Đặc biệt, qua áp dụng các biện pháp phối hợp kiểm tra kịp thời, ngăn chặn ngay từ đầu, lực lượng quản lý trật tự xây dựng đô thị tại các địa bàn đã bước đầu làm tốt công tác giữ gìn, làm giảm đáng kể số trường hợp xây dựng vi phạm không phép, sai phép của các công trình xây dựng đang thi công tràn lan như những năm trước đây và xử lý được nhiều trường hợp vi phạm tồn đọng kéo dài, nổi cộm.
Theo đó, Sở Xây dựng đánh giá, việc thí điểm thành lập Đội Quản lý trật tự xây dựng đô thị (QLTTXDĐT) trong giai đoạn hiện nay đã góp phần chấn chỉnh và đưa hoạt động xây dựng vào nề nếp, đảm bảo trật tự kỷ cương hành chính; thể hiện tính chủ động, tích cực cùng với việc kiểm tra ngăn chặn ngay từ đầu những vụ vi phạm mới phát sinh; xử lý kịp thời kiên quyết ngay từ đầu góp phần làm giảm tình trạng lãng phí tài sản của xã hội.
Hiệu quả quản lý Nhà nước trong công tác quản lý trật tự xây dựng cũng được nâng lên một bước: Số công trình được kiểm tra, rà soát tăng, số vụ việc tồn đọng giảm, tỷ lệ công trình có phép so với số công trình không phép tăng cao. Tình trạng xây dựng không phép, sai phép không còn tràn lan như những năm trước đây, ý thức chấp hành pháp luật của nhân dân ngày càng được nâng cao.
Kết quả, sau một năm thí điểm (từ tháng 8/2018 - 8/2019), các Đội QLTTXDĐT đã tiến hành kiểm tra 18.881 công trình (đạt tỷ lệ 100%) và đã phát hiện, thiết lập hồ sơ xử lý đối với 729 trường hợp có vi phạm: 134 trường hợp xây dựng không phép; 174 trường hợp xây dựng sai phép, sai quy hoạch, sai thiết kế; 12 trường hợp xây dựng công trình gây ảnh hưởng đến công trình lân cận, gây ô nhiễm môi trường; 409 trường hợp có các vi phạm khác);
UBND cấp huyện, cấp xã đã xử lý dứt điểm 638 trường hợp vi phạm (Cưỡng chế phá dỡ: 122 trường hợp; tự khắc phục: 442 trường hợp; hòa giải, bồi thường: 4 trường hợp; cấp bổ sung, điều chỉnh giấy phép xây dựng 70 trường hợp); đang tiếp tục giải quyết, xử lý theo thẩm quyền 72 trường hợp…
Theo ông Lê Văn Dục - Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, các trường hợp xây dựng vi phạm đã được cán bộ phát hiện và đề xuất biện pháp giải quyết. Xử lý và xử phạt vi phạm hành chính đối với trường hợp vi phạm với số tiền tăng lên. Điều này có tác động mạnh mẽ đến ý thức và nhận thức của tổ chức, cá nhân trong việc xây dựng, quản lý trật tự đô thị. Công tác giải quyết và xử lý các trường hợp "siêu mỏng siêu méo", đôn đốc thực hiện xử lý các kiến nghị, kết luận sau thanh tra đạt hiệu quả tốt, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động xây dựng chung của thành phố.
Công tác phối hợp giữa Đội Quản lý trật tự xây dựng với UBND các xã, phường, thị trấn cũng được thường xuyên và chặt chẽ hơn nên đã góp phần tích cực trong công tác tham mưu cho UBND cấp huyện chỉ đạo, đôn đốc UBND cấp xã trong việc quản lý đất đai, xử lý vi phạm trong lĩnh vực quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, theo Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Luyện Văn Phương, quá trình thí điểm hoạt động của Đội QLTTXDĐT vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc. Đơn cử như hiện nay, thẩm quyền xử lý vi phạm trật tự xây dựng đối với Đội QLTTXDĐT chỉ dừng lại ở việc lập biên bản vi phạm và báo cáo, đề xuất biện pháp theo quy trình của pháp luật. Do đó dẫn đến hiệu quả xử lý các trường hợp vi phạm còn chậm, có vụ việc chưa được xử lý hiệu quả cao.
Trước thực trạng đó, Sở Xây dựng Hà Nội đã kiến nghị UBND TP. Hà Nội nhiều giải pháp, trong đó có đề cao trách nhiệm của người đứng đầu, coi công tác quản lý trật tự xây dựng đô thị là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên của cơ quan, đơn vị, gắn với công tác phòng chóng tham nhũng và cải cách hành chính. Đồng thời, tăng cường phối hợp với các sở, ban, ngành các có liên quan xử lý tốt các vi phạm trật tự xây dựng đô thị, vi phạm trong lĩnh vực đất đai; chỉ đạo các phòng, ban, đơn vị liên quan chủ động kiểm tra, rà soát các dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn; phối hợp với Thanh tra Sở Xây dựng kiểm tra việc chấp hành Luật Xây dựng và các quy định về hoạt động xây dựng.
