Chiều 6/11, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh đã trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội tờ trình của chính phủ về chủ trương đầu tư Dự án Cảng hàng không quốc tế Gia Bình.
Theo tờ trình, dự án này đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy một “cực tăng trưởng mới” tại phía Đông Hà Nội, đáp ứng nhu cầu vận tải hàng không ngày càng lớn của vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc; đồng thời góp phần giảm tải cho Cảng hàng không quốc tế Nội Bài - đang quá tải nhưng hiện chưa thể mở rộng nâng công suất.
Bộ trưởng Trần Hồng Minh cho biết, sân bay Gia Bình sẽ được đầu tư theo các chuẩn mực quốc tế, hướng tới trở thành cảng hàng không thông minh, xanh, bền vững - thế hệ mới đẳng cấp quốc tế - nhằm đáp ứng cả nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, phục vụ khai thác lưỡng dụng, đảm bảo an ninh - quốc phòng và các sự kiện đối ngoại trọng đại.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh. Nguồn ảnh: Báo Dân Trí
Dự án đặt mục tiêu đạt tiêu chuẩn cảng hàng không quốc tế 5 sao, nằm trong nhóm 10 sân bay 5 sao hàng đầu thế giới theo tiêu chí của Skytrax và thuộc nhóm sân bay có “Trải nghiệm hành khách xuất sắc” (AQS) theo đánh giá của Airport Council International (ACI).
Đây cũng sẽ là trung tâm trung chuyển hành khách, hàng hóa và cơ sở bảo dưỡng, sửa chữa, đại tu máy bay (MRO) cho khu vực Châu Á-Thái Bình Dương.
Theo tờ trình, dự án là một trong những công trình hạ tầng được lựa chọn đưa vào vận hành để phục vụ Hội nghị Cấp cao APEC 2027.
Về quy mô, dự án được thiết kế theo cấp 4F của Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO), với công suất khai thác dự kiến khoảng 30 triệu hành khách/năm và 1,6 triệu tấn hàng hóa/năm vào năm 2030; tầm nhìn đến năm 2050 đạt khoảng 50 triệu hành khách/năm và 2,5 triệu tấn hàng hóa/năm.
Dự án sử dụng diện tích đất khoảng 1.884,93ha, trong đó bao gồm: 124,8ha đất an ninh, 327,1ha đất công cộng, 169,62 ha đất ở, 922,25 ha đất trồng lúa hai vụ, 9,16 ha đất tôn giáo-tín ngưỡng, 20,58 ha đất nghĩa trang và cơ sở hỏa táng.
Phương án sơ bộ về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư dự kiến ảnh hưởng tới khoảng 7.100 hộ gia đình (dự kiến tái định cư khoảng 5.800 hộ) và 118 tổ chức; số mộ cần di dời ước khoảng 18.800 ngôi.
Về hình thức đầu tư, theo tờ trình, dự án sẽ thực hiện theo quy định của Luật Đầu tư. Tổng vốn đầu tư dự kiến khoảng 196.378 tỷ đồng; trong đó giai đoạn 1 khoảng 141.236 tỷ đồng và giai đoạn 2 khoảng 55.142 tỷ đồng. Nguồn vốn chủ yếu từ nhà đầu tư, gồm vốn chủ sở hữu và vốn huy động hợp pháp.

Phối cảnh sân bay Gia Bình. Nguồn ảnh: Báo Chính phủ
Tiến độ dự kiến được chia làm hai giai đoạn. Cụ thể, giai đoạn 1 (2025-2030), trong đó năm 2025-2027 đầu tư xây dựng các công trình cần thiết phục vụ APEC 2027; từ 2026-2030 hoàn thành các hạng mục còn lại của giai đoạn 1 để vận hành khai thác với công suất 30 triệu hành khách/năm và 1,6 triệu tấn hàng hóa/năm.
Giai đoạn 2 (2031-2050) sẽ hoàn tất các hạng mục nhằm đạt công suất 50 triệu hành khách/năm và 2,5 triệu tấn hàng hóa/năm.
Thời hạn hoạt động của dự án là 70 năm (từ nằm 2025-2095).
Báo cáo tiến độ, Bộ trưởng cho biết từ nay đến năm 2027 sẽ tập trung đầu tư các công trình thiết yếu nhằm phục vụ APEC 2027. Kế đến, từ 2026-2030 sẽ hoàn tất giai đoạn 1, bảo đảm vận hành khai thác công suất như dự kiến.
Trong phần báo cáo thẩm tra, Phan Văn Mãi - Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho biết Thường trực Ủy ban thống nhất về sự cần thiết của dự án. Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra đề nghị làm rõ hơn cơ sở tính suất đầu tư, so sánh với các sân bay tương đương trong khu vực, điều chỉnh theo giá địa phương để lựa chọn mức chi phí tối ưu.
Bên cạnh đó, ông Mãi nhấn mạnh cần làm rõ khả năng thu xếp khoản vay khoảng 167.000 tỷ đồng và bổ sung tính toán chi phí lãi vay trong trường hợp chậm tiến độ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
Về tiến độ, cơ quan thẩm tra yêu cầu đánh giá tính khả thi của lịch trình thực hiện để kịp phục vụ APEC 2027 - đặc biệt trong bối cảnh còn nhiều vướng mắc về công tác bồi thường, tái định cư, di dời hạ tầng kỹ thuật và điều kiện địa chất.
Kết luận phần nội dung này, Vũ Hồng Thanh - Phó Chủ tịch Quốc hội - cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nhất trí trình dự án sân bay Gia Bình lên Quốc hội xem xét tại kỳ họp thứ 10 đang diễn ra.