Nhầm từ 6 khẩu lên… 46 khẩu
Công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng là lĩnh vực phức tạp, luôn tiềm ẩn nhiều khó khăn và dễ phát sinh các tình huống có thể gây bất lợi đến tiến độ, chất lượng dự án. Có lẽ vậy mà vấn đề này luôn nhận được sự quan tâm của dư luận, đặc biệt là những dự án có sử dụng tiền ngân sách Nhà nước cho việc chi trả.
Không ít vụ việc mà ở đó cán bộ vi phạm liên quan tới việc chi trả sai tiền đền bù và hỗ trợ bị xử lý trách nhiệm, thậm chí bị khởi tố hình sự. Bên cạnh đó, cũng không ít vụ việc khiến người trong cuộc lẫn ngoài cuộc phải “dở khóc, dở cười” bởi cái gọi là "lỗi đánh máy" trong quá trình xử lý dữ liệu công việc. Câu chuyện về việc chi trả tiền đền bù, hỗ trợ giải phóng mặt bằng dự án đường cao tốc Bắc – Nam đối với hộ gia đình ông Lê Đăng Phương (thôn 2, xã Tân Châu, Thiệu Hóa, Thanh Hóa) là một minh chứng điển hình.
Theo đó, tại phương án bồi thường giải phóng mặt bằng dự án đường cao tốc Bắc - Nam (đoạn qua huyện Thiệu Hóa) năm 2019, hộ gia đình ông Lê Đăng Phương có 6 khẩu được hưởng chính sách hỗ trợ của Nhà nước để ổn định cuộc sống sau khi Nhà nước thu hồi gần 1.000m2 đất để thực hiện dự án đường cao tốc Bắc - Nam. Với 6 nhân khẩu, gia đình ông Phương sẽ nhận được hơn 23 triệu đồng khoản tiền chính sách hỗ trợ ổn định cuộc sống (chưa bao gồm các khoản đền bù khác).
Tuy nhiên, theo phương án đã phê duyệt, ông Phương bỗng dưng được nhận số tiền hỗ trợ để ổn định cuộc sống lên tới hơn 182 triệu đồng (tăng gấp khoảng 6 lần so với mức tiền mà ông Phương được nhận tính theo nhân khẩu). Như vậy, số kinh phí tính hỗ trợ ổn định đời sống tính thừa cho hộ ông Phương là gần 160 triệu đồng.
Trao đổi với Reatimes, ông Nguyễn Bá Tình, chuyên viên phòng Tài chính và Kế hoạch huyện Thiệu Hóa cho hay, việc chi trả thừa gần 160 triệu cho gia đình ông Lê Đăng Phương là do nhập nhầm dữ liệu từ 6 khẩu lên thành 46 khẩu (tăng 40 khẩu so với ban đầu).
“Trong quá trình thẩm tra, tôi cùng các thành viên Hội đồng giải phóng mặt bằng rà soát số liệu trình cấp lãnh đạo ký thẩm định. Tuy nhiên, do sơ xuất trong quá trình nhập số liệu tính toán, có nhầm lẫn hộ ông Lê Đăng Phương từ 6 khẩu lên 46 khẩu (tăng 40 khẩu). Như vậy số kinh phí đã trả thừa cho hộ ông Phương là gần 160 triệu.
Sau khi phát hiện, tôi đã báo cáo trình Chủ tịch Hội đồng giải phóng mặt bằng xem xét, thu hồi số tiền trả thừa cho ông Lê Đăng Phương số kinh phí nói trên, đồng thời xin rút kinh nghiệm sâu sắc”.
Cũng theo ông Tình, để xảy ra sơ xuất trên là điều ngoài ý muốn: “Trong quá trình thẩm định phương án bồi thường giải phóng mặt bằng, vì thời gian gấp gáp, do vậy quá trình kiểm tra phương án của Hội đồng giải phóng mặt bằng lập, phê duyệt phương án có nhiều sai sót phải bổ sung, điều chỉnh nhiều lần”.
Huyện đã đòi nhưng dân… không trả
Phát hiện những sai sót trong việc chi trả tiền bồi thường, cơ quan có thẩm quyền đã nhiều lần làm việc với ông Lê Đăng Đức (em trai ông Phương nhận thay), đồng thời vận động gia đình hoàn trả số tiền do chi trả thừa nói trên, nhưng ông Đức từ chối trả lại.
Ông Nguyễn Văn Phúc, Phó Chủ tịch UBND Huyện Thiệu Hóa nói rõ thêm: “Ngày 30/12/2019, Hội đồng bồi thường giải phóng mặt bằng huyện đã chi trả đợt 1 tại xã Tân Châu gồm 282 hộ trong đó có hộ Lê Đăng Phương (em trai là Lê Đăng Đức nhận thay do ông Phương đi làm ăn xa) nhận 328.297.600 đồng (là tổng số tiền bồi thường giải phóng mặt bằng bao gồm cả tiền hỗ trợ đời sống hơn 180 triệu tiền chi sai).
Từ ngày 20/2/2020 đến ngày 24/2/2020, qua rà soát hồ sơ, Tổ công tác đã phát hiện việc sai sót trong quá trình thẩm định, phê duyệt phương án bồi thường giải phóng mặt bằng và tái định cư với hộ ông Lê Đăng Phương.
Cụ thể, hộ ông Lê Đăng Phương được hưởng hỗ trợ gạo theo quy định là 4 khẩu. Tuy nhiên, qua thẩm định lại thì hộ ông Phương có 6 khẩu được hưởng hỗ trợ. Nhưng do nhầm lẫn nên cán bộ đã nhập số liệu từ 6 khẩu thành 46 khẩu, nên số tiền tính thừa 40 khẩu hỗ trợ ổn định đời sống cho gia đình ông là 158.400.000 đồng.
Ngay sau khi phát hiện, ngày 25/2/2020 tổ công tác đã phối hợp với UBND xã Tân Châu mời làm việc và vận động ông Đức (người nhận tiền đền bù thay ông Phương) hoàn trả lại tiền nhận thừa cho Nhà nước. Tuy nhiên, ông Đức đã không công nhận là đã nhận đủ số tiền 328.297.600 đồng (tổng đền bù, hỗ trợ) và không trả lại. Sau khi không vận động được ông Đức, tổ công tác đã báo cáo sự việc với lãnh đạo UBND huyện. UBND Huyện Thiệu Hóa đã chỉ đạo Hội đồng bồi thường giải phóng mặt bằng và UBND xã Tân Châu làm việc với hộ ông Đức.
Ngày 2/3/2020, Hội đồng bồi thường giải phóng mặt bằng đã tổ chức và mời ông Đức làm việc để vận động hoàn trả tiền nhận thừa nhưng ông Đức chỉ xác nhận là đã ký nhận nhưng không nhận đủ số tiền 328.297.600 đồng (trong biên bản chi trả tiền đền bù, ông Đức đã ký nhận số tiền nêu trên). Tiếp đó, lãnh đạo và cán bộ xã đã nhiều lần gặp gỡ, vận động nhưng ông Đức không trả lại tiền thừa.
Ngày 10/3/2020, lãnh đạo UBND Huyện Thiệu Hóa đã làm việc với lãnh đạo Công an huyện về sự việc để có hướng giải quyết hợp tình, hợp lý và thống nhất ưu tiên, vận động tuyên truyền trước. Trên cơ sở đó, ngày 12/3/2020 UBND dân dân huyện đã ban hành thông báo số 400/TB-UBND thông báo về việc hoàn trả tiền bồi thường (do trả thừa) giải phóng mặt bằng dự án đường cao tốc Bắc – Nam. Tuy nhiên, sau nhiều lần vận động ông Đức vẫn cố tình không hợp tác và không hoàn trả số tiền nhận thừa nêu trên”, ông Nguyễn Văn Phúc nói và khẳng định không có chuyện lập khống hồ sơ rút ruột ngân sách tại dự án như người dân phản ánh.
Phó Chủ tịch UBND Huyện Thiệu Hóa cho biết thêm, hiện lãnh đạo huyện đang xem xét trách nhiệm của cán bộ vì nhập nhầm dữ liệu bồi thường giải phóng mặt bằng dẫn đến việc công dân được nhận thừa số tiền hỗ trợ, đồng thời xử lý nghiêm theo quy định.
Được biết, dự án đường cao tốc Bắc – Nam đoạn đi qua Huyện Thiệu Hóa chiều dài 9,25km, đi qua địa bàn 6 xã (nay là 5 xã do sáp nhập). Tổng số hộ dân bị ảnh hưởn bởi dự án là 1.200 hộ, diện tích hơn 60ha bao gồm cả khu tái định cư và các công trình hạ tầng hoàn trả, bố trí tái định cư 66 hộ. Hiện nay, UBND Huyện đã chi trả được 3 đợt với tổng số hộ là 970 hộ với tổng kinh phí trên 90 tỷ đồng. Dự kiến sẽ tiếp tục chi trả đợt 4 vào cuối tháng 4/2020.