Bộ Xây dựng vừa trình Chính phủ dự thảo Nghị quyết về việc ban hành một số cơ chế đặc biệt nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong phát triển nhà ở xã hội, đồng thời đưa ra loạt kiến nghị về chính sách và thủ tục hành chính để đẩy nhanh tiến độ thực hiện chỉ tiêu nhà ở tại các địa phương.
Theo dự thảo, Bộ Xây dựng đặt mục tiêu phát triển nhà ở xã hội giai đoạn 2025–2030 cho từng tỉnh, thành phố. Trong đó, TP. HCM được giao xây dựng 194.297 căn, cao nhất cả nước. Giai đoạn 2025–2027, thành phố sẽ lần lượt hoàn thành 13.040, 28.500 và 41.500 căn; từ năm 2028 đến 2030, mỗi năm duy trì 37.200 căn.

Một dự án nhà ở xã hội tại TP Thủ Đức, TP. HCM. Ảnh: G.H
Đứng thứ hai cả nước về quy mô là Bắc Ninh, với chỉ tiêu 135.002 căn trong giai đoạn 2025–2030, tiếp theo là Hà Nội với 88.666 căn.
Riêng năm 2025, TP. HCM được giao chỉ tiêu 13.040 căn và đã hoàn thành 7.939 căn, đạt 61% kế hoạch; 12.907 căn khác đang được triển khai. Với tiến độ này, khả năng hoàn thành chỉ tiêu năm 2025 được đánh giá là khả thi, có thể đạt 100%.
Bộ Xây dựng lý giải, nguyên nhân khiến chỉ tiêu của TP. HCM cao hơn hẳn các địa phương khác là do thành phố vừa sáp nhập hai tỉnh Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, mở rộng quy mô phát triển đô thị và nhu cầu về nhà ở xã hội. Trước khi hợp nhất, kế hoạch chỉ ở mức 69.700 căn.
Riêng năm 2025, Thủ đô được giao 4.670 căn, đã hoàn thành 3.286 căn (đạt 70%) và đang xây dựng 11.530 căn. Dự kiến cuối năm có thể hoàn thành vượt kế hoạch với khoảng 4.750 căn, tương đương 102% chỉ tiêu.
Các địa phương khác có kế hoạch cao gồm Tây Ninh (80.240 căn), Đồng Nai (64.690 căn), Phú Thọ (62.853 căn) và Hải Phòng (43.539 căn).
Theo thống kê của Bộ Xây dựng, 10 tháng đầu năm 2025, cả nước có 191 dự án nhà ở xã hội hoàn thành với tổng quy mô 128.648 căn; 195 dự án đang triển khai với 123.057 căn; và 310 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư, quy mô 385.343 căn. Tính đến nay, tiến độ thực hiện đã đạt khoảng 60% so với chỉ tiêu 1,06 triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030.
Để bảo đảm hoàn thành kế hoạch, Bộ Xây dựng kiến nghị ban hành cơ chế đặc biệt nhằm tháo gỡ khó khăn, đặc biệt trong công tác giải phóng mặt bằng, thủ tục hành chính và huy động vốn. Cơ quan này cũng đề xuất giới hạn thời gian giải quyết các thủ tục hành chính, đồng thời điều chỉnh phương thức tổ chức thực hiện để tránh chồng chéo và kéo dài.
Một nội dung đáng chú ý khác là việc xây dựng bộ tiêu chí ưu tiên lựa chọn chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội, trong đó nhấn mạnh yêu cầu doanh nghiệp phải có năng lực tài chính, kinh nghiệm triển khai, khả năng tự ứng vốn cho bồi thường – tái định cư, cam kết bán với giá hợp lý và bảo đảm chất lượng công trình.
Theo Bộ Xây dựng, nếu các cơ chế đặc thù này sớm được thông qua, tiến độ phát triển nhà ở xã hội giai đoạn 2025–2030 sẽ có chuyển biến mạnh, góp phần cải thiện an sinh đô thị, đáp ứng nhu cầu nhà ở ngày càng lớn của người dân tại các đô thị lớn như TP. HCM và Hà Nội.
Những số liệu đầu tiên từ 34 tỉnh, thành sau sáp nhập cho thấy nhiều điểm mới trong bức tranh thu ngân sách. TP. HCM, với lợi thế cộng thêm từ Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu đã vươn lên dẫn đầu cả nước về thu ngân sách với hơn 465.000 tỷ đồng.