Triển vọng tươi sáng cho phân khúc nhà ở bình dân
Tại một Hội thảo về Công trình Xanh tổ chức mới đây, ông Đỗ Viết Chiến, Tổng Thư ký Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA) đã cung cấp bức tranh toàn cảnh về phân khúc nhà ở bình dân. Theo ông Chiến, việc chú trọng đầu tư, phát triển phân khúc nhà ở bình dân sẽ đem lại nhiều hiệu quả tích cực. Trước hết, đảm bảo an sinh xã hội cho người dân, đặc biệt là người dân nghèo thành thị; đảm bảo cơ cấu về phát triển nhà ở giá rẻ, bình dân hợp lý, hiệu quả bên cạnh việc phát triển nhà ở cho các phân khúc và đối tượng khác; đảm bảo phát triển thị trường bất động sản một cách bền vững.
Theo đánh giá của VNREA, triển vọng thị trường nhà giá thấp về dài hạn có khả năng diễn biến tốt, bởi nhu cầu nhà ở bình dân ngày càng bức thiết khi cơ cấu dân số đang bước vào thời kỳ dân số vàng, với 70% dân số trong độ tuổi lao động, sự phát triển của các gia đình trẻ, nhu cầu tách hộ của các gia đình lớn.... Việt Nam có mức độ đô thị hoá nhanh với ước tính khoảng một triệu dân cư đô thị mới tăng lên mỗi năm. Dự báo đến năm 2020, 40% dân số Việt Nam trên tổng số khoảng 100 triệu dân sẽ sống ở khu vực đô thị/thành phố. Theo tính toán của Bộ Xây dựng, đến năm 2020, các khu vực đô thị cả nước có hơn 1,7 triệu người khó khăn về nhà ở và 1,7 triệu công nhân có nhu cầu ổn định chỗ ở. Để đáp ứng nhu cầu nhà ở này, cần phải xây dựng khoảng 700 nghìn căn hộ.
Bên cạnh đó, Nhà nước đã thực sự quan tâm đến thị trường nhà giá thấp; một số rào cản đã được gỡ bỏ, các ưu đãi đã được ban hành. Ngoài ra, nhiều địa phương khuyến khích việc phát triển nhà giá thấp; một số dự án lớn chuyển hướng từ nhà ở thương mại sang nhà giá thấp…
Tuy nhiên, ông Chiến khẳng định, nhà ở giá thấp và trung bình là phân khúc lớn nhất trong lĩnh vực xây dựng nhà ở dân dụng tại nước ta nhưng chưa được quan tâm ứng dụng các thiết kế xanh, công nghệ thông minh và tiết kiệm năng lượng, trong khi đây lại chính là phân khúc có số người sử dụng nhiều nhất, tiêu tốn nhiều năng lượng nhất. Triển khai các giải pháp xanh tại những công trình nhà ở giá thấp và trung bình sẽ tạo nên những cộng đồng phát triển bền vững, bảo vệ môi trường.
Thực tế tại Việt Nam hiện nay, đa số các giải pháp công trình xanh mới chỉ được áp dụng tại các dự án thuộc phân khúc cao cấp, nơi khách hàng sẵn sàng chi trả cao hơn để có được chất lượng sống tốt hơn, trong lành hơn. Tuy nhiên, phân khúc nhà giá thấp và trung bình mới là khu vực tiêu tốn nhiều năng lượng nhất, trong khi khả năng chi trả của người dân lại hạn chế hơn so với các phân khúc trên.
Chia sẻ kinh nghiệm từ các nước đang phát triển, ông Vũ Hồng Phong, chuyên gia công trình xanh của IFC cho rằng: Trên thế giới, có những công trình đắt mà không xanh và cũng có công trình xanh mà không đắt. Sự khác biệt nằm ở cách tiếp cận và tận dụng tối đa các lợi ích mang lại. Nếu định hướng sớm ngay từ giai đoạn ý tưởng kèm khai thác tốt các yếu tố thụ động trong kiến trúc, công trình hoàn toàn có tiềm năng đạt hiệu quả cao về năng lượng, nước và vật liệu xây dựng, giúp đạt chứng nhận công trình xanh EDGE mà không làm gia tăng chi phí, hoặc chỉ tăng ở mức 1 - 2%.
Lợi ích “kép”
Thực tế, đầu tư công trình xanh đòi hỏi suất đầu tư cao hơn, vì vậy trong phân khúc nhà giá thấp và trung bình rất hiếm chủ đầu tư quan tâm tới vấn đề này, mặc dù đây là phân khúc tiêu tốn nhiều năng lượng nhất và ảnh hưởng tới môi trường nhiều nhất. Tuy vậy, vẫn có những điểm sáng như Capital House với việc áp dụng các giải pháp xanh vào phân khúc nhà ở bình dân và nhà ở xã hội, nhằm mang tới cho những người có thu nhập thấp một cuộc sống xanh và bền vững hơn.
Từ kinh nghiệm thực tế trong việc triển khai dự án EcoHome 3 - “điểm sáng” trên thị trường nhà giá thấp năm 2019 khi đạt được chứng chỉ xanh EDGE, ông Trịnh Tùng Bách, Giám đốc Ban Nghiên cứu và Phát triển của Tập đoàn Capital House đã chỉ ra những lợi ích từ việc xanh hóa nhà ở xã hội. Cụ thể, đối với khách hàng, sẽ có cuộc sống tiện nghi hơn, cải thiện sức khoẻ; chi phí điện nước giảm; bên cạnh đó, căn hộ đã mua sẽ giữ giá khi giao dịch; đặc biệt là góp phần tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên phát triển bền vững.
Ông Bách cũng dẫn số liệu khảo sát của nhóm nghiên cứu cho thấy: “Một công trình đạt chứng chỉ EDGE tiết kiệm được 20% tiêu thụ năng lượng, nước và vật liệu so với chuẩn tiêu thụ tương ứng tại địa phương”. Ngay tại dự án EcoHome 3 khi đạt chứng chỉ xanh đã tiết kiệm khoảng 25% năng lượng; 36% nước và gần 32% năng lượng hàm chứa trong vật liệu. Việc thiết kế cảnh quan theo hướng xanh tại dự án cũng góp phẩn giảm hiệu ứng đảo nhiệt đô thị vào môi trường xung quanh.
Trong khi đó, ông Jonas Grunder, Phó Trưởng bộ phận Hợp tác Phát triển Thụy Sĩ, thuộc Cục Kinh tế Liên bang Thụy Sĩ (SECO), cho rằng: Xây dựng công trình xanh, đây là vấn đề chúng tôi cũng đang phải đối mặt tại Thuỵ Sĩ và gia tăng hiệu quả năng lượng là cách giảm tải năng lượng, tiêu thụ ít năng lượng mà vẫn đảm bảo các tiện ích của người dùng. Cải thiện hiệu quả năng lượng dẫn 3 lợi ích: Hiệu quả kinh tế; Giảm năng lượng; Giảm hiệu ứng nhà kính do vấn đề năng lượng.
“Công trình xanh là một giải pháp thông minh để giải quyết các bài toán Việt Nam đang gặp phải trong vấn đề ô nhiễm môi trường. Một số thách thức liên quan đến năng lượng: Do quá trình đô thị hoá, ô nhiễm và giải pháp chính là xây dựng xanh. Thuỵ Sĩ rất tự hào tài trợ chương trình này, kết quả của nó sẽ đóng góp vào mục tiêu xanh hoá kinh tế và ngành xây dựng của Việt Nam”, ông Jonas Grunder chia sẻ. Nhân sự kiện này, ông Jonas Grunder, đã trao chứng nhận EDGE cho dự án EcoHome 03, cũng như ghi nhận mức hiệu quả sử dụng năng lượng của dự án và các đóng góp của dự án về lợi ích môi trường.
Mặt khác, ở bình diện thị trường, Tổng Thư ký Hiệp hội Bất động sản Việt Nam cũng khẳng định, công trình xanh sẽ giúp nhà đầu tư thu được nguồn lợi lớn hơn nhiều so với công trình thường về mặt dài hạn, giúp giải quyết gánh nặng về mặt kinh tế cho người dân có thu nhập thấp và trung bình trong xã hội và bảo vệ môi trường sống cho toàn nhân loại.
“Theo chuyên gia của Chương trình Năng lượng sạch USAID Việt Nam, công trình xanh có thể tiết kiệm 50% tiêu thụ năng lượng so với thiết kế ban đầu mà không làm tăng chi phí. Lợi ích rõ ràng nhất của công trình xanh là giảm chi phí vận hành (thường chiếm hơn 80% chi phí đầu tư). Qua đó, làm tăng giá trị tài sản, mức hoàn vốn đầu tư nhanh, hấp dẫn khách hàng…”, ông Đỗ Viết Chiến phân tích./.
