Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Hoàng Trung Hải vừa ký ban hành Chỉ thị số 09-CT/TU về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng đối với công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu gắn liền với đất trên địa bàn Hà Nội.
Chỉ thị nêu rõ: "Địa phương, đơn vị nào không hoàn thành Kế hoạch cấp Giấy chứng nhận được cấp có thẩm quyền giao thì cấp ủy đảng, chính quyền, trước hết là đồng chí Bí thư cấp ủy phải chịu trách nhiệm trước cấp ủy cấp trên.”
Theo Chỉ thị, thời gian qua công tác quản lý đất đai nói chung và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất trên địa bàn Hà Nội đạt kết quả tích cực, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế, yếu kém. Kết quả cấp Giấy chứng nhận trên địa bàn thành phố còn thấp, chưa đáp ứng yêu cầu quản lý Nhà nước về đất đai và nguyện vọng chính đáng của các tổ chức, cá nhân. Chất lượng phục vụ của cán bộ, công chức thực hiện nhiệm vụ có mặt còn hạn chế,....
Nguyên nhân chủ yếu do một số cấp ủy đảng chưa quan tâm thường xuyên trong công tác lãnh đạo. Một số chính quyền, cơ quan, đơn vị chưa nhận thức đầy đủ, thiếu quyết liệt trong công tác chỉ đạo, điều hành. Sự phối hợp giữa các cấp, các ngành liên quan trong công tác tổ chức thực hiện cấp Giấy chứng nhận thiếu đồng bộ, hiệu quả chưa cao; thủ tục hành chính chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới; cơ chế, chính sách thực hiện chưa sát với thực tế ở từng địa phương.
Với mục tiêu phấn đấu đến hết tháng 6 năm 2017 sẽ cơ bản hoàn thành công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình, Thành ủy Hà Nội yêu cầu các cấp ủy đảng, chính quyền, và các tổ chức chính trị - xã hội từ thành phố đến cơ sở đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, các tổ chức, cá nhân và các tầng lớp nhân dân Thủ đô trong việc thực hiện chính sách, pháp luật của Nhà nước về quản lý và sử dụng đất đai, chấp hành đầy đủ các nghĩa vụ của người sử dụng đất theo quy định. Các cấp ủy đảng tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, phải xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm cần tập trung chỉ đạo quyết liệt, hiệu quả trong năm 2016 và 2017.
Thành ủy Hà Nội cũng cho biết sẽ lấy hiệu quả trong công tác cấp Giấy chứng nhận ở mỗi cơ quan, địa phương là tiêu chí quan trọng đánh giá công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền, năng lực hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội các cấp. Hiểu quả trong công tác cấp Giấy chứng nhận thể hiện ở các mặt: Công tác chỉ đạo, điều hành; sự hài lòng của tổ chức và người dân; số lượng Giấy chứng nhận được cấp lần đầu; số lượng Giấy chứng nhận được cấp đúng với thời gian quy định; số lượng các trường hợp vướng mắc được tháo gỡ, giải quyết; không để xảy ra tình trạng nhũng nhiễu, làm trái quy định; hạn chế được thắc mắc, khiếu kiện.
Chỉ thị cũng yêu cầu các cơ quan hữu quan tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, thực hiện tốt phương châm “Rõ người - rõ việc - rõ trách nhiệm - rõ quy trình - rõ hiệu quả”; phân công, xác định cụ thể cơ quan chịu trách nhiệm chủ trì và các cơ quan phối hợp thực hiện. Tại mỗi cơ quan, đơn vị phải phân công rõ cán bộ lãnh đạo chịu trách nhiệm toàn diện, quy định trách nhiệm của các phòng, ban liên quan; xác định vị trí việc làm, quy định trách nhiệm cụ thể đối với từng cán bộ, công chức, viên chức theo quy trình xử lý công việc.
Các cơ quan chuyên môn bố trí tối đa thời gian làm việc, các đơn vị liên quan bố trí thời gian phù hợp để phục vụ công tác cấp Giấy chứng nhận; xây dựng kế hoạch và công khai nội dung văn bản pháp luật, thời gian làm việc cho tổ chức, nhân dân được biết và giám sát. Quy trình xét, cấp Giấy chứng nhận, thu nghĩa vụ tài chính khi cấp Giấy chứng nhận phải đúng pháp luật, sát thực tế, dễ hiểu, dễ thực hiện, đảm bảo công khai, minh bạch; không ban hành chính sách giải quyết trường hợp cá biệt.
Chỉ thị của Thành uỷ Hà Nội cũng nêu rõ yêu cầu các cấp uỷ chỉ đạo xây dựng mô hình tổ chức “cấp Giấy chứng nhận một cấp” thực sự tinh gọn, khoa học, hiệu quả; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, khẩn trương thực hiện đưa một số công đoạn điều chỉnh, bổ sung Giấy chứng nhận lên mạng, tiến tới thực hiện cấp Giấy chứng nhận qua mạng thông tin trên địa bàn toàn thành phố.
Thành uỷ yêu cầu tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, kịp thời giải quyết đơn thư, khiếu nại, tố cáo về đất đai và những vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện; xử lý nghiêm các trường hợp nhũng nhiễu, gây phiền hà, đồng thời, xem xét và xử lý trách nhiệm người đứng đầu của cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đơn vị để xảy ra vi phạm.
Theo Chỉ thị, Đảng đoàn Hội đồng nhân dân Thành phố, Ban Cán sự UBND TP, Đảng đoàn Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị xã hội, các quận huyện có nhiệm vụ xây dựng kế hoạch cụ thể và tổ chức thực hiện, giám sát theo chuyên đề, đôn đốc, tuyên truyền, vận động,... đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ, công tác quan trọng này.
Theo Sở TNMT Hà Nội, tính đến ngày 30/8/2016, Hà Nội đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho gần 1,5 triệu thửa đất, căn hộ.
Trong đó, 100% các trường hợp sử dụng đất đủ điều kiện và kê khai đăng ký đã được cấp Giấy chứng nhận, đạt 90% hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất trong các khu dân cư.
Đối với Dự án phát triển nhà ở (nhà ở Thương mại, nhà ở tái định cư, nhà ở xã hội) đã cấp được 137.257/178.278 căn, đạt 77%; Cấp được 12.403 thửa đất do các tổ chức sử dụng, đạt 64,4%.
Cấp được 358 thửa đất do các cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng sử dụng. Đặc biệt, 18 huyện, thị xã thực hiện dồn điền đổi thửa đã cấp được 215.159 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đạt 23,39%.
Ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Phó Giám đốc Sở TNMT Hà Nội, cho biết dù đã đạt được khá nhiều kết quả nhưng việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (hay còn gọi là sổ đỏ), quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất ở cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn thành phố vẫn còn khá nhiều tồn tại và hạn chế.
Cụ thể, đối với các trường hợp ngoài các dự án nhà ở, nguyên nhân tồn đọng chủ yếu phần lớn đến từ các trường hợp không có giấy tờ hợp lệ, có nguồn gốc sử dụng đất phức tạp, vi phạm luật đất đai từ nhiều năm chưa giải quyết được. Trong đó vi phạm chủ yếu dưới các hình thức chuyển mục đích sử dụng đất, xây dựng trái phép, giao đất trái thẩm quyền, lấn chiếm đất công, mua bán "trao tay"… không đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận theo quy định.
Trong khi đó, với các trường hợp mua nhà tại các dự án phát triển nhà ở, các tồn tại chủ yếu bắt nguồn từ tình trạng vị phạm luật đất đai, pháp luật xây dựng của chủ đầu tư như: xây dựng không đúng quy hoạch chi tiết hoặc không đúng thiết kế hoặc giấy phép được cấp; chưa hoàn thành thủ tục pháp lý về đất đai nhưng đã xây dựng và bán nhà ở, giao đất cho cơ quan; đơn vị xây dựng nhà ở nhưng đã chia cho cán bộ, công nhân viên tự làm nhà ở…
Cũng theo ông Nghĩa, tình trạng mua đi bán lại mà không sử dụng tại các dự án phát triển nhà ở cũng như việc người mua nhà không nộp đủ giấy tờ để làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cũng là một thực tế khó khăn.
Để đẩy nhanh tiến độ việc đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, trong thời gian tới, TP. Hà Nội đã yêu cầu việc lập hồ sơ quản lý đối với các thửa đất ở do hộ gia đình, cá nhân sử dụng phải hoàn thành từ nay đến tháng 6/2017.
Sở TNMT Hà Nội cũng đã lập hòm thư điện tử và đường dây nóng (04.37731560). Từ khi hoạt động, trung bình mỗi ngày đường dây nóng tiếp nhận khoảng 25 phản ánh hỏi về quy trình giải quyết hồ sơ và các vấn đê chuyên môn liên quan đến lĩnh vực đất đai./.