Công ty HUDS không được quyền tự ý thu giữ, vận chuyển tài sản của tiểu thương
Không được quyền tự ý thu giữ tài sản
Liên quan đến việc tịch thu tài sản, hàng hóa, theo PGS.TS Doãn Hồng Nhung (Khoa Luật – ĐH Quốc gia Hà Nội), dù công ty HUDS có là doanh nghiệp 100% vốn nhà nước cũng không được quyền tự ý tổ chức thu giữ, vận chuyển tài sản của người khác.
TS Nhung cho rằng, chức năng “cưỡng chế” chỉ được áp dụng khi đó là cơ quan nhà nước. Tranh chấp giữa HUDS và các cư dân thuê kiot là tranh chấp dân sự, và việc tổ chức cưỡng chế thu hồi tài sản phải thực hiện đúng theo quy định của Luật tố tụng dân sự năm 2015.
“Đối với tranh chấp này, hai bên có thể tự hòa giải hoặc có thể giải quyết theo phương thức khởi kiện tại Tòa án hoặc khiếu nại lên cơ quan nhà nước có thẩm quyền”, TS Nhung nói.
Về quy trình thu hồi tài sản, TS Nhung cho rằng, khi công ty HUDS đã ra văn bản thông báo bên thuê không thực hiện nghĩa vụ của mình thì bên cho thuê có thể hỗ trợ, giúp đỡ di chuyển tài sản với sự hợp tác và thiện chí của bên thuê; Lập biên bản và thống kê, kiểm đếm, có niêm phong cho tài sản kiểm đếm – di chuyển của đại diện dân cư, chính quyền địa phương, bên thuê và văn phòng công chứng hoặc thừa phát lại để quay phim, chụp hình, lập vi bằng cho hoạt động di chuyển tài sản còn lại trong bất động sản cho thuê.
PGS.TS Doãn Hồng Nhung cũng nhận định, trong trường hợp tài sản của bên thuê bị thiệt hại do việc đóng gói, di chuyển hàng hóa trong siêu thị, kiot thì công ty HUDS sẽ phải chịu trách nhiệm bồi thường hàng hóa bị hư hỏng, đổ vỡ. Bên gây thiệt hại trực tiếp và gián tiếp phải bồi thường thiệt hại theo quy định của Bộ Luật dân sự năm 2015.
Để làm rõ vấn đề ai là chủ sở hữu các kiot và được thu tiền cho thuê mặt bằng kiot, PGS.TS Doãn Hồng Nhung chỉ rõ các bên phải chứng minh được quyền sở hữu của mình.
Thứ nhất, chủ đầu tư phải chứng minh được kiot là tài sản thuộc sở hữu của HUDS. Sau đó, bên thuê sẽ phải trả tiền và nộp cả phần lãi đã chậm thanh toán cho chủ đầu tư trong thời gian mà họ chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính; kiot là tài sản của Chủ đầu tư không phải là tài sản chung của tòa nhà;
Thứ hai, về phía Ban quản trị tòa nhà, nếu muốn thu tiền của các tiểu thương, ban quản trị phải chứng minh được là trong giá thành của căn hộ mà các chủ hộ đã mua của chủ đầu tư đã bao gồm diện tích của kiot đã được hạch toán vào giá căn hộ. Ban quản trị phải chứng minh được kiot là diện tích thuộc sở hữu chung của tòa nhà.
“Trong quá trình thực hiện thu hồi diện tích kiott, giả sử nếu công ty HUDS thực hiện trái pháp luật thì tùy theo hậu quả pháp lý và thiệt hại gây ra cho xã hội và bên thuê để áp dụng Luật xử phạt vi phạm hành chính số 15/2012/QH 13 đã có hiệu lực thi hành ngày 01/07/2013 ở Việt Nam”, TS Nhung cho biết.
Hợp đồng không có hiệu lực pháp lý
Luật sư Lê Văn Thiệp - Trưởng văn phòng luật sưu Toàn Cầu (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng, việc công ty HUDS viện dẫn điều 9.3 của Hợp đồng do họ lập (Hợp đồng theo mẫu) để thu hồi tài sản của cá tiểu thương thuê kiot là hoàn toàn sai trái.
Theo Luật sư Thiệp, xét về tính pháp lý, hợp đồng này là không có hiệu lực pháp lý, hợp đồng vô hiệu không thực hiện theo đúng trình tự thủ tục, quy định của pháp luật. Về hình thức hợp đồng: căn cứ vào Điều 492 của bộ luật dân sự thì “Hợp đồng thuê nhà ở phải được lập thành văn bản, nếu thời hạn thuê từ 6 tháng trở lên thì phải có công chứng hoặc chứng thực và phải đăng ký, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác”.
“Hợp đồng được 2 bên giữa công ty HUDS với ông Đồng Văn Vinh và các hộ kinh doanh khác đã vi phạm về trình tự thủ tục cho thuê nên hợp đồng này không có hiệu lực pháp lý”, luật sư Thiệp khẳng định.
Luật sư Thiệp Cũng cho rằng, sở dĩ công ty HUDS không thể lập các Hợp đồng cho thuê tại cơ quan Công chứng là vì họ không chứng minh được quyền sở hữu hợp pháp, mặt khác, theo quy định của Thành phố Hà Nội thì diện tích tầng 1 là sở hữu chung của các hộ dân sinh sống tại các Tòa nhà chung cư hiện hữu và đang có tranh chấp.
Đồng quan điểm với PGS.TS Doãn Hồng Nhung, luật sư Thiệp khẳng định: Vì Công ty HUDS không phải là cơ quan nhà nước, chỉ là doanh nghiệp không có thẩm quyền lập biên bản, kê biên tài sản và thu hồi tài sản đó.
Nói về các điều khoản trong hợp đồng, luật sư Thiệp cho rằng, việc thỏa thuận giữa hai bên “Nếu sau 30 ngày bên A di chuyển tài sản bên mà bên B hoặc người của bên B không đến nhận và thanh toán mọi chi phí trên thì bên A sẽ coi tài sản đó không còn thuộc quyền sở hữu của bên B và bên A có thể tự áp dụng các biện pháp xử lý mà không cần ý kiến của bên B” thỏa thuận này do bên cho thuê lập theo mẫu đã xâm phạm, gây thiệt hại tới quyền sở hữu tài sản của chủ sở hữu cụ thể là bên B (ông Đồng Văn Vinh) và các hộ dân khác.
Cũng theo luật sư Thiệp, theo quy định của pháp luật thì chỉ cơ quan nhà nước có thẩm quyền mới ra các quyết định xung công tài sản hay tước bỏ quyền sở hữu của các chủ thể khác. Căn cứ vào Điều 128 thuộc Bộ luật dân sự quy định: “Giao dịch dân sự vô hiệu do vi phạm điều cấm của pháp luật, trái đạo đức xã hội. Giao dịch dân sự có mục đích và nội dung vi phạm điều cấm của pháp luật, trái đạo đức xã hội thì vô hiệu”.
“Công ty HUDS muốn bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình thì phải khởi kiện ra tòa án có thẩm quyền chứ không được tùy tiện chiếm đoạt bằng hành vi trái pháp luật”, luật sư Thiệp nói.
Trao đổi với PV Reatimes.vn, ông Đồng Văn Vinh cho biết, hiện Công ty HUDS vẫn đang giữ tài sản thu hồi trong siêu thị của ông. Ông Vinh cũng cho biết, ông đang tiếp tục gửi đơn đến các cơ quan chức năng để tố cáo việc công ty HUDS chiếm đoạt tài sản.
