Thích
Dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận tại tỉnh Khánh Hòa được xác định là công trình đặc biệt quan trọng quốc gia, có quy mô công suất dự kiến từ 4.000 đến 6.400MW với mục tiêu vận hành trong giai đoạn 2031-2035. Với dự án này, Chính phủ đặt yêu cầu hoàn thành công tác đầu tư xây dựng trước ngày 31/12/2030, chậm nhất là 31/12/2031, hướng tới chào mừng các mốc kỷ niệm lớn của đất nước.
Để đảm bảo tiến độ, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu sự vào cuộc đồng bộ của các Bộ, ngành và địa phương, cùng sự đồng thuận của người dân trong vùng dự án. Hiện tỉnh Khánh Hòa đang khẩn trương phối hợp với các cơ quan chức năng nhằm đẩy nhanh công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và giải phóng mặt bằng cho hai dự án điện hạt nhân tại Ninh Thuận.
Tỉnh Khánh Hòa dồn lực cho dự án nhà máy điện hạt nhân. Ảnh minh họa
Theo báo cáo của UBND xã Phước Dinh, khu vực triển khai Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1 cần giải phóng khoảng 596ha, ảnh hưởng trực tiếp đến 477 hộ dân với hơn 2.000 nhân khẩu. Tính đến tháng 9/2025, toàn bộ diện tích khu vực nhà máy (449,37ha) và khu tái định cư (65,62ha) đã được kiểm kê.
Đến nay, phương án bồi thường khu tái định cư đã được niêm yết cho 72/91 trường hợp, dự kiến hoàn tất toàn bộ trong năm 2025. Riêng phần diện tích thuộc khu vực nhà máy, địa phương đặt mục tiêu đến cuối năm sẽ hoàn thành bồi thường và bố trí tái định cư cho khoảng 500 trường hợp, tương ứng gần 200ha đất.
Dù vậy, công tác giải phóng mặt bằng vẫn đối mặt với nhiều khó khăn do biến động giá đất, thiếu nhân lực chuyên môn và vướng mắc trong quy hoạch, sử dụng đất. Một số hộ dân cũng kiến nghị điều chỉnh mức hỗ trợ để bảo đảm công bằng và phù hợp thực tế.
Ông Trần Ngọc Bình - Chủ tịch UBND xã Phước Dinh cho biết, khối lượng công việc hiện rất lớn, vừa phải rà soát hồ sơ, vừa giải quyết nguyện vọng của người dân.
Phối cảnh dự án. Ảnh: Internet
Xác định giải phóng mặt bằng là khâu then chốt quyết định tiến độ dự án, ông Trịnh Minh Hoàng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, yêu cầu UBND xã Phước Dinh và các đơn vị liên quan hoàn thiện quy hoạch khu tái định cư, xử lý dứt điểm các tồn tại tại khu vực 52ha theo kết luận thanh tra, đồng thời tăng cường đối thoại với người dân để tạo sự đồng thuận trong quá trình thực hiện.
Hiện các cơ quan chức năng của tỉnh đang tiếp tục nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách phù hợp để đẩy nhanh tiến độ bồi thường và tái định cư, đảm bảo đúng quy định của Luật Đầu tư công. UBND tỉnh cũng đã ban hành kế hoạch chuẩn bị đối thoại với người dân vùng dự án, nhằm tháo gỡ vướng mắc trong quá trình triển khai.
Bên cạnh đó, tỉnh Khánh Hòa đã kiến nghị Chính phủ xem xét bổ sung một số chính sách đặc thù cho Dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận, bao gồm miễn thủ tục chuyển đổi rừng khi xây dựng hạ tầng giao thông, phân bổ thêm 50% vốn đầu tư công từ ngân sách Trung ương, hỗ trợ thêm 30 triệu đồng/hộ dân bị di dời và bố trí vốn kịp thời để phục vụ quốc phòng, an ninh và các nhiệm vụ liên quan trong giai đoạn 2026-2030.
Năm 2009, Quốc hội lần đầu thông qua chủ trương xây dựng Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận với 2 nhà máy, tổng công suất 4.000MW trên diện tích hơn 1.600ha, kỳ vọng mở ra kỷ nguyên mới cho khoa học - công nghệ hạt nhân Việt Nam. Tuy nhiên, đến năm 2016, dự án phải dừng lại vì vốn đầu tư quá lớn, bối cảnh kinh tế khó khăn và những lo ngại sau sự cố Fukushima.
Gần một thập kỷ sau, ngày 25/11/2024, Trung ương Đảng khóa XIII quyết định tái khởi động dự án và chỉ 5 ngày sau, Quốc hội thông qua Nghị quyết tiếp tục chủ trương đầu tư, tạo nền tảng pháp lý để dự án hồi sinh. Trong bối cảnh nhu cầu điện năng tăng trưởng mạnh, Quy hoạch điện VIII đặt mục tiêu công suất đạt 150.000MW vào năm 2030 và hơn 500.000MW năm 2050, điện hạt nhân được xem là lựa chọn chiến lược nhờ cung ứng ổn định, phát thải thấp và bảo đảm an ninh năng lượng, bên cạnh cam kết phát triển xanh.
T.H
