Dự án điện hạt nhân đầu tiên của Việt Nam đang được gỡ khó

Ngày 17/10, đoàn công tác của Chính phủ do Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh dẫn đầu đã có chuyến làm việc và khảo sát thực địa khu vực dự kiến xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2 tại thôn Thái An, xã Vĩnh Hải, tỉnh Khánh Hòa. Cùng tham dự có Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa Trịnh Minh Hoàng cùng lãnh đạo các Sở, ngành và chính quyền địa phương.

Tại buổi làm việc, đoàn công tác đã nghe báo cáo về công tác thu hồi, bồi thường, giải phóng mặt bằng và di dân tái định cư; đồng thời trực tiếp gặp gỡ, lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của người dân chịu ảnh hưởng từ khu vực dự án.

Dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2 được xác định là công trình đặc biệt quan trọng cấp quốc gia, dự kiến vận hành trong giai đoạn 2031–2035, với tổng công suất 4.000-6.400 MW, tổng diện tích thu hồi 466,3ha, ảnh hưởng đến 793 hộ dân và 3.071 ngôi mộ.

Theo báo cáo của UBND tỉnh Khánh Hòa, công tác kiểm kê đã hoàn tất 100% ở cả 3 khu vực gồm khu tái định cư Hòn Một diện tích 54,39ha, khu chỉnh trang khu dân cư hiện hữu 13,4ha và khu vực nhà máy 404,5ha. Địa phương đã xác định nguồn gốc đất cho 232 hộ với tổng diện tích hơn 56ha, đồng thời niêm yết phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho 72 trong tổng số 114 hộ đầu tiên với tổng giá trị khoảng 160,6 tỷ đồng. Riêng công tác di dời mồ mả, xã Vĩnh Hải dự kiến phê duyệt trong tháng 10/2025 đối với 175 hộ, liên quan 2.895 ngôi mộ với tổng kinh phí khoảng 25 tỷ đồng và phấn đấu hoàn thành chi trả ngay trong tháng.

Báo cáo với đoàn công tác Chính phủ, lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa kiến nghị Trung ương xem xét một số giải pháp trọng tâm nhằm tháo gỡ vướng mắc trong quá trình triển khai dự án, trong đó có việc cho phép địa phương tiếp tục áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù từng áp dụng cho tỉnh Ninh Thuận. Tỉnh đã đề xuất tách nội dung bồi thường, hỗ trợ và tái định cư thành một dự án độc lập để chủ động triển khai theo quy định; đồng thời sớm ban hành quy định cụ thể về khoảng cách an toàn, phạm vi khu vực cấm và hạn chế dân cư quanh nhà máy điện hạt nhân.

Tỉnh cũng đề nghị bố trí thêm hơn 9.156 tỷ đồng từ ngân sách Trung ương để phục vụ công tác di dân, tái định cư; bãi bỏ Quyết định 1504/QĐ-TTg năm 2013 để thống nhất cơ chế bồi thường, hỗ trợ và chỉ đạo các chủ đầu tư như EVN, PVN sớm hoàn thiện hồ sơ điều chỉnh chủ trương đầu tư, tạo cơ sở pháp lý cho việc triển khai đồng bộ các hạng mục.

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh ghi nhận những nỗ lực của tỉnh Khánh Hòa trong công tác chuẩn bị cũng như các kiến nghị từ phía địa phương và người dân. Ông đề nghị UBND tỉnh tổng hợp, báo cáo bằng văn bản các nội dung vượt thẩm quyền để đoàn công tác xem xét, báo cáo Chính phủ và Quốc hội trong thời gian tới.

Riêng đối với chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, Bộ trưởng đề nghị địa phương rà soát lại các quy định đặc thù tại Nghị quyết 189/2025/QH15 của Quốc hội, nếu còn điểm chưa rõ cần kiến nghị Trung ương bổ sung, bảo đảm quyền lợi tối đa cho người dân bị ảnh hưởng. Theo quy hoạch của Trung ương, Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 sẽ được xây dựng tại xã Phước Dinh (tỉnh Ninh Thuận), còn Nhà máy Ninh Thuận 2 đặt tại xã Vĩnh Hải (tỉnh Khánh Hòa).