Và một trong những kênh huy động vốn được một số doanh nghiệp áp dụng là phát hành trái phiếu.
Theo Ngân hàng Nhà nước (NHNN), đến cuối tháng 3/2019, tín dụng bất động sản tăng 3,29% so với cuối năm 2018, chiếm khoảng 18% tổng dư nợ nền kinh tế.
Nhận thấy những rủi ro tiềm ẩn, dù các khoản vay mới chưa đến kỳ kết thúc nhưng đầu tháng 4 vừa qua, NHNN đã ban hành dự thảo thông tư thay thế Thông tư 36/2014/TT-NHNN.
Theo đó, sau khi áp quy định tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn giảm từ mức 45% xuống còn 40% kể từ đầu năm 2019, cơ quan này tiếp tục đưa ra hai phương án để giảm dần xuống mức 30%.
Tại cuộc họp của NHNN mới đây, ông Nguyễn Quốc Hùng, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, cho biết NHNN chỉ đạo các tổ chức tín dụng tập trung tín dụng vào lĩnh vực sản xuất kinh doanh. Đồng thời, kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro như bất động sản, chứng khoán, dự án BOT và BT giao thông.
Việc hạn chế tín dụng vào bất động sản buộc các doanh nghiệp phải năng động trong việc tìm kiếm các nguồn vốn khác thay thế
Tín hiệu hạn chế dòng tiền chảy vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro trong đó có bất động sản đã thúc đẩy các doanh nghiệp trong ngành thay đổi cách tiếp cận nguồn vốn. Và một trong những những giải pháp chính là kênh huy động vốn thông qua trái phiếu.
Chẳng hạn như trường hợp của Công ty cổ phần đầu tư và phát triển bất động sản Phát Đạt. Từ đầu năm 2019 đến nay, doanh nghiệp này đã trải qua bốn lần phát hành trái phiếu để huy động vốn cho các dự án.
Gần đây nhất, HĐQT Công ty Phát Đạt đã thông qua việc phát hành 150 tỷ đồng trái phiếu không chuyển đổi nhằm huy động vốn cho dự án. Trái phiếu có kỳ hạn 1 năm kể từ ngày phát hành với lãi suất 14%/năm.
Trước đó, Phát Đạt đã có ba lần phát hành trái phiếu với lãi suất các kỳ phát hành lần lượt là 14,45%, 12% và 10,5%. Sau ba đợt phát hành, Phát Đạt thu về gần 850 tỷ đồng.
Tương tự, Công ty cổ phần đầu tư và kinh doanh nhà Khang Điền cũng phát hành 450 tỷ đồng trái phiếu cho nhà đầu tư Vietnam Debt Fund SPC - quỹ thành viên thuộc Dragon Capital. Đây là trái phiếu không chuyển đổi, không tài sản bảo đảm, có kỳ hạn 2 năm với lãi suất 12%/năm.
Công ty cổ phần đầu tư Văn Phú (VPI) cũng phát hành 800 tỷ đồng trái phiếu, kỳ hạn từ 9/5/2019 - 9/12/2021, lãi suất áp dụng cho kỳ tính lãi đầu tiên 12%/năm, các kỳ sau lãi suất bằng lãi suất tiết kiệm 12 tháng của VPBank cộng biên độ 4,3%.
Trước đó, VPI đã phát hành 200 tỷ đồng trái phiếu vào ngày 18/03/2019 có kỳ hạn 24 tháng cho Công ty TNHH Chứng khoán Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam và Tổng công ty cổ phần Bảo hiểm Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam
Hay Công ty cổ phần tư vấn thương mại dịch vụ địa ốc Hoàng Quân cũng thông qua việc phát hành 10 triệu trái phiếu chuyển đổi với giá 100.000 đồng một trái phiếu. Tổng giá trị phát hành 1.000 tỷ đồng.
Hoàng Quân dự kiến số trái phiếu chuyển đổi này sẽ được phát hành riêng lẻ cho dưới 100 nhà đầu tư. Sau 12 tháng kể từ ngày phát hành, người sở hữu trái phiếu được quyền chuyển đổi một phần hoặc toàn bộ số lượng trái phiếu mà họ sở hữu.
Theo Công ty chứng khoán MBS, từ đầu năm đến nay đã có trên 60.000 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp được phát hành, trong đó nhóm ngân hàng, chứng khoán, bất động sản chiếm tỷ trọng đến 82%. Cụ thể, nhóm ngành bất động sản, xây dựng, hạ tầng phát hành 16.200 tỷ đồng trái phiếu, với lãi suất trên 10%/năm, cao nhất lên đến 14,5%/năm.
Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP.HCM (HoREA), lộ trình hạn chế tín dụng vào thị trường bất động sản của NHNN là cần thiết và sẽ tạo áp lực tích cực, lành mạnh. Điều này buộc các doanh nghiệp phải năng động trong việc tìm kiếm các nguồn vốn khác thay thế một phần nguồn vốn vay tín dụng ngân hàng.
Đặc biệt, HoREA khuyến nghị các doanh nghiệp bất động sản quan tâm phương thức phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Bởi, trái phiếu doanh nghiệp đang ngày càng thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư do lãi suất cao hơn lãi suất tiền gửi tiết kiệm cùng kỳ hạn, nhất là đối với các doanh nghiệp phát hành trái phiếu có uy tín thương hiệu và có phương án sản xuất, kinh doanh khả thi.
Dù trái phiếu doanh nghiệp được xác định là kênh huy động vốn có tiềm năng lớn, nhằm đa dạng hóa thị trường tài chính. Song dù tăng mạnh trong những năm trở lại đây, số lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp được đánh giá vẫn còn rất nhỏ bé.
Lý giải về điều này, chuyên gia tài chính ngân hàng, tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp không dễ.
“Quy định phát hành trái phiếu quy định rất chặt chẽ, doanh nghiệp phải đáp ứng rất nhiều chỉ số tài chính để được ủy ban chứng khoán cho phép phát hành trái phiếu. Ngoài ra, thị trường ai mua trái phiếu doanh nghiệp cũng là vấn đề vì nhà đầu tư cũng rất thận trọng”, ông Hiếu cho biết.
