Thích
Theo dự thảo, hệ thống dữ liệu quốc gia về nhà ở và thị trường bất động sản sẽ được xây dựng theo hướng tập trung, thống nhất từ Trung ương đến địa phương, đồng thời kết nối với các cơ sở dữ liệu khác như dân cư, đất đai, doanh nghiệp, tín dụng và thuế. Mục tiêu là tăng tính công khai, minh bạch trong hoạt động nhà ở và bất động sản, phục vụ công tác quản lý nhà nước, điều tiết thị trường bất động sản và nhu cầu chính đáng của xã hội.
Đáng chú ý, tại dự thảo Nghị định mới này, Bộ Xây dựng cũng đề xuất, tổ chức, cá nhân Việt Nam và nước ngoài sẽ phải cung cấp trường dữ liệu gồm thông tin nhận diện (họ tên, số định danh, giấy tờ pháp lý); loại hình nhà sở hữu, địa chỉ, diện tích, số lượng; thời hạn và hình thức sở hữu; tình trạng pháp lý. Trước đó, Nghị định 94/2024/NĐ-CP chưa có quy định chi tiết về thông tin sở hữu nhà của tổ chức, cá nhân.
Song song với đó, dự thảo cũng bổ sung thông tin về thụ hưởng chính sách, hỗ trợ nhà ở gồm thông tin định danh, loại hình thụ hưởng (nhà xã hội, nhà ở cho người có công, nhà cho người nghèo, cận nghèo...), số lượng và thời gian thụ hưởng. Đặc biệt, người dân thuộc nhóm được mua nhà xã hội cần cung cấp thông tin định danh cá nhân, hình thức đăng ký (mua, thuê, thuê mua) và dự án sẽ đăng ký.
Ngoài dữ liệu về sở hữu, giao dịch, Bộ Xây dựng cũng đề xuất hệ thống phải quản lý các nội dung về thông tin về dự án, giao dịch, giá cả, tồn kho, chứng chỉ môi giới, vốn đầu tư nước ngoài, dư nợ tín dụng và phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong lĩnh vực này.
Để nâng cao tính minh bạch và hiệu quả giám sát, Bộ Xây dựng đề nghị Nhà nước khuyến khích người dân thực hiện qua sàn giao dịch bất động sản, trung tâm giao dịch bất động sản hoặc các phương thức giao dịch điện tử nhằm nâng cao tính minh bạch, thuận lợi và hiệu quả giám sát. Nhà nước cũng sẽ theo dõi dữ liệu về số lượng giá giao dịch, giá trị giao dịch... của các bất động sản. Các thông tin này, nếu nghị định được ban hành, sẽ được cập nhật vào hệ thống thông tin quốc gia về nhà ở và thị trường bất động sản.
Ngoài ra, một điểm đáng chú ý là đề xuất tạo mã số bất động sản và quản lý trên hệ thống thông tin. Theo đó, mỗi dự án bất động sản sẽ được gắn tự động một mã số duy nhất, bảo đảm tính định danh và không thay đổi trong suốt vòng đời dữ liệu. Cơ quan chuyên môn cấp tỉnh sẽ khởi tạo mã số này trên địa bàn tại thời điểm dự án được chấp thuận, phê duyệt đồng thời tiếp tục liên kết, cập nhật dữ liệu với từng sản phẩm trong dự án đó.
Trường thông tin cấu thành mã số dự án bất động sản gồm chủ đầu tư, vị trí, quy mô, tổng vốn đầu tư, thời hạn hoạt động, tiến độ cùng các văn bản pháp lý (chấp thuận đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư, quy hoạch chi tiết, giấy phép xây dựng...). Bên cạnh nhóm nhà ở thương mại, nhà xã hội, dữ liệu này còn gồm nhiều loại hình đặc thù như nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp, nhà ở công vụ, nhà tái định cư, nhà ở cho lực lượng vũ trang, nhà cho thuê do hộ gia đình hoặc doanh nghiệp đầu tư, cũng như nhà ở bán cho tổ chức, cá nhân nước ngoài.
(Ảnh minh hoạ)
Về lộ trình triển khai, Bộ Xây dựng đề xuất giai đoạn chuẩn bị từ quý IV năm nay, gồm triển khai thí điểm tại 5 thành phố gồm Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng và Cần Thơ.
Hai quý đầu năm 2026 sẽ là giai đoạn triển khai kỹ thuật và cập nhật dữ liệu. Cơ quan quản lý sẽ tích hợp dữ liệu để đồng bộ với Hệ thống thông tin quốc gia về nhà ở và thị trường bất động sản. Việc thu thập thông tin, cập nhật và lưu trữ dữ liệu sẽ được triển khai trong giai đoạn này, đảm bảo tính kịp thời và bảo mật.
Từ quý III/2026, hệ thống thông tin dự kiến được vận hành thử nghiệm trong phạm vi nội bộ và vận hành chính thức từ quý IV năm sau. Cơ quan quản lý sẽ đánh giá định kỳ kết quả triển khai, hoàn thiện và duy trì hệ thống từ 2027 trở đi.
Bộ Xây dựng cho biết sẽ đầu tư, nâng cấp hoặc thuê dịch vụ hệ thống hạ tầng, kỹ thuật công nghệ để đáp ứng việc kết nối với các đơn vị và địa phương. Cơ quan này cũng chịu trách nhiệm xây dựng kế hoạch, quản lý nguồn vốn được bố trí để điều tra, xây dựng cơ sở dữ liệu. Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ cùng phối hợp để kết nối, chia sẻ từ cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai.
UBND các tỉnh, thành được giao xây dựng và ban hành Quy chế phối hợp về chia sẻ, cung cấp thông tin, dữ liệu nhà ở trên địa bàn. Còn các tổ chức, cá nhân có trách nhiệm cung cấp đầy đủ thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản đúng thời hạn. Khi hệ thống phần mềm dùng chung được hoàn thiện, người dân sẽ cung cấp thông tin theo hình thức trực tuyến.
