Sống trong cảnh nước mất nhà tan, cuộc sống nhân dân vô cùng lầm than, đau khổ, từ giàu lòng yêu nước, thương dân, nên tư tưởng và quyết tâm đấu tranh giành độc lập của Chủ tịch Hồ Chí Minh được hình thành rất sớm. Ngay khi mới trưởng thành, người thanh niên Nguyễn Tất Thành đã quyết chí ra đi chỉ với một mong muốn duy nhất là tìm ra con đường cứu dân, cứu nước. Đi qua nhiều nước, làm nhiều nghề và tiến hành nhiều biện pháp đấu tranh, Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh đã vạch trần tội ác của kẻ thù, làm rõ nỗi thống khổ của người dân bị mất nước.
Người kêu gọi các nước và các tổ chức quốc tế giúp đỡ nhân dân Việt Nam cũng như các nước bị đô hộ, áp bức và bóc lột đứng lên đấu tranh giành độc lập. Đến với Chủ nghĩa Mác-Lênin, Nguyễn Ái Quốc đã tìm ra con đường cứu nước: Muốn giải phóng dân tộc, không có con đường nào khác là tiến hành cuộc đấu tranh cách mạng giải phóng dân tộc thoát khỏi ách đô hộ, áp bức và bóc lột của kẻ thù.
Người liên hệ với nhiều nhân sĩ và trí thức yêu nước, thành lập các tổ chức cách mạng, chăm lo đào tạo đội ngũ cán bộ. Người cùng các đồng chí của mình thành lập Đảng Cộng sản và thông qua Luận cương Chính trị, xác định rõ con đường cũng như chủ trương và phương hướng đấu tranh để giành lại nền độc lập, tự do cho đất nước, đánh dấu bước phát triển và sự tiến bộ vượt bậc của cách mạng Việt Nam cũng như vai trò rất to lớn của Đảng ta so với các tổ chức yêu nước trước đó. Đường lối cách mạng của Đảng đã đáp ứng nguyện vọng và lòng mong đợi của các tầng lớp nhân dân, nhân tố vô cùng quan trọng để ta động viên toàn dân đứng lên đấu tranh giành độc lập.
Có Đảng tiền phong của giai cấp công nhân lãnh đạo, phong trào đấu tranh cách mạng của các tầng lớp nhân dân trên cả nước phát triển ngày càng lớn mạnh. Nhận rõ vai trò của Nguyễn Ái Quốc với cách mạng Việt Nam và Đông Dương, kẻ thù ra sức truy lùng và nhiều lần bắt giam. Mặc dù địch cầm tù và tra khảo rất tàn bạo nhưng vẫn không khuất phục được tinh thần đấu tranh giành độc lập và tự do cho đất nước của Hồ Chí Minh.
Trong lao tù, Người không chỉ tìm ra nhiều biện pháp để rèn luyện và đấu tranh nhằm chiến thắng kẻ thù và bệnh tật, mà còn tìm cách liên hệ chặt chẽ với các đồng chí của mình để chỉ đạo phong trào đấu tranh cách mạng. Nhiệt huyết cách mạng kiên cường đó càng cho thấy rõ ý chí và quyết tâm đấu tranh giành độc lập của Hồ Chí Minh.
Tấm gương đấu tranh anh dũng và bất khuất của Người cùng các lãnh tụ và đảng viên ưu tú của Đảng đã củng cố vững chắc lòng tin, cổ vũ và động viên các tầng lớp nhân dân anh dũng vượt qua sự khủng bố và đàn áp đẫm máu của địch, kiên quyết đứng lên đấu tranh giành độc lập, đỉnh cao là Cách mạng Tháng Tám (1945), lập nên nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, Nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á. Thắng lợi to lớn đó đã cổ vũ các dân tộc bị áp bức và bóc lột trên toàn thế giới anh dũng đứng lên đấu tranh giành độc lập và tự do.
Trước sự xâm lược của kẻ thù, chủ nghĩa yêu nước và tinh thần đấu tranh để bảo vệ vững bền nền độc lập và tự do của Chủ tịch Hồ Chí Minh lại được phát triển lên tầm cao mới. Người kêu gọi toàn dân anh dũng chiến đấu, đánh giặc với tinh thần và quyết tâm rất cao để bảo vệ vững chắc nền độc lập và tự do của đất nước: “Chúng ta thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”. Hưởng ứng lời kêu gọi của Người, quân dân cả nước đã chiến đấu với ý chí và quyết tâm rất cao: “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”; “dù phải chiến đấu 5 năm, 10 năm, 20 năm hoặc lâu hơn nữa, chúng ta cũng kiên quyết chiến đấu đến thắng lợi hoàn toàn”.
Trong chiến tranh, trên cương vị người đứng đầu Đảng và Nhà nước, Bác đã đến tận trận địa và chiến hào; Người đi vào công trường và xưởng máy, ra tận đồng ruộng để động viên quân và dân cả nước anh dũng đánh giặc, đẩy mạnh sản xuất chi viện cho tiền tuyến đánh thắng kẻ thù. Tấm gương đấu tranh quên mình vì độc lập và tự do của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã động viên quân dân cả nước dũng cảm chiến đấu, kiên cường sản xuất, anh dũng đấu tranh trên các mặt trận...
Cả cuộc đời cống hiến hết mình vì sự nghiệp cách mạng của dân tộc, Chủ tịch Hồ Chí Minh mãi mãi là tấm gương sáng ngời để các thế hệ người Việt Nam học tập và noi theo, bạn bè quốc tế ngưỡng mộ, kính trọng và tôn vinh là anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa.
Thiếu tướng, PGS, TS BÙI THANH SƠN