Tại Tọa đàm trực tuyến “Tháo gỡ khó khăn cho thị trường Condotel”, luật sư Nguyễn Danh Huế, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty Luật Hừng Đông đã chỉ ra điểm tích cực nếu cấp sổ đỏ cho condotel.
Theo đó, thứ nhất, việc cấp sổ đỏ sẽ làm cho thị trường minh bạch hơn. Những chủ đầu tư làm ăn chộp giật sẽ vỡ trận. Nếu cấp sổ đỏ một cách minh bạch thì rất nhiều ông chủ đầu tư có thể bị bắt vì tội lừa đảo bán một căn hộ cho nhiều người. Đây là việc làm tích cực, thị trường sẽ minh bạch.
Thứ hai, trong bối cảnh thị trường có dấu hiệu chững lại, đặc biệt sau vụ vỡ cam kết lợi nhuận Cocobay thì thị trường bất động sản nghỉ dưỡng cần một cú hích. Việc cấp sổ đỏ tạo ra một cú hích cho những nhà đầu tư thứ cấp để họ có niềm tin hơn vào thị trường bất động sản nói riêng, kích thích cho bất động sản nói chung. Tháo gỡ khó khăn cho condotel phần nào giúp cho chủ đầu tư trong việc bán hàng.
Ở góc nhìn chuyên gia, GS. Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho hay, hiện nay có 2 luồng ý kiến xuất hiện trên công luận, thứ nhất, condotel là căn hộ khách sạn phục vụ kinh doanh du lịch, tức là chỉ được sử dụng có thời hạn 50 năm hoặc cùng lắm là 70 năm. Thứ hai, condotel là nhà chung cư, có thể để cho thuê, tức là được sử dụng đất lâu dài. Cả 2 ý kiến này đều được hình thành dựa trên tư duy quản lý cũ: Một bất động sản chỉ sử dụng vào một mục đích.
Theo ông Võ, điều này không phù hợp trong giai đoạn hiện nay và không phù hợp với tư duy về một nền kinh tế chia sẻ mà Việt Nam đang theo đuổi.
“Vì vậy, chúng ta phải đưa ra một khung pháp luật với tư duy bất động sản đa công năng theo quan niệm của kinh tế chia sẻ. Trong đó, đừng bắt một cái đa công năng bằng đơn công năng hay đừng bắt condotel hoặc là chung cư hoặc là khách sạn. Bất động sản đa công năng phản ánh một nhu cầu phát triển mới của xã hội mà chúng ta lại cứ quy nó về một tư duy cũ thì nó rất khó phát triển được”, ông Võ cho biết.
Về thời hạn sử dụng đất, theo GS. Võ, nên để là dài hạn giống như đất ở. Có như vậy, mới có thể thu hút được dòng vốn của các nhà đầu tư thứ cấp. Bên cạnh đó, việc quản lý khai thác các bất động sản đa công năng này cũng cần phải đa dạng hóa cách thức, không nhất thiết phải là hình thức người mua giao căn hộ cho chủ đầu tư khai thác kinh doanh và cam kết lợi nhuận.
Đồng quan điểm với GS. Đặng Hùng Võ, đại diện doanh nghiệp, ông Hoàng Liên Sơn, Tổng Giám đốc Alpha Real cho hay: “Trước đây, condotel đã có một số chủ đầu tư lớn bắt đầu triển khai và các nhà đầu tư hồ hởi đón nhận, nó tạo làn sóng sốt đầu tư condotel.
Tuy nhiên, khi thấy có quá nhiều nhà đầu tư đón nhận, nhiều chủ đầu tư khác đã biến tấu condotel thành kênh huy động vốn, cam kết trả lãi cao mà không có năng lực vận hành, không có năng lực quản lý… dẫn tới “vỡ trận” như trường hợp của Cocobay vừa qua, làm nhà đầu tư mất niềm tin vào condotel, các chủ đầu tư uy tín cũng bị ảnh hưởng theo. Vậy, phải làm thế nào để chủ đầu tư uy tín vẫn có đất diễn?
Bản chất của condotel là kinh tế chia sẻ sẽ phù hợp để phát triển thúc đẩy hạ tầng du lịch để lôi kéo và đáp ứng lượng lớn khách trong nước và khách quốc tế đến Việt Nam.
Khi đó các chủ đầu tư làm ăn uy tín, có năng lực vận hành vẫn có điều kiện phát triển tốt, không để các chủ đầu tư không có năng lực biến thành kênh huy động vốn dẫn tới kiện tụng”.
Theo ông Sơn, sau trường hợp “vỡ trận” của Cocobay và sau khi Văn bản 703 của Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) ban hành, nhà đầu tư cũng chọn lọc chủ đầu tư mà không còn chạy theo cam kết lợi nhuận cao. Các nhà đầu tư hiện nay cũng rất chuyên nghiệp.
Văn bản 703 của Bộ TN&MT đã thúc đẩy niềm tin của các nhà đầu tư quay trở lại và đón nhận các dự án uy tín. Đầu năm nay, giao dịch condotel tốt hơn rất nhiều.
Ông Hoàng Đình Khiêm, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Địa ốc Vietstar Land cho biết: “Văn bản 703 của TN&MT đã tạo ra tâm lý tốt cho thị trường khi giải tỏa được 2 vấn đề là chủ đầu tư được cấp dự án đất lâu dài đồng nghĩa sẽ được cấp cho khách hàng một tòa condotel với mức thời hạn sử dụng dài tới 50 năm.
Với kinh nghiệm 10 năm hợp tác với Vingroup, tôi nhận thấy năng lực uy tín của chủ đầu tư là vấn đề quan trọng hàng đầu khi chính họ đứng ra vận hành condotel và đảm bảo cam kết với các nhà đầu tư thứ cấp. Condotel nếu được trả về giá trị cốt lõi, giá trị thật với những chủ đầu tư uy tín, có với hệ sinh thái tốt sẽ là bảo chứng lớn nhất cho khách hàng.
Về vấn đề pháp lý, hiện condotel đã có thể được cấp giấy chứng nhận sở hữu lên đến 50 - 70 năm, còn nếu dự án có được cấp sổ đỏ lâu dài hay không thì sau này cần đợi các quy định pháp luật tiếp theo.
Với việc du lịch được xác định là ngành kinh tế mũi nhọn hiện nay, nếu condotel được phát triển bởi các chủ đầu tư có năng lực và có khả năng vận hành chắc chắn sẽ mở ra nhiều cơ hội cho các nhà đầu tư thứ cấp”.
Còn ông Bùi Xuân Hiền, Tổng Giám đốc Công ty CP Nhà Phương Nam Việt Nam chia sẻ: Doanh nghiệp cần cơ quan quản lý lắng nghe để tháo gỡ những khó khăn cho doanh nghiệp. Condotel là một trong những sản phẩm mới, nên có nhiều vấn đề cần giải quyết. Lâu nay, thị trường bất động sản phát triển nóng, khiến khung pháp lý đôi khi không theo kịp. Có hai vấn đề cần hiểu rõ và đưa ra khung pháp lý phù hợp.
Thứ nhất, giữa việc đăng ký và cấp quyền sở hữu đất condotel. Từ lâu nay, chúng ta đang có nhiều thông tin chủ đầu tư condotel chưa xin được giấy phép sở hữu đất condotel khiến các nhà đầu tư lo lắng. Nhưng trên thực tế, điều này không quan trọng, xét góc độ thị trường chúng ta phải đi theo thị trường, kinh tế chia sẻ.
Nếu dự án đăng ký nằm trên khu đất nào thì cấp sổ như vậy, không liên quan hoạt động của dự án như thế nào, bởi hoạt động của dự án liên quan tới cấp phép và bên du lịch. Do đó, chúng ta không được lẫn lộn vấn đề này.
Thứ hai, chủ đầu tư không thực hiện được cam kết thì đó là vấn đề thỏa thuận dân sự giữa chủ đầu tư và khách hàng. Đây là điều bình thường trong quan hệ đầu tư, kinh doanh, kể cả là bất động sản thông thường vẫn có tranh chấp này.
Khi tháo gỡ khó khăn cho thị trường condotel, chúng ta phải cùng bắt tay tháo gỡ. Xét về đầu tư tài chính, xét về góc độ phát triển kinh tế xã hội thì condotel là loại hình cần được khuyến khích phát triển. Một số dạng đầu tư homestay hiện cũng tương tự, thậm chí kinh doanh trên cả đất nông nghiệp. Do đó, cần tạo điều kiện đẩy mạnh phát triển condotel, đồng thời hỗ trợ chủ đầu tư.
