Đây là chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Thông báo số 147/TB VPCP ngày 7/4/2020 về kết luận của Thủ tướng tại cuộc họp Thường trực Chính phủ về việc chuyển đổi hình thức đầu tư một số đoạn trên tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông và Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ hôm 12/3.
Theo đó, trước tình hình dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của vi-rút Corona gây ra (dịch Covid-19), Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tham mưu, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 11/CT-TTg ngày 04 tháng 3 năm 2020 về các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, bảo đảm an sinh xã hội ứng phó với dịch Covid-19; trong đó, giao Bộ GTVT chủ trì, phối hợp với các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính và các cơ quan liên quan nghiên cứu, đề xuất cấp có thẩm quyền về việc chuyển đổi từ đầu tư theo hình thức đối tác công tư sang đầu tư công đối với các dự án trọng điểm, như dự án cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ, các dự án thành phần của dự án đầu tư xây dựng một số đoạn trên tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020; xem xét việc áp dụng hình thức chỉ định nhà đầu tư, chỉ định thầu, bảo đảm chặt chẽ, đúng quy định của pháp luật để đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án.
Đối với Dự án đầu tư xây dựng một số đoạn trên tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, Thủ tướng đánh giá đây là dự án quan trọng quốc gia, đã được Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 52/2017/QH14 ngày 22 tháng 11 năm 2017, trong đó 3 dự án đầu tư công sử dụng toàn bộ vốn ngân sách nhà nước, 8 dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư, loại Hợp đồng BOT. Bộ GTVT đã tổ chức triển khai phê duyệt thiết kế kỹ thuật và sơ tuyển lựa chọn nhà đầu tư, tuy nhiên tiến độ chậm so với yêu cầu.
Bộ GTVT đề xuất chuyển đổi 3 dự án có nhu cầu cấp bách (đoạn Mai Sơn - Quốc lộ 45, Quốc lộ 45 - Nghi Sơn và Phan Thiết - Dầu Giây) sang hình thức đầu tư công sử dụng toàn bộ vốn ngân sách nhà nước; sau khi hoàn thành sẽ nhượng quyền khai thác theo hình thức hợp đồng Kinh doanh - Quản lý (O&M) để thu hồi vốn.
Sau cuộc họp, với tinh thần quyết liệt hơn nữa thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công trung hạn 2016 - 2020, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo lấy thêm ý kiến một số bộ, ngành về phương án đề xuất của Bộ GTVT.
Tại văn bản số 1620/BKHĐT-KCHTĐT ngày 13/32020, Bộ Kế hoạch và đầu tư có ý kiến đề nghị chuyển toàn bộ 8 dự án PPP sang đầu tư công. Ngày 16/32020, Thủ tướng Chính phủ đã có buổi tiếp tục làm việc trực tiếp với Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, Bộ Trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể và Lãnh đạo Văn phòng Chính phủ để thống nhất thêm về chủ trương và báo cáo cấp có thẩm quyền.
Trên cơ sở đó, Thủ tướng thống nhất với đề xuất của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về việc chuyển toàn bộ 08 dự án PPP sang đầu tư công. Bộ Giao thông vận tải đề xuất các giải pháp cần thiết để đẩy nhanh tiến độ với mục tiêu khởi công toàn bộ 8 dự án cao tốc Bắc - Nam muộn nhất là tháng 8/2020. Việc lựa chọn các nhà thầu phải có đủ năng lực, kinh nghiệm, bảo đảm chất lượng, tiến độ, theo đúng quy định pháp luật.
Thủ tướng giao Bộ GTVT, Bộ Kế hoạch và Đầu tư thực hiện thủ tục trình Quốc hội điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án theo đúng quy định của Luật Đầu tư công. Trong trường hợp việc thực hiện đúng trình tự điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án không bảo đảm tiến độ trình Quốc hội vào kỳ họp tháng 5/2020, Bộ GTVT đề xuất cụ thể các giải pháp để xin ý kiến tại Tờ trình Quốc hội.
Thủ tướng yêu cầu Bộ GTVT phối hợp với các địa phương đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, bảo đảm đến thời điểm khởi công phải cơ bản hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng; chỉ đạo các cơ quan liên quan thực hiện song song các thủ tục cần thiết theo quy định để ngay sau khi được cấp có thẩm quyền thông qua có thể triển khai ngay.
Đối với Dự án đường bộ cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ, Thủ tướng đánh giá việc sớm triển khai đầu tư đoạn Mỹ Thuận - Cần Thơ là rất cần thiết để nâng cao hiệu quả đầu tư, tăng cường năng lực vận tải trên trục cao tốc quan trọng này, đáp ứng nguyện vọng của nhân dân vùng đồng bằng sông Cửu Long.
Vì vậy, Thủ tướng giao Bộ GTVT chuyển đổi sang hình thức đầu tư công theo đề xuất của Bộ Kế hoạch và Đầu tư áp dụng cơ chế như các dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông chuyển đổi sang hình thức đầu tư công nêu trên để đạt mục tiêu thông xe kỹ thuật năm 2021, khánh thành năm 2022.
Trên cơ sở đề xuất của Bộ GTVT, Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét điều chỉnh tăng kế hoạch vốn đầu tư công năm 2020 nhằm bảo đảm nhu cầu vốn chuyển đổi sang hình thức đầu tư công cho 8 dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông và dự án cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ.
