Tại hội thảo quốc tế “Phát triển nhà ở đáp ứng gia tăng dân số 1 triệu người sau năm năm” do Ủy ban Nhân dân TP.HCM tổ chức ngày 17/9, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân TP.HCM Nguyễn Thành Phong cho biết Thành phố hiện có hơn 13 triệu người sinh sống, học tập, làm việc và du lịch nhưng sự phân bố dân cư chưa hợp lý.
Trung bình mật độ dân số Thành phố là 4.289 người/km2, cao gấp 14,7 lần so với mật độ dân số cả nước, tập trung chủ yếu tại các quận trung tâm.
“Mỗi năm dân số Thành phố tăng thêm 200.000 người, trung bình năm năm tăng thêm 1 triệu người dẫn tới áp lực rất lớn về quản lý đô thị, hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật và đặc biệt là vấn đề nhà ở," ông Nguyễn Thành Phong cho biết.
Tính đến năm 2017, trên địa bàn Thành phố có tổng số nhà ở hơn 1,6 triệu căn; trong đó nhà ở kiên cố chiếm gần 38%, nhà bán kiên cố chiếm hơn 60%, còn lại là nhà thiếu kiên cố và đơn sơ. Mặt khác, tính đến tháng 6/2019, diện tích nhà ở bình quân tại thành phố đạt gần 20m2/người, dự kiến đến cuối năm 2020 sẽ đạt 20,3 m2/người.
Mặc dù đạt chỉ tiêu đề ra nhưng vẫn còn bộ phận lớn người lao động và người nhập cư có thu nhập thấp đang sinh sống trong điều kiện chật chội, cũ kỹ, chưa đảm bảo vệ sinh, an toàn hoặc không có khả năng sở hữu nhà ở, thậm chí thuê nhà ở với mức giá phù hợp cũng rất khó khăn.
Theo ông Nguyễn Thành Phong, trước tình hình đó, Thành phố đã đưa ra chỉ tiêu phát triển nhà ở đến năm 2020 tầm nhìn năm 2025 để từ đó triển khai các chương trình hành động. Nhiệm vụ đặt ra cho Thành phố là bên cạnh việc phát triển nhà ở mới kiên cố sẽ nâng cao, cải thiện chất lượng nhà ở bán kiên cố thành nhà ở kiên cố thông qua chương trình chỉnh trang đô thị, nhất là chỉnh trang các khu dân cư hiện hữu.
Tại hội thảo, ông Nguyễn Văn Sinh, Thứ trưởng Bộ Xây dựng, cho rằng giải quyết nhà ở đang là khó khăn, thách thức cho TP.HCM trước áp lực gia tăng dân số, đô thị hóa nhanh. Vì thế, một trong những giải pháp Thành phố có thể áp dụng là rà soát, bổ sung kế hoạch sử dụng đất để làm cơ sở triển khai dự án nhà ở, đồng thời chỉ đạo có giải pháp cụ thể đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội, khai thác và huy động nguồn thu từ quỹ đất.
Giáo sư Yap Kioe Sheng, Viện Công nghệ châu Á, khuyến nghị giải pháp phát triển nhà ở cho người có thu nhập thấp bằng việc ưu tiên một số vị trí chiến lược trên toàn Thành phố, thiết kế nhà ở phù hợp với điều kiện sống và làm việc của người dân. Cùng với đó là việc thiết kế phương án tài chính phù hợp với tình hình kinh tế của các hộ gia đình có thu nhập thấp.
Đề xuất giải pháp để giải quyết vấn đề nhà ở tại TP.HCM, kiến trúc sư Khương Văn Mười, Hội Kiến trúc sư TP.HCM, đưa ra ý tưởng tìm quỹ đất để triển khai dự án có giá thành rẻ, thủ tục nhanh như đất sạch, đất công, đất có địa hình cao, giảm chi phí san lấp, hình thức kiến trúc, mặt bằng đơn giản nhưng đầy đủ chức năng căn hộ.
Trong khi đó, theo đại diện Sở Xây dựng TP.HCM, giai đoạn 2021 - 2025 Thành phố phấn đấu phát triển thêm 45 triệu mét vuông sàn xây dựng, giai đoạn 2026 - 2030 phát triển thêm gần 51 triệu mét vuông sàn xây dựng.
Về định hướng phát triển nhà ở, Thành phố sẽ cải cách thủ tục hành chính để tạo điều kiện cấp phép cho các hộ gia đình, cá nhân xây dựng nhà ở riêng lẻ; kiến nghị sửa đổi, bổ sung các quy định tạo sự thông thoáng cho doanh nghiệp phát triển dự án nhà ở thương mại.
Đối với phát triển nhà ở xã hội, bên cạnh việc khuyến khích nhà đầu tư tham gia xây dựng, Thành phố sẽ rà soát quỹ đất công để mời gọi đầu tư./.