Từ “bất động” đến cú “lội ngược dòng”
Thị trường BĐS 2016 đã đi hết chặng đường với nhiều diễn biến bất ngờ. Theo nhận định của các chuyên gia, mặc dù không “nóng” như cùng kỳ năm ngoái nhưng những tháng cuối năm 2016, thị trường vẫn phát triển ổn định và bền vững. Trong đó, chuyển biến đáng ghi nhận là cú “lội ngược dòng”, vươn lên khắc phục tình trạng lệch pha cung - cầu của phân khúc NƠXH, nhà ở cho người thu nhập thấp, giúp thị trường xoay chuyển theo hướng “tan băng”, ấm trở lại.
Thực tế giai đoạn từ 2010 trở về trước, thị trường BĐS phát triển thiếu ổn định, khi thì sốt nóng, lúc trầm lắng, “đóng băng”. Đặc biệt, giai đoạn 2011 - 2012, gần như “bất động” khi giá trị BĐS tồn kho lên tới 130.000 tỷ đồng. Thời điểm ấy, phần lớn các sản phẩm BĐS đều thuộc phân khúc trung - cao cấp, trong khi hơn 80% người dân đô thị có thu nhập trung bình và thấp nên càng không đủ khả năng tiếp cận, sở hữu.
Tuy nhiên, sau khi Chính phủ dành gói hỗ trợ tín dụng 30.000 tỷ đồng, với lãi suất ưu đãi cho doanh nghiệp phát triển và người dân vay mua, thuê NƠXH, nhà ở thương mại giá thấp... thì chỉ sau một thời gian ngắn, thị trường BĐS bắt đầu có dấu hiệu khởi sắc từ nửa cuối năm 2013. Sau đó, kéo dài đà này trong giai đoạn 2014 - 2015 và tiếp tục đà phục hồi tích cực nửa đầu 2016. Lượng giao dịch thành công liên tục tăng, từ phân khúc nhà ở giá rẻ, trung bình đến trung và cao cấp.
Đặng Xá là một trong những mô hình NOXH tiêu biểu nhận được đánh giá cao của giới chuyên môn. Ảnh: Trần Kháng
Theo số liệu thống kê của Bộ Xây dựng, so với giai đoạn 2011 – 2012, nguồn cung NƠXH thời gian qua đã tăng lên đáng kể với việc đầu tư xây dựng 135 dự án. Hiện cả nước đang tiếp tục triển khai 171 dự án NƠXH, trong đó có 108 dự án cho người thu nhập thấp, quy mô xây dựng khoảng 61.290 căn hộ, tổng mức đầu tư khoảng 31.760 tỷ đồng.
Theo thống kê, giai đoạn từ 2012 – 2015, khu vực đô thị cần khoảng 700.000 căn hộ NƠXH. Đến năm 2020, cần thêm khoảng 200.000 căn.
“Xương sống” của thị trường BĐS trong tương lai
Nhận định về xu hướng phát triển của phân khúc NƠXH, nhà ở cho người thu nhập thấp trong tương lai, TS. Trần Ngọc Quang, Tổng Thư ký Hiệp hội BĐS Việt Nam cho rằng, trong những năm tiếp theo, tình trạng các doanh nghiệp đầu tư ồ ạt vào mảng căn hộ cao cấp sẽ ít đi mà sẽ chuyển dần sang nhà ở “vừa túi tiền”.
Theo ông Quang, năm 2016, việc các nhà đầu tư tham gia vào phân khúc nhà ở trung bình và giá rẻ có giảm, đây là thực tế. Nhưng trong những năm tới, các nhà đầu tư sẽ không bỏ cuộc bởi thị trường này đáp ứng được nhu cầu của đại bộ phận người dân. Thậm chí 2017, mảng đại chúng sẽ có cơ hội là phân khúc mạnh.
Vị Tổng Thư ký Hiệp hội BĐS Việt Nam lý giải rằng, nhu cầu của thị trường đối với phân khúc nhà ở “vừa túi tiền” chiếm khoảng 65 – 70%. Khi các sản phẩm cao cấp đang ra quá nhiều, vượt quá sức cầu trong giai đoạn 2015 – 2016, chắc chắn trong thời gian tới, các chủ đầu tư lớn sẽ tìm hiểu đến phân khúc đáp ứng nhu cầu của đại bộ phận khách hàng. Khi đó, chắc chắn sẽ phát triển mạnh mẽ.
Không chỉ có cơ hội phát triển mạnh trong năm 2017, nhà ở đại chúng còn được dự báo trở thành “miếng bánh” được các nhà đầu tư nước ngoài nhắm đến trong tương lai.
Dự án Phú Lãm Hà Đông (The Vesta).
“Hiện nay, một số chủ đầu tư lớn của nước ngoài cũng bắt đầu tìm hiểu về phân khúc nhà ở cho người thu nhập thấp, đây là một thị trường còn nhiều tiềm năng. Vừa qua, Hiệp hội BĐS Việt Nam làm việc với Đại sứ quán Iran thì thấy, đất nước này có những tập đoàn lớn mong muốn đầu tư vào nhà ở giá rẻ. Do đó, tôi cho rằng, trong năm 2017, các nhà đầu tư nước ngoài có xu hướng để ý đến phân khúc này. Và tôi tin, nếu họ làm việc chuyên nghiệp, quản lý tốt, công nghệ tốt hơn thì sản phẩm cũng sẽ rẻ hơn so với thời điểm hiện nay. Đây là một xu hướng tốt, người tiêu dùng, đặc biệt là cán bộ, công nhân viên làm việc tại các khu công nghiệp sẽ có nhiều hơn cơ hội mua nhà”, ông Quang nhận định.
Ngoài việc phân khúc nhà đại chúng đáp ứng được nhu cầu của đại bộ phận người dân, lý do khiến thị trường BĐS 2017 có thể kỳ vọng vào mảng này còn ở những thay đổi tích cực trong nhận thức của các nhà quản lý.
Về điều này, ông Nguyễn Văn Đực, Phó Giám đốc Công ty Địa ốc Đất Lành cho biết: “Thực tế, lãnh đạo Nhà nước nói chung, TP. HCM nói riêng đã thấy được nhu cầu của những người nghèo sinh sống trên địa bàn nên cũng mong muốn làm sao có những căn hộ 100 – 300 triệu đồng.
Bên cạnh đó, lãnh đạo thành phố cũng đã có những thay đổi tích cực trong nhận thức, từ không đánh giá cao sự cần thiết của căn hộ 30m2 hay những khu dân cư dành cho người nghèo trước đây thì nay đã nhìn nhận những khu đô thị có hàng nghìn căn hộ với giá rẻ để phục vụ cho những người lao động, người nghèo nhập cư vùng ven.
Tôi cho đây là bước thay đổi rất lớn trong tư duy của lãnh đạo thành phố, giúp phát động phong trào khuyến khích doanh nghiệp làm nhà giá rẻ, phục vụ cho đại đa số người dân có nhu cầu. Theo tính toán, mỗi năm, TP. HCM cần 50.000 – 100.000 căn hộ giá rẻ. Đây là một thị trường rất lớn mà suốt nhiều năm qua, rất ít dự án đáp ứng được nhu cầu của người lao động có mức thu nhập trung bình từ 3 – 5 triệu đồng/tháng”.
Từ nhận định trên, ông Đực cho rằng, trong tương lai, chỉ cần Nhà nước “phất cờ” pháp lý, ít nhất phải có 60 - 70% doanh nghiệp sẽ tham gia vào câu chuyện tạo nhà cho người nghèo, đẩy mạnh phát triển phân khúc nhà ở cho người thu nhập thấp./.
“Hiện nay, một số chủ đầu tư lớn của nước ngoài cũng bắt đầu tìm hiểu về phân khúc nhà ở cho người thu nhập thấp, đây là một thị trường còn nhiều tiềm năng”, TS. Trần Ngọc Quang, Tổng Thư ký Hiệp hội BĐS Việt Nam.
