Và doanh nghiệp này chỉ là một trong số rất nhiều đơn vị tư vấn kiến trúc khác được mời tham gia lập quy hoạch dự án này. Đó mới chỉ đơn thuần là đề xuất, còn việc có được phê duyệt hay không lại là chuyện khác.
Lần này cũng vậy! Thông tin về việc có doanh nghiệp muốn "lấp hồ" Thành Công để xây nhà tái định cư cuối tuần qua tiếp tục khiến nhiều người giật mình ngã ngửa. Lạ thật, tại sao người ta lại dám cả gan lấp cả cái hồ để xây nhà ở? Trong khi hồ ở Hà Nội gần như là thứ "báu vật", đào thêm chẳng được, ai dám cho lấp đi? Khi nghe thông tin ban đầu ấy, chắc hẳn gần như 100% người dân sẽ nghĩ như vậy. Và việc đầu tiên của nhiều người đó là giãy nảy lên phản đối.
Điều này là dễ hiểu bởi hơn lúc nào hết, việc xây dựng các chung cư cao tầng ở nội đô, nhất là các khu đất vàng luôn bị dư luận dành cho những cái nhìn thiếu thiện cảm, bất biết quy mô, hiệu quả thực sự của dự án là gì. Cứ nghe thấy dự án bất động sản là sợ, là lo, là ghét cái đã. Lấp hồ để cho nhà mọc lên như một thứ chuyện ngược đời, càng khiến người ta dễ ghét hơn.
Nhưng, khi tìm hiểu kỹ, hóa ra không phải hoàn toàn như vậy. Điều đầu tiên có thể khẳng định, đó là trong vụ việc này, dư luận cũng giống như nhiều lần trước, đã chơi trò "ú tim", lập lờ, cố tình bẻ ghi dư luận theo hướng chủ quan của mình. Rất nhiều cụm từ được giật lên tít như: "Doanh nghiệp xin lấp hồ Thành Công để xây nhà tái định cư". Đây là thông tin có thể không sai, nhưng phải khẳng định ngay là không hoàn toàn đúng. Không hoàn toàn đúng bởi nó không chứa đủ sự thật.
Theo tìm hiểu, tôi được biết, doanh nghiệp đưa ra đề xuất này là Công ty CP Đầu tư và Phát triển Đô thị Việt Hưng (VIHAJICO). Họ đưa ra đề xuất trong một cuộc hội thảo của thành phố Hà Nội về công tác cải tạo lại chung cư cũ trên địa bàn Thủ đô. Phải nói thêm rằng trong dự án cải tạo khu chung cư cũ Thành Công, Vihajico chính là đơn vị được Thành phố giao nhiệm vụ lập Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 toàn Khu tập thể Thành Công với quy mô diện tích đất khoảng 23,058ha và số lượng nhà chung cư cũ là 67 nhà cao 2 – 5 tầng.
Thực tế cho thấy, việc cải tạo chung cư cũ trên địa bàn Thủ đô, nhất là ở những khu "đất vàng" không hề đơn giản. Nó phức tạp đến mức dù hô hào và bao lần hạ quyết tâm, nhưng tỉ lệ các khu chung cư được cải tạo là rất ít. Và chung cư nào được triển khai cũng đều có những vướng mắc làm ầm ĩ dư luận. Việc cải tạo khu tập thể Thành Công không phải là ngoại lệ. Chính vì vậy, khi được giao nhiệm vụ, Công ty Vihajico đã thuê các chuyên gia giỏi người Singapore về hỗ trợ lập thiết kế.
Đề xuất lấp 1ha hồ Thành Công để lấy đất xây chung cư sau đó sẽ bù đổi lại bằng cách đào 1ha hồ tại phần công viên hướng phía Bắc chỉ là 1 trong 3 đề xuất của họ. Chẳng hiểu sao, chỉ mới nghe đề xuất, không đặt nó ở trong một bối cảnh đầy đủ, với các thông tin đa chiều, người ta đã vội vàng áp đặt thông tin kiểu vu vạ cho rằng Công ty Việt Hưng đề xuất lấp hồ Thành Công để xây nhà tái định cư? Trong khi thực tế, đây chỉ là đề xuất tại 1 phương án, ngoài phương án này ra họ còn 2 phương án khác. Và thực tế, họ chỉ đề xuất lấp 1 phần diện tích mặt hồ, sau đó sẽ đào hoàn trả bằng 1 diện tích tương tự khác.
Lý giải về đề xuất của mình, phía đại diện Vihajico đưa ra những thông tin không phải không có lý. Theo đó, họ khẳng định, doanh nghiệp đề xuất giữ nguyên diện tích của mặt hồ Thành Công, chỉ thay đổi về vị trí. Cách làm này nhằm đảm bảo tính khả thi của đồ án nhằm tăng tiện ích cho khu dân cư mới, tạo được quỹ đất sạch để triển khai được ngay nhà tái định cư mà không phải di chuyển dân đến các khu tạm cư, tránh gây xáo trộn cho cuộc sống của người dân.
Mặt khác, người dân có thể giám sát chất lượng nơi ở mới mà nhà đầu tư sẽ cung cấp. Phương án này hoàn trả đúng diện tích công viên và hồ Thành Công vào trong ranh giới quy hoạch được giao, đảm bảo tỷ lệ cây xanh, mặt nước đô thị theo đúng quy hoạch phân khu. Thực tế, diện tích mặt nước hoàn toàn không thay đổi so với diện tích cũ, đồng thời lại khai thác cảnh quan hồ Thành Công cho khu vực được hiệu quả hơn do gắn kết công viên hồ với cộng đồng dân cư trong đô thị.
Tất nhiên, những thông tin trên cũng chỉ là một phía từ nhà lập đồ án. Thực tế có diễn ra như thế nào thì không chẳng ai dám khẳng định chắc chắn, cần hậu kiểm. Chưa kể, với những đề xuất táo bạo thế này, tính khả thi chắc sẽ như thế nào?
Không hoàn toàn đồng ý với đề xuất, nhưng tôi cũng mong chúng ta hãy nhìn vấn đề một cách thấu đáo, đầy đủ, đúng bản chất. Để khi chúng ta phản đối, cũng phải hiểu đang phản đối điều gì. Đôi khi, cứ nghe thông tin một chiều, từ một phía, bằng một tai, rồi vội vàng giãy nảy phản đối, thậm chí adua chửi bới, sẽ vô tình làm triệt tiêu các ý tưởng mới, đề xuất táo bạo. Để doanh nghiệp họ sợ hãi, làm việc theo kiểu "an toàn", đó là lỗi của những người chủ quan, nóng vội, và chính họ đang là một lực cản của sự phát triển./.