dương khác. Việc duy trì một trật tự trên biển, trong đó nhấn mạnh tới sự tuân thủ, tin tưởng và hợp tác, hơn bao giờ hết, là điều cần thiết để đảm bảo cho sự phục hồi bền vững.
Về chủ đề “Biển hòa bình - Phục hồi bền vững”, Thứ trưởng Phạm Quang Hiệu cho rằng, biển hòa bình là điều kiện tiên quyết để phục hồi bền vững sau đại dịch. Chủ đề cũng cho thấy ý định của Ban tổ chức và các đại biểu nhằm thảo luận về cách thức giải quyết những thách thức bất ổn ở Biển Đông và đưa ra các sáng kiến, đề xuất cụ thể nhằm thúc đẩy các hoạt động hợp tác và duy trì phục hồi sau đại dịch.
Thứ trưởng Phạm Quang Hiệu cũng cho rằng, cộng đồng quốc tế cần có giải pháp sáng tạo để cải thiện tính minh bạch và thúc đẩy lòng tin chiến lược giữa các bên, cần có hành động cụ thể để duy trì ổn định chính trị, duy trì phục hồi kinh tế và cần có sáng kiến thúc đẩy chủ nghĩa đa phương, đặc biệt là vai trò trung tâm của ASEAN./.