Tại văn bản vừa được gửi tới các cơ quan báo chí, ông Phạm Hoàng Tuấn cho biết, tổng mức đầu tư của dự án là 452,42 triệu USD trong đó: vốn vay WB 134,35 triệu USD, Quỹ môi trường toàn cầu (GEF) viện trợ không hoàn lại 11,15 triệu USD, vốn ngân sách thành phố đầu tư 306,92 triệu USD.
Trong quá trình thực hiện dự án, do thay đổi quy mô, phạm vi và chế độ chính sách về giải phóng mặt bằng nên dự án phải phê duyệt điều chỉnh 3 lần, với tổng mức đầu tư tại lần điều chỉnh cuối cùng là 332,599 triệu USD.
“Như vậy, sau khi điều chỉnh dự án lần cuối, tổng mức đầu tư giảm 119,821 triệu USD và thực tế giá trị dự toán được duyệt cũng như giá trị quyết toán chính thức chắc chắn sẽ thấp hơn tổng mức đầu tư đã được phê duyệt. Riêng về hạng mục BRT, tổng giá trị thực hiện đến thời điểm kết thúc dự án khoảng 35 triệu USD, thấp hơn so với giá trị trong tổng mức đầu tư được duyệt là 53,6 triệu USD”, ông Tuấn nêu rõ.
Đề cập đến công tác đấu thầu gói thầu cung cấp đoàn xe BRT, ông Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng cho biết, gói thầu đoàn xe được tổ chức đấu thầu quốc tế rộng rãi trong năm 2014 theo đúng các quy định của Việt Nam và Ngân hàng Thế giới.
Kết quả đấu thầu đã được Sở GTVT (chủ đầu tư) phê duyệt với giá trúng thầu là 11.656.061 USD; trong đó đã bao gồm chi phí vận hành, đào tạo và chuyển giao công nghệ, chi phí kiểm tra xe và thuế. Đơn vị trúng thầu là Liên danh Openasia Equipment Limited – Volvo Bus. Tuy nhiên, do việc thương thảo, đàm phán hợp đồng với nhà thầu liên danh này sau đó không thành công nên Sở Giao thông Vận tải đã hủy đấu thầu.
Theo ông Tuấn, lý do cơ bản của việc đàm phán, thương thảo hợp đồng không thành công là do nhà thầu đã đưa ra các điều kiện làm thay đổi nội dung chung đã quy định trong hồ sơ mời thầu và không chấp nhận yêu cầu của bên mời thầu (nhằm tránh các rủi ro cho phía mời thầu) về điều khoản tạm ứng, thanh toán hợp đồng. Đồng thời, Liên danh Openasia Equipment Limited – Volvo Bus không chấp nhận thực hiện gia hạn hiệu lực của hồ sơ đấu thầu cũng như gia hạn bảo lãnh dự thầu tương ứng theo yêu cầu của bên mời thầu.
Liên quan đến thông tin cho rằng, giá trị gói thầu phê duyệt điều chỉnh là 12.349.855 USD (cao hơn mức11.656.061 USD trong lần đấu giá đầu theo như báo chí phản ánh), ông Tuấn cho biết, thực chất đây là giá trị dự toán (không phải giá trúng thầu) đã được cập nhật bổ sung thêm các chi phí trong nước cho các loại thuế, phí và lệ phí cũng như chi phí dự phòng theo quy định. Một số khoản chi phí trong dự toán này sẽ không tính trong giá gói thầu để xét thầu.
“Thực tế giá xe buýt BRT do Nhà thầu Trường Hải cung cấp theo quyết định phê duyệt trúng thầu khoảng 5,03 tỷ/xe (trong đó giá xe đã bao gồm thuế là 4,91 tỷ/xe, còn lại là các chi phí vận hành, đào tạo lái xe và nộp thuế VAT...)”, văn bản nêu.
Trước đó, một tờ báo đưa tin, việc mua sắm, vận hành tuyến buýt BRT Yên Nghĩa - Kim Mã (Hà Nội) đang nổi lên một số nghi vấn đội giá hàng chục tỷ đồng. Cụ thể, việc mua đoàn xe đã được triển khai qua hai cuộc đấu thầu, với thời gian cách nhau chỉ vỏn vẹn có một tháng.
Lần thứ nhất, đấu thầu quốc tế, trúng thầu là Liên danh Openasia Equipment Limited - Volvo Bus với giá 11.656.061 USD cho đoàn 35 xe. Tuy nhiên đàm phán hợp đồng thầu này đã thất bại mà chưa rõ lý do.
Lần thứ hai, đấu thầu trong nước, vào ngày 5-11-2014, Sở GTVT Hà Nội tiếp tục ra Quyết định số 2257/QĐ-SGTVT phê duyệt kết quả đấu thầu cũng gói 04/BRT-TB (BRTCP08): Đoàn xe BRT, giai đoạn 1, với giá trị gói thầu được nâng lên là 12.349.855 USD, tức là cao hơn gần 700.000 USD so giá trúng thầu của lần đấu thầu quốc tế một tháng trước đó. Lần này, Liên danh Công ty CP Thiên Thành An và Công ty CP ô-tô Trường Hải (THACO) trúng thầu. Quy đổi theo tỷ giá thời điểm đó, giá trị trúng thầu của liên danh này là hơn 176,290 tỷ đồng.
Như vậy, chỉ trong vòng chưa đầy một tháng, Sở GTVT Hà Nội đã ra hai quyết định phê duyệt kết quả đấu thầu đoàn xe BRT và Liên danh Công ty CP Thiên Thành An - THACO là bên thắng cuộc trước thương hiệu xe Volvo Thụy Điển. Hợp đồng cung cấp 35 xe buýt nhanh BRT đã được ký vào ngày 9/11/2015. Đoàn xe này đã được lắp ráp trong nước, tại các nhà máy của THACO và nếu chia bình quân với giá này, thì giá mỗi xe buýt nhanh BRT của Hà Nội là vào khoảng… 5,03 tỷ đồng.
Còn theo nguồn tin riêng mà nhóm phóng viên thu thập được, tổng giá trị đoàn 35 xe của THACO cung cấp cho Hà Nội là 194 tỷ đồng, tương đương khoảng 5,543 tỷ đồng/xe.
Để tiện cho việc đánh giá của độc giả, phóng viên cũng cung cấp giá xe 47 chỗ cao cấp nhất hiện nay trên thị trường Việt Nam là Hyundai Universe Nobel 410PS, nhập khẩu mới 100%, đời 2016, tiện nghi lựa chọn cao cấp và đầy đủ nhất, cũng không quá 4,2 tỷ đồng/chiếc, đã bao gồm thuế VAT.
Còn theo khảo sát, giá xe 47 chỗ ngồi tiện nghi đầy đủ nhất hiện nay của THACO sản xuất và chào bán là 3,360 tỷ đồng (đã bao gồm VAT) với dòng xe THACO UNIVERSE - HP 120SS - H410.
Giá xe có cùng chiều dài và công suất máy bán ngoài thị trường, với nội thất và đầy đủ tiện nghi nhất, do thế, là thấp hơn giá xe buýt BRT mà Hà Nội mua tới cả tỷ đồng mỗi chiếc. Để đầy đủ điều kiện lăn bánh khai thác… mỗi chiếc xe cỡ này cần thêm khoảng 120 đến 160 triệu đồng cho các chi phí thủ tục đăng ký, bảo hiểm, cấp biển...
Báo chí cũng đặt câu hỏi, vì sao 35 chiếc xe thuộc đoàn xe buýt nhanh BRT, với tiện nghi đã được lược bớt, nội thất thấp cấp hơn hẳn, dùng ghế nhựa và chủ yếu dùng để đứng…, lại được THACO bán và Hà Nội đồng ý mua với giá hơn 5 tỷ đồng/chiếc?