Đất chưa có sổ đỏ vẫn được bồi thường nếu đáp ứng điều kiện này

Theo đại diện Đoàn Luật sư TP. Hà Nội, căn cứ khoản 1 và khoản 3 Điều 95 Luật Đất đai năm 2024 cùng khoản 1 Điều 5 Nghị định 88/2024/NĐ-CP, hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có giấy tờ nhưng đủ điều kiện được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (theo các khoản 1-6 Điều 138 Luật Đất đai 2024) vẫn được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất.

Cụ thể, người sử dụng đất không có giấy tờ nhưng đã sử dụng đất ổn định, không tranh chấp, không vi phạm pháp luật đất đai và đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận thì được xem xét bồi thường như trường hợp có giấy tờ hợp pháp.

Các trường hợp đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận gồm:

- Sử dụng đất trước ngày 18/12/1980 và được UBND cấp xã xác nhận không có tranh chấp.

- Sử dụng đất từ ngày 18/12/1980 đến trước 15/10/1993, nay vẫn ổn định và không tranh chấp.

- Sử dụng đất từ ngày 15/10/1993 đến trước 1/7/2014, có xác nhận của UBND cấp xã về việc sử dụng ổn định, không tranh chấp.

Các trường hợp đặc thù khác như hộ ở vùng kinh tế - xã hội khó khăn, sử dụng đất nông nghiệp ổn định… cũng được xem xét cấp giấy chứng nhận theo quy định tại Điều 138 Luật Đất đai 2024.

Ngược lại, người sử dụng đất không có giấy tờ và không đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận (ví dụ: sử dụng đất lấn chiếm, vi phạm quy hoạch, đang có tranh chấp hoặc được giao đất không đúng thẩm quyền) sẽ không được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi.

Tuy nhiên, họ có thể được xem xét hỗ trợ chi phí đầu tư vào đất hoặc tài sản hợp pháp gắn liền với đất theo quy định.

Như vậy, đất không có giấy tờ vẫn có thể được bồi thường khi Nhà nước thu hồi, nếu người sử dụng chứng minh được việc sử dụng ổn định, hợp pháp và đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận.

Hai trường hợp đất không có sổ đỏ vẫn được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất

Trường hợp 1: Chưa có sổ đỏ nhưng đủ điều kiện cấp sổ đỏ

Theo khoản 1 và khoản 2 Điều 95 Luật Đất đai 2024, các trường hợp được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi vì mục đích quốc phòng, an ninh hoặc phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.

Người sử dụng đất chưa được cấp sổ đỏ nhưng đáp ứng điều kiện theo Điều 134 Luật Đất đai năm 2024 vẫn được bồi thường, bao gồm các trường hợp:

- Có giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất nhưng chưa được cấp sổ đỏ (ví dụ: giấy tờ mua bán, chuyển nhượng, thừa kế hợp pháp; quyết định giao đất của cơ quan có thẩm quyền...).

- Đất được sử dụng ổn định, không có tranh chấp và đủ điều kiện cấp sổ đỏ theo quy định.

- Đã nộp tiền sử dụng đất hoặc có giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất theo chính sách đất đai của Nhà nước qua các thời kỳ.

Trong những trường hợp này, người sử dụng đất sẽ được bồi thường như đối với đất đã có sổ đỏ, theo giá đất do Nhà nước quy định.

Trường hợp 2: Đất nông nghiệp sử dụng trước ngày 1/7/2004 nhưng không đủ điều kiện cấp sổ đỏ

Theo khoản 3 Điều 96 Luật Đất đai năm 2024, đối với đất nông nghiệp đã sử dụng trước ngày 01/7/2004 mà người sử dụng đất là hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhưng không đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định của Luật này thì việc bồi thường được thực hiện theo quy định của Chính phủ.

Như vậy, trong trường hợp này, người sử dụng đất vẫn có thể được bồi thường hoặc hỗ trợ theo chính sách cụ thể do Chính phủ quy định.