Trước đó, ngày 05/6/2018, Bộ Xây dựng đã có Văn bản số 1325/BXD-QLN gửi UBND TP. Hà Nội đề nghị UBND TP chỉ đạo các cơ quan chức năng của thành phố triển khai kiểm tra, rà soát một số nội dung về nhà chung cư tái định cư trên địa bàn và gửi về Bộ Xây dựng trước ngày 15/6/2018 để Bộ Xây dựng tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
Theo đó, Bộ Xây dựng yêu cầu Hà Nội thống kê cụ thể các dự án nhà chung cư tái định cư được đầu tư xây dựng trước khi có Luật Nhà ở 2005 và sau khi có Luật Nhà ở 2005, 2014; trong đó nêu rõ số căn hộ đã bàn giao đưa vào sử dụng tại từng dự án cụ thể.
Các nội dung cần làm rõ như: chất lượng nhà chung cư tái định cư; thực trạng việc bố trí nhà ở tái định cư; việc quản lý sử dụng nhà ở tái định cư; việc thành lập Ban quản trị, việc quản lý vận hành.
Đặc biệt, việc bàn giao, quản lý và sử dụng quỹ bảo trì phần sở hữu chung 2% ở các nhà chung cư tái định cư được đầu tư xây dựng sau thời điểm Luật Nhà ở 2005 có hiệu lực thi hành và việc bảo trì đối với các nhà chung cư được đầu tư xây dựng trước khi có Luật Nhà ở 2005 phải có báo cáo cụ thể.
Tuy nhiên, đến nay UBND TP. Hà Nội vẫn chưa có báo cáo về các nội dung như đã nêu tại Văn bản số 1325.
Một lãnh đạo Cục Quản lý nhà và Thị trường Bất động sản (Bộ Xây dựng) xác nhận với VietNamNet, TP. Hà Nội chưa gửi báo cáo về Bộ theo văn bản yêu cầu trên.
Mới đây, Bộ Xây dựng đã có văn bản (lần 2) gửi UBND TP. Hà Nội đề nghị báo cáo về những tồn tại ở các dự án tái định cư trên địa bàn thành phố.
Bộ Xây dựng đề nghị UBND TP. Hà Nội Hà Nội khẩn trương chỉ đạo các cơ quan chức năng trên địa bàn kiểm tra, rà soát về các nội dung như đã nêu trên và gửi về Bộ Xây dựng trước ngày 15/9/2018 để Bộ Xây dựng có cơ sở tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
Không người đến nhận, xin phá bỏ nhà tái định cư
Đó là thực trạng về nhà tái định cư tại Hà Nội thời gian qua. Mới đây, Sở Xây dựng Hà Nội đã thông báo danh sách 372 hộ gia đình được mua nhà tái định cư trên địa bàn Thủ đô nhưng chưa liên hệ với Ban quản lý các công trình nhà ở và công sở ký hợp đồng mua bán nhà, đồng thời cũng chưa nộp tiền và nhận nhà.
Cụ thể, theo thông báo danh sách gồm: 44 hộ ở nhà N01 – 7A Lê Đức Thọ; 28 hộ ở nhà N02 – 5A Lê Đức Thọ; 14 hộ ở nhà NO26A Bắc Đại Kim; 44 hộ ở nhà OCT Bắc Linh Đàm; 58 hộ ở nhà CTI.1-1A Vĩnh Hoàng, 34 hộ ở nhà CTI.1-1B Vĩnh Hoàng; 14 hộ ở nhà CT3 ao Hoàng Cầu và 136 hộ ở các nhà A14A1, A14A2, A14B2 Nam Trung Yên.
Theo một lãnh đạo Phòng phát triển đô thị (Sở Xây dựng Hà Nội), một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trên là do người dân được phân nhà tái định cư trì hoãn để rao bán, hưởng chênh lệch.
Để tránh lãng phí và thất thoát ngân sách đầu tư của Nhà nước cho quỹ nhà tái định cư, Sở có đề xuất thu hồi các căn hộ này sau 2 năm người dân không về ở, để bán đấu giá thu hồi vốn.
Thực tế việc nhiều khu nhà tái định cư bị bỏ hoang vì người dân không về ở không chỉ ở Hà Nội mà còn tại TP.HCM … Thực trạng này diễn ra đã nhiều năm, nhưng đến nay vẫn chưa có giải pháp xử lý, dẫn đến việc lãng phí và gây bức xúc trong dư luận.
Thậm chí, tọa lạc tại vị trí trung tâm với khu đất “vàng” và được đánh giá một trong những nhà tái định cư đẹp nhất Hà Nội, nhưng tòa nhà 4A Tạ Quang Bửu (quận Hai Bà Trưng) cao trên 20 tầng do Công ty cổ phần Tu tạo và Phát triển nhà làm chủ đầu tư với 155 căn hộ nhưng bỏ hoang gần chục năm nay....
Có trường hợp, doanh nghiệp còn đề xuất thành phố cho phép phá bỏ toàn bộ 3 tòa nhà tái định cư do chính đơn vị này làm chủ đầu tư.
Như Công ty cổ phần Xây dựng số 3 Hà Nội (Hanco3) từng đề xuất thành phố cho phép phá bỏ toàn bộ 3 toà nhà với 150 căn hộ tái định cư tại Sài Đồng (Long Biên). Đây là những toà nhà được xây dựng từ năm 2001 - 2006 dùng để tái định cư tại chỗ khi thực hiện dự án giải phóng mặt bằng mở rộng tuyến phố Sài Đồng nằm trong khu đô thị Sài Đồng. Do xảy ra tình trạng khiếu kiện, người dân không nhận nhà nên toàn bộ quỹ nhà này đã bị bỏ hoang từ khi xây dựng đến nay.
Ghi nhận từ thực tế, tình trạng nhà tái định cư chất lượng thấp dẫn đến xuống cấp, thang máy hỏng không được sửa chữa, sụt lún... sau một thời gian ngắn bàn giao cũng xảy ra phổ biến thời gian qua tại Hà Nội.