Nhưng sau 3 - 4 lần đấu giá vẫn không có nhà đầu tư mua. Theo nhận định của ông Đặng Quyết Tiến, Cục trưởng Cục Tài chính Doanh nghiệp (Bộ Tài chính), thì bán giá 1.000 tỷ đồng thì khó có nhà đầu tư mua.
Sáng 28/3, Bộ Tài chính tổ chức Họp báo chuyên đề về “Kết quả cơ cấu lại, cổ phần DNNN năm 2018, giải pháp đẩy mạnh công tác cơ cấu lại, cổ phần hóa DNNN trong giai đoạn tới”.
Chia sẻ thông tin tại buổi họp báo, ông Đặng Quyết Tiến, Cục trưởng Cục Tài chính Doanh nghiệp (Bộ Tài chính), cho biết, tính đến hết năm 2018, có 35/526 DNNN được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cơ cấu lại. Việc chậm phê duyệt phương án cơ cấu lại đã và đang ảnh hưởng đến tiến độ triển khai thực hiện và khả năng hoàn thành mục tiêu cơ cấu lại DNNN đề ra theo Quyết định số 707/QĐ-TTg ngày 25/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ.
Ông Đặng Quyết Tiến, Cục trưởng Cục Tài chính Doanh nghiệp, Bộ Tài chính. (Ảnh: Internet)
Trong năm 2018, đã có 23 doanh nghiệp được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cổ phần hóa với tổng giá trị doanh nghiệp là 31.706 tỷ đồng, trong đó giá trị vốn nhà nước là 16.739 tỷ đồng. Tổng vốn điều lệ theo phương án được cấp có thẩm quyền phê duyệt là 20.278 tỷ đồng, trong đó, Nhà nước nắm giữ 12.118 tỷ đồng; bán cho nhà đầu tư chiến lược 2.540 tỷ đồng; đấu giá công khai 5.429 tỷ đồng, số còn lại bán cho người lao động là 179 tỷ đồng và tổ chức công đoàn 7 tỷ đồng.
Năm 2018, đã có 28 doanh nghiệp thực hiện bán cổ phần lần đầu với giá trị cổ phần bán ra là 13.950 tỷ đồng, thu về 21.827 tỷ đồng.
Theo nhận xét của ông Đặng Quyết Tiến, tiến độ triển khai cổ phần hóa trong năm 2018 còn chậm, chưa đạt được theo kế hoạch. Nhiều đơn vị có số lượng doanh nghiệp phải thực hiện cổ phần hóa lớn nhưng chưa thực hiện theo đúng kế hoạch và chưa báo cáo cấp có thẩm quyền điều chỉnh tiến độ thực hiện.
Cụ thể, ông Tiến cho biết: “Kế hoạch là cổ phần hoá 64 doanh nghiệp, hết năm thực hiện được 23 doanh nghiệp. Năm 2018 chậm trễ thì năm 2019 áp lực sẽ lớn hơn. Kế hoạch năm nay là cổ phần hoá 19 doanh nghiệp, trong khi còn hơn 40 doanh nghiệp chưa cổ phần hoá từ năm 2018. Nếu không có biện pháp quyết liệt thì không hoàn thành được”.
Ông Đặng Quyết Tiến cho rằng, các doanh nghiệp Nhà nước quy mô lớn, quản lý nhiều tài sản Nhà nước, đặc biệt là đất đai sẽ tồn tại nhiều vấn đề phức tạp. Trong khi doanh nghiệp Nhà nước quy mô nhỏ, đất đai không có lại rất dễ tiến hành cổ phần hoá. Hiện tại, chủ trương Đảng và Nhà nước là thu gọn các Tập đoàn, Tổng Công ty, tiến hành cổ phần hoá, chuyển đổi mô hình công ty cổ phần. Ví dụ như TKV, Agribank, VNPT, MobiFone…
“Việc chậm cổ phần hoá vì doanh nghiệp còn vướng mắc, có vụ việc phải xử lý vi phạm như MobiFone, giờ phải giải quyết xong vụ MobiFone mua cổ phần AVG mới cổ phần hoá được. Chúng ta không thể cổ phần hoá khi vụ việc chưa được xử lý rốt ráo. Nhưng bên cạnh những nguyên nhân khách quan cũng có nguyên nhân chủ quan. Ví dụ Agribank, hệ thống ngân hàng lớn nên khởi động 1,5 năm mà phương án sử dụng đai đất chưa hoàn thành nên chưa cổ phần hoá được. Vì cổ phần hoá thì treo lại mảnh đất chưa xác định được là dùng vào mục đích gì? Ở đây, phương án phê duyệt sắp xếp, sử dụng đất đai thì theo quy định là địa phương làm phê duyệt kế hoạch mục đích sử dụng đất. Nếu địa phương không quyết liệt làm, đủng đỉnh thì các DN chậm là đúng. Đó là Nhà nước chủ quan”, ông Đặng Quyết Tiến nói.
Theo ông Tiến, việc này không chỉ là trách nhiệm bộ ngành, doanh nghiệp Nhà nước, mà còn trách nhiệm của cả cơ quan địa phương.
Ông Tiến tiếp lời: “Các doanh nghiệp có khoản thoái vốn tỏ ra lúng túng. Ví dụ, ở Tổng Công ty giấy Việt Nam, tại Nhà máy bột giấy Phương Nam đã đấu giá 3-4 lần không có nhà đầu tư mua. Hay như Tổng Công ty Thép Việt Nam muốn thoái vốn ở dự án Gang thép Thái Nguyên giai đoạn 2, có thể bán cả doanh nghiệp, nhưng muốn bán phải xử lý vấn đề tồn tại về tranh chấp pháp lý giữa nhà thầu, chủ đầu tư. Vừa qua, kết luận thanh tra dự án Gang thép Thái Nguyên chỉ ra có sai phạm, giờ phải xác định rõ sai phạm mới bán được. Quan trọng phải xử lý tranh chấp giữa đơn vị thi công và chủ đầu tư. Rõ ràng là vấn đề khách quan, không xử lý trong một sớm một chiều được. Có doanh nghiệp mặn mà nhưng nhà đầu tư không mua, có doanh nghiệp có dư địa bán thì lại vướng.
Điều quan trọng nhất là dự án nào thoái vốn phải đảm bảo đúng pháp luật, công khai, minh bạch. Có đồng chí bảo lỗ thì bán giá cao ai mua phải cắt lỗ, quan trọng ta phải hiểu đúng pháp luật nghĩa là nếu anh đầu tư sai, đôn giá từ 10 đồng lên 20 đồng thì ông làm sai phải đền bù. Giá trị là 10 đồng thì ko thể nói em đầu tư 20 thì em được 20 đồng vì trong quá trình đầu tư có vấn đề sai phạm. Phải công khai, minh bạch, thị trường định giá và trả giá như thế nào thì chúng ta trả. Ví dụ Nhà máy bột giấy Phương Nam đòi 1000 tỷ mới bán thì khó vì dự án hoạt động đâu”.
