Thu hồi gần 5.000m2 “đất vàng” 8 - 12 Lê Duẩn
UBND TP.HCM vừa ban hành quyết định 5671/QĐ-UBND ngày 10/12/2018, về việc thu hồi mặt bằng số 8 Lê Duẩn với diện tích 3.456m2 và mặt bằng 12 Lê Duẩn diện tích 1.432m2. Khu đất trên từng được UBND TP.HCM đồng ý cho Công ty cổ phần đầu tư Lavenue thuê.
Căn cứ vào Điều 64 luật Đất đai, khu đất trên được cho là đất được giao, cho thuê không đúng đối tượng theo kết luận thanh tra số 645 ngày 4/5 của Thanh tra Chính phủ và Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình có ý kiến kết luận tại thông báo ngày 18/7 của Văn phòng Chính phủ.
Từ những căn cứ đó, UBND TP.HCM giao Chủ tịch phường Bến Nghé trao quyết định thu hồi đất cho Công ty cổ phần đầu tư Lavenue. Nếu đơn vị này không nhận hoặc vắng mặt, phải lập biên bản, niêm yết quyết định tại trụ sở UBND phường, hoặc tại nơi sinh hoạt chung của cộng đồng dân cư.
Ngoài ra, Trung tâm phát triển quỹ đất TP.HCM có trách nhiệm tiếp nhận, quản lý chặt chẽ khu đất để đưa đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định trong thời gian tới.
UBND quận 1 có trách nhiệm quản lý thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về đất đai, xây dựng, giám sát việc sử dụng đất, kịp thời xử lý vi phạm (nếu có) theo quy định đối với khu “đất vàng” 8 - 12 Lê Duẩn. UBND TP.HCM cũng giao Sở Tài nguyên – Môi trường cập nhật, chỉnh lý cơ sở dữ liệu đất đai, hồ sơ địa chính; thu hồi giấy chứng nhận, hoặc thông báo giấy chứng nhận (đã cấp cho Công ty cổ phần đầu tư Lavenue) không còn giá trị pháp lý đối với trường hợp người sử dụng đất không chấp hành việc nộp lại giấy chứng nhận. Đồng thời, phối hợp Sở Tài chính và các cơ quan liên quan tham mưu, trình UBND TP.HCM phương án tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất.
Mặt trước khu “đất vàng” số 8-12 Lê Duẩn, phường Bến Nghé, quận 1, TP.HCM.
Khu đất đã bị chuyển nhượng trái phép như thế nào?
Trước đó, liên quan đến những sai phạm nghiêm trọng tại khu “đất vàng” số 8 - 12 Lê Duẩn, quận 1, TP.HCM, ngày 4/5/2018, Thanh tra Chính phủ đã có Kết luận về việc thực hiện dự án đầu tư xây dựng khách sạn cao cấp, thương mại, dịch vụ, căn hộ cho thuê tại địa chỉ trên.
Theo đó, khu đất số 8 - 12 Lê Duẩn có tổng diện tích 4.896m2. Sau khi được xác lập quyền sở hữu của Nhà nước, Công ty CP quản lý nhà thành phố ký hợp đồng cho 4 đơn vị thuộc Bộ Công Thương thuê sử dụng làm trụ sở làm việc bao gồm: Công ty Cổ phần Thiết bị phụ tùng Sài Gòn, Công ty Cổ phần Kim khí thành phố, Công ty Cổ phần hóa chất vật liệu điện thành phố và Công ty Cổ phần Vận tải xăng dầu (VITACO).
Năm 2010, 4 công ty thuộc Bộ Công Thương (sau này là cổ đông sáng lập Công ty CP Đầu tư Lavenue, chủ đầu tư dự án xây khách sạn) đã đồng ý chuyển nhượng cho Công ty TNHH Đầu tư Kinh Đô (nay là Công ty TNHH Đầu tư Kido).
Sau khi chuyển nhượng, Công ty CP Đầu tư Lavenue có vốn 2.100 tỷ đồng, gồm 3 cổ đông sáng lập là: Công ty TNHH MTV Quản lý Kinh doanh Nhà TP.HCM (tỷ lệ 20%), Công ty TNHH MTV Hoa Tháng Năm (tỷ lệ 30%) và Công ty TNHH Đầu tư Kido (tỷ lệ 50%).
Đến tháng 6/2011, UBND TP đã có quyết định chấp thuận cho Công ty Lavenue sử dụng 4.896m2 đất tại số 8 - 12 Lê Duẩn để đầu tư xây dựng khách sạn cao cấp, thương mại – dịch vụ, căn hộ cho thuê với thời hạn sử dụng đất là 50 năm, hình thức sử dụng đất: Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất đối với khu đất tại số 8 Lê Duẩn và Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê hàng năm đối với khu đất số 12 Lê Duẩn.
Khu đất số 8 - 12 Lê Duẩn có lợi thế đặc biệt về thương mại, do có 3 mặt tiền tiếp giáp các tuyến đường trung tâm quận 1 (đường Lê Duẩn, đường Hai Bà Trưng và đường Nguyễn Văn Chiêm) lại gần kề Hội trường Thống Nhất, Nhà thờ Đức Bà. Đất này cần thiết phải áp dụng đơn giá cho thuê thương mại, dịch vụ và khách sạn cao cấp cao hơn đơn giá mà Sở Tài chính đề xuất và trình UBND TP.HCM phê duyệt.
Với giá thị trường, khu vực địa điểm đẹp như số 8-12 mặt đường Lê Duẩn đang có mức giá khoảng 400 triệu đồng/m2, nếu đấu giá khu nhà đất này sẽ thu về trên 2.000 tỷ đồng. Trong khi đó, theo quyết định duyệt giá trị quyền sử dụng đất và giá trị công trình xây dựng trên đất (số 8 Lê Duẩn) được UBND TP.HCM tính chỉ hơn 621,7 tỷ đồng. Đơn giá thuê đất tại số 12 Lê Duẩn theo giá thị trường được duyệt là hơn 3,5 triệu/m2/năm. Sau đó, Công ty Cổ phần Đầu tư Lavenue đã nộp đủ số tiền sử dụng đất và nộp tiền thuê đất đến 30/6/2016 vào ngân sách Nhà nước (hơn 700 tỷ đồng), thấp hơn nhiều so với thực tế.
Đáng chú ý, dự án xây dựng làm khách sạn cao cấp, thương mại, dịch vụ, căn hộ cho thuê của Công ty Lavenue dự kiến hoàn thành vào năm 2013. Tuy nhiên, sau nhiều năm được phê duyệt, dự án trên vẫn chỉ được dùng làm bãi trông giữ xe ô tô.
Thanh tra kết luận hàng loạt sai phạm
Khu "đất vàng" trên được tận dụng làm bãi trông giữ xe ô tô.
Theo kết luận mới nhất của Thanh tra Chính phủ, trong dự án trên, UBND TP.HCM có 7 sai phạm nghiêm trọng.
Cụ thể: Thứ nhất, việc không đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư có uy tín và năng lực; Thứ hai, giao đất và cho thuê đất với Công ty đầu tư Lavenue sai đối tượng; Thứ ba, không xin ý kiến Thường trực HĐND TP và báo cáo HĐND để làm căn cứ thu tiền sử dụng đất; Thứ tư, giao dự án cho doanh nghiệp không đủ năng lực tài chính; Thứ năm, chấp thuận cho Công ty TNHH MTV Hoa Tháng Năm hợp tác đầu tư không có cơ sở pháp lý; Thứ sáu, điều chỉnh chức năng, các chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc theo kiến nghị của chủ đầu tư sai quy định; Thứ bảy, không tham khảo ý kiến của cơ quan chuyên môn.
Lật lại sự việc những năm về trước, khu “đất vàng” tại số 8 - 12 Lê Duẩn đã nhiều lần bị các cơ quan chức năng kiểm tra và kiến nghị thu hồi.
Cụ thể, năm 2013, tại kết luận thanh tra số 537/KL-TTTP-P7, ngày 7/8/2013, Thanh tra TP.HCM kiến nghị Chủ tịch UBND TP ra quyết định thu hồi khu đất với Công ty Lavenue theo khoản 5, Điều 38, Luật Đất đai, chuyển cho Ban chỉ đạo 09 TP.HCM quản lý. Đồng thời, giao Sở TN-MT chấm dứt hợp đồng thuê đất với Công ty đầu tư Lavenue và kiến nghị thu hồi khu đất trên và trả lại chi phí hợp lý cho công ty này.
Năm 2016, Thanh tra Chính phủ xác định, UBND TP có sai phạm trong việc không tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất, đấu giá tài sản trên đất tại các khu đất này và UBND TP.HCM đã giải trình cho rằng “việc thu hồi khu đất để đấu giá là rất khó, ảnh hưởng đến thu hút đầu tư trên địa bàn TP”, nên đã đề nghị Thủ tướng quyết định.
Trong kết luận, Thanh tra Chính phủ quy rõ trách nhiệm trong sự việc trên thuộc về thường trực UBND TP.HCM, đặc biệt là cá nhân ông Nguyễn Thành Tài, nguyên Phó Chủ tịch UBND TP.HCM (nhiệm kỳ 2011 - 2015).
Cụ thể, Thanh tra Chính phủ khẳng định, việc UBND TP.HCM không tham khảo ý kiến tham mưu cơ quan chuyên môn, chưa nhận được sự phản hồi từ các cơ quan chuyên môn đã chấp thuận cho các nhà đầu tư không đủ năng lực tham gia dự án, dẫn đến giảm nguồn thu cho ngân sách; giảm tỷ lệ cổ phần góp vốn của Nhà nước. Những sai phạm của UBND TP.HCM và các sở, ngành, các doanh nghiệp liên quan là có dấu hiệu của việc cố ý làm trái quy định của Nhà nước, cần phải được xử lý trách nhiệm một cách nghiêm túc.
Kết luận thanh tra chỉ ra trách nhiệm chung thuộc về UBND TP.HCM. Trách nhiệm trực tiếp thuộc về cá nhân ông Nguyễn Thành Tài, nguyên Phó Chủ tịch UBND TP.HCM nhiệm kỳ 2011-2015.
Trong kết luận, ông Tài được cho là người đã ký nhiều, ký nhanh các văn bản chấp thuận cho Công ty Hoa Tháng Năm tham gia dự án. Cũng như chấp thuận cho các công ty không đủ năng lực tham gia dự án, dẫn đến chuyển nhượng kiếm lời, gây thất thoát nguồn thu ngân sách, giảm tỷ lệ cổ phần vốn góp của Nhà nước từ 50% xuống 20%.
Ngoài ra, những sở, ngành như: Sở Kế hoạch và Đầu tư; Sở Tài nguyên và Môi trường; Sở Tài chính; Sở Quy hoạch Kiến trúc; Công ty TNHH MTV Quản lý kinh doanh nhà thành phố cùng với 4 công ty thuộc Bộ Công thương trước đây cũng phải chịu trách nhiệm.
Trong kết luận, Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị thu hồi lại toàn bộ khu đất để thực hiện việc đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định, nhằm giữ kỷ cương pháp luật và tăng thu cho ngân sách.
Khởi tố hàng loạt cán bộ để xảy ra sai phạm
Ông Nguyễn Thành Tài, nguyên Phó Chủ tịch UBND TP.HCM bị Cơ quan CSĐT Bộ Công an khởi tố ngày 8/12
Mới đây, ngày 8/12/2018, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố bị can đối với ông Nguyễn Thành Tài, nguyên Phó Chủ tịch UBND TP.HCM về hành vi “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí theo Điều 219 Bộ luật hình sự năm 2015”.
Ngoài ra, 3 người khác bị cáo buộc là đồng phạm của ông Tài gồm: Nguyễn Hoài Nam (Bí thư quận 2); Đào Anh Kiệt (nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM); Trương Văn Út (nguyên Phó trưởng phòng Quản lý đất, Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM).
Trong đó, ông Nam được tại ngoại, cấm đi khỏi nơi cư trú. Hai người còn lại đã bị tạm giam trong vụ án liên quan sai phạm khác của ông Nguyễn Hữu Tín, nguyên Phó chủ tịch UBND TP.HCM
Ở một diễn biến khác, giữa tháng 10/2018, sau khi có kết luận thanh tra, Công ty Lavenue đã có công văn gửi Thủ tướng đề xuất được tiếp tục triển khai dự án xây khách sạn 5 sao và trung tâm thương mại trên khu đất 8-12 Lê Duẩn.
Chủ đầu tư cho rằng, không thể vì thiếu sót của lãnh đạo thành phố mà trung ương đề nghị thu hồi dự án. Thành phố sai phạm một phần là do áp lực thu ngân sách trong giai đoạn khủng hoảng.
Lavenue cũng khẳng định là doanh nghiệp bỏ vốn kinh doanh, hoàn toàn không vi phạm trong dự án này. Giá nộp tiền sử dụng đất cho ngân sách của thành phố cũng cao gấp hai lần giá thị trường vào thời điểm bất động sản đóng băng. Lavenue ước tính đã chi 1.500 tỷ đồng để thực hiện dự án.
Ngoài ra, nếu dự án bị thu hồi, công ty này có thể bị phá sản. Công ty sẽ kiện UBND TP.HCM ra tòa án và trọng tài kinh tế quốc tế.
