Mới đây, trong chuyến công tác tại Lào Cai, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã trực tiếp khảo sát phương án xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng nhằm kết nối hạ tầng giao thông của Việt Nam với Trung Quốc.
Tại buổi khảo sát, sau khi lắng nghe báo cáo, Thủ tướng yêu cầu Bộ Giao thông vận tải cùng các Bộ, ngành liên quan đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị dự án.
Thủ tướng chỉ đạo trong tháng 1/2025, dự án phải được trình Chính phủ, để sau đó 1 tháng, Chính phủ trình Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư cùng các cơ chế, chính sách đặc thù. Đặc biệt, Thủ tướng nhấn mạnh mục tiêu khởi công tuyến đường sắt này muộn nhất vào tháng 12/2025.
Thủ tướng cũng yêu cầu nghiên cứu lại hướng tuyến, vị trí các ga, và tốc độ thiết kế sao cho hợp lý.
Ông nhấn mạnh cần ưu tiên lựa chọn tuyến đường thẳng và ngắn nhất có thể, tránh bám theo lộ trình cũ, thay vào đó đi theo tuyến mới phù hợp hơn. Số lượng và vị trí các nhà ga cũng cần được điều chỉnh một cách khoa học và hiệu quả.
Trong quá trình triển khai, Thủ tướng đề nghị đa dạng hóa các nguồn vốn đầu tư, bao gồm vốn đầu tư công, phát hành trái phiếu, vốn vay, và kêu gọi sự tham gia của tư nhân.
Việc khai thác các nhà ga kết hợp phát triển đô thị dựa trên giao thông công cộng (mô hình TOD) cũng được Thủ tướng khuyến khích.
Để đảm bảo tiến độ, Thủ tướng chỉ đạo tách riêng dự án giải phóng mặt bằng và giao trách nhiệm thực hiện cho chính quyền địa phương. Đồng thời, cần tăng cường đội ngũ nhân sự chuyên trách với một Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải trực tiếp phụ trách công tác chuẩn bị và xây dựng dự án.
Thủ tướng nhấn mạnh, khi nghiên cứu và triển khai dự án cần có tầm nhìn chiến lược, tư duy sáng tạo và quy mô lớn, đồng thời tận dụng thời gian tối đa với tinh thần “làm ngày không đủ, tranh thủ làm đêm”.
Ngoài ra, Thủ tướng cũng yêu cầu tỉnh Lào Cai nghiên cứu đầu tư xây dựng khu thương mại tự do, tận dụng lợi thế của sông Hồng chảy qua địa bàn để thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực.
Được biết, tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng được thiết kế theo khổ đường 1.435mm và sẽ sử dụng hệ thống điện khí hóa.
Tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 11,6 tỷ USD, cho phép vận hành tàu khách với tốc độ 160km/h và tàu hàng ở tốc độ 120km/h. Tuyến đường này trong tương lai sẽ kết nối với Côn Minh, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.
Tuyến này sẽ kết nối với cảng biển quốc tế Hải Phòng và liên vận với mạng lưới đường sắt Trung Quốc.
Tuyến đường có điểm đầu tại vị trí nối ray với đường sắt Trung Quốc ở TP. Lào Cai, tỉnh Lào Cai và điểm cuối tại cảng Lạch Huyện, TP. Hải Phòng.
Tổng chiều dài toàn tuyến khoảng 417km, trong đó chính tuyến dài 396km và hai nhánh kết nối với cảng Nam Đồ Sơn và cảng Đình Vũ dài khoảng 20km. Tuyến đi qua địa phận 9 tỉnh, thành phố gồm Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương và Hải Phòng. Theo kế hoạch, tuyến sẽ được kéo dài đến ga Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh (thuộc tuyến Kép - Hạ Long), nâng tổng chiều dài lên 460km.