Cuối năm 2015, Đài truyền hình Việt Nam và hai đối tác là Tổng công ty Đầu tư kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) và Tập đoàn BRG của nữ đại gia Nguyễn Thị Nga thành lập Công ty cổ phần Tháp truyền hình Việt Nam để xây dựng tòa tháp 636m.
900 triệu USD là con số riêng để làm khối tháp, còn tổng mức đầu tư cả dự án này khái toán lên tới 1,3 – 1,5 tỷ USD.
Tháp truyền hình dự kiến của VTV sẽ còn cao hơn tòa tháp này ở Tokyo 2m
Cụ thể, địa điểm VTV đề xuất tại vị trí khu vực trung tâm Khu đô thị mới Tây Hồ Tây, thuộc ranh giới phường Cổ Nhuế, Bắc Từ Liêm, Hà Nội với tổng diện tích khoảng 14,1 ha.
Sau khi hoàn thành đây sẽ là công trình tháp biểu tượng cao nhất thế giới, vượt mặt tòa tháp Tokyo Skytree của Nhật Bản hiện cao 634m.
Dự án bao gồm khối tháp (cao 636m) và khối đế tháp, ngoài ra có khối phụ trợ bao gồm cả các chung cư, văn phòng, khách sạn, khu dịch vụ, vui chơi giải trí và tổ chức sự kiện.
Kế hoạch Đài truyền hình quốc gia làm BĐS
Ngay sau khi thành lập công ty, VTV, SCIC và BRG đã đề nghị tư vấn là Nikken Sekkei Ltd, Nhật Bản xây dựng báo cáo nghiên cứu tiền khả thi với 2 phương án đầu tư để chủ đầu tư trình Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành phê duyệt. Trong đó, phương án 2 tập trung tối đa việc bố trí các khối chung cư cao cấp tại khối phụ trợ của dự án để gia tăng hiệu quả đầu tư dự án.
Mật độ xây dựng theo phương án này lên tới 40-50%, cao hơn khá nhiều so với phương án 1 (35-40%), với 600.000m2 chung cư cao cấp so với 300.000m2 theo phương án 1, cho nên hệ số sử dụng đất cũng cao gần gấp đôi (6,6 lần so với 3,76 lần).
Kinh phí đầu tư khổng lồ này về phía VTV được nói là từ nguồn vốn huy động, vốn cổ phần hóa các doanh nghiệp của VTV; về phía SCIC là từ nguồn vốn kinh doanh theo quy định tại Nghị định 151/2013/NĐ-CP (từ quỹ đầu tư phát triển của SCIC, số dư hiện tại khoảng 11.000 tỷ đồng); về phía BRG là từ nguồn vốn hợp pháp của doanh nghiệp.
Ngoài ra, chủ đầu tư đề xuất Thủ tướng xem xết chấp thuận cơ chế đầu tư: sau khi quy hoạch được phê duyệt, cho phép chủ đầu tư chuyển nhượng thứ cấp các công trình phụ trợ để có nguồn vốn bổ sung bên ngoài, giúp chủ đầu tư tập trung nguồn lực cho hạng mục chính là khối tháp.
Xin ưu đãi như đối với dự án vào vùng đặc biệt khó khăn
Tham vọng xây tòa tháp lập kỷ lục cao nhất thế giới, nhưng đầu năm 2016, VTV đã có công văn xin Thủ tướng Chính phủ hàng loạt ưu đãi vốn chỉ áp dụng cho các dự án đầu tư vào những vùng đặc biệt khó khăn.
Đáng chú ý như xin cho dự án được miễn hoàn trả chi phí đầu tư hệ thống hạ tầng ban đầu, hạ tầng chung; xin áp dụng cơ chế ưu đãi theo hình thức giao đất, miễn 100% tiền sử dụng đất, thuế đất và miễn chi phí giải phóng mặt bằng phải hoàn trả lại Nhà nước.
VTV còn đề xuất áp dụng cơ chế ưu đãi cao nhất gồm miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 4 năm đầu tiên, giảm 50% thuế thu nhập doanh nghiệp trong 9 năm tiếp theo, các năm còn lại áp dụng thuế suất 10%. Miễn thuế nhập khẩu cho các vật tư, máy móc, thiết bị, vật liệu, linh kiện… nhập khẩu phục vụ xây lắp chế tạo khối tháp…
Cuộc khảo sát “bí mật”
Để thuyết phục Thủ tướng, trong báo cáo tình hình triển khai thực hiện dự án Tháp truyền hình Việt Nam nói trên, VTV khẳng định đã hoàn thành công tác tổ chức họp lấy ý kiến cộng đồng khu dân cư của hai phường Xuân La và Cổ Nhuế 1, với tỷ lệ đồng thuật đạt 100%.
Tuy nhiên, người dân địa phương hoàn toàn bất ngờ với thông tin này. Trả lời phỏng vấn PV thời điểm đó, bà Trần Thị Hiền, tổ trưởng tổ dân phố số 12, phường Xuân La cho biết, thông tin về địa điểm dự định xây tháp truyền hình bà đã nghe qua, nhưng chưa nhận được thông báo hay cuộc khảo sát nào liên quan đến việc người dân tổ dân phố số 12 ủng hộ hay không ủng hộ việc xây dựng tháp. “Tôi cũng không hiểu sao lại có thông tin 100% người dân ở đây đã đồng thuận”, bà Hiền nói.
Không chỉ riêng bà tổ trưởng, một số người dân khác ở khu vực này cũng cho biết chưa thấy ai đến khảo sát, chưa được hỏi ý kiến nên không rõ tỷ lệ 100% người dân đồng ý xây tháp là thông tin từ đâu.
VTV nay chỉ muốn tập trung ưu tiên dành nguồn lực đầu tư cho sản xuất chương trình và phát triển kinh doanh trong lĩnh vực truyền hình
Tại phường Cổ Nhuế 1, ông Chu Việt Dũng, Phó chủ tịch phường cho biết, liên quan đến dự án xây dựng tháp truyền hình, chính quyền địa phương có họp tham gia. Liên quan đến thông tin 100% người dân Cổ Nhuế 1 đồng thuận xây dựng tháp truyền hình, ông Dũng khẳng định chưa có cuộc khảo sát toàn bộ khu dân cư ở phường.
Theo ông Dũng, năm ngoái có cuộc họp đại diện khu dân cư liên quan đến dự án xây dựng tháp truyền hình. “Có thể là 100% những người tham gia cuộc họp này đồng thuận; mang tính đại diện chứ không phải là cuộc khảo sát toàn bộ 100% dân cư”, ông Dũng suy đoán về con số 100% cư dân đồng thuận xây tháp mà VTV báo cáo Thủ tướng. Cũng theo ông này, có thể báo cáo của VTV có sự nhầm lẫn, thiếu hai chữ “đại diện”.
Chủ tịch TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung cũng đặt vấn đề có nên xây dựng tháp truyền hình cao nhất thế giới hay không. Theo vị này, trước đây VTV trình Chính phủ phương án xây tháp chỉ với diện tích 14,5ha, nhưng phương án hiện nay được mở rộng hơn. Ông cho rằng nếu vậy thì sẽ có hàng nghìn hộ dân nằm trong diện giải tỏa; tính khả thi của dự án cần được xem xét.
Thật may mắn cho các hộ dân này khi mới đây VTV đã rút lại kế hoạch hoành tráng này. Theo một công văn Bộ Tài chính vừa gửi Văn phòng Chính phủ thì từ cuối tháng 5, VTV đã có công văn đề nghị thoái toàn bộ hoặc phần lớn vốn tại Công ty CP Tháp truyền hình. Điều đó cũng đồng nghĩa VTV sẽ không còn tham gia đầu tư dự án Tháp truyền hình Việt Nam. Lý do của đơn vị này là hiện cần tập trung ưu tiên dành nguồn lực đầu tư cho sản xuất chương trình và phát triển kinh doanh trong lĩnh vực truyền hình.
Tại công văn nêu trên, VTV cũng cho biết SCIC cũng chủ trương đưa Công ty cổ phần Tháp truyền hình Việt Nam vào danh mục điều chỉnh triển khai thoái vốn (rút 100% vốn khỏi công ty) do dự án không nằm trong danh mục hiện hữu mà Nhà nước cần chi phối hoặc đầu tư góp vốn trong định hướng phát triển của SCIC.
Bộ Tài chính đề nghị Văn phòng Chính phủ yêu cầu chủ đầu tư dự án báo cáo lại Thủ tướng về sự cần thiết phải triển khai dự án, mục tiêu và năng lực thực hiện dự án của chủ đầu tư. Trường hợp VTV và SCIC không tham gia dự án đồng nghĩa với việc Nhà nước không đầu tư vốn vào dự án.
Bộ Tài chính cũng đề nghị VTV và SCIC yêu cầu công ty tổ chức Đại hội đồng cổ đông để xác định lại sự cần thiết, mục tiêu của dự án, báo cáo Thủ tướng xem xét quyết định.
Công ty Cổ phần Tháp truyền hình được cấp giấy chứng nhận đăng ký vào cuối năm 2015 với số vốn điều lệ 600 tỷ đồng. Theo báo cáo của VTV, đến nay 3 đơn vị góp vốn mới góp được 150 tỷ đồng./.
