Theo quy hoạch, đoạn tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đi qua địa phận tỉnh Hà Tĩnh có chiều dài khoảng 103km, băng qua 8 địa phương gồm Đức Thọ, Can Lộc, Thạch Hà, Cẩm Xuyên, Kỳ Anh, thị xã Kỳ Anh, thị xã Hồng Lĩnh và TP. Hà Tĩnh.
Thống kê sơ bộ từ UBND tỉnh Hà Tĩnh cho biết, dự án sẽ phải thu hồi và bồi thường gần 765ha đất, trong đó có khoảng 84ha là đất ở. Để phục vụ công tác tái định cư, tỉnh dự kiến bố trí khoảng 35 khu tái định cư nhằm di dời, ổn định chỗ ở cho 1.314 hộ dân bị ảnh hưởng.
Ảnh minh họa
Cụ thể, phân bổ số hộ và số khu tái định cư theo từng địa phương như sau: Huyện Đức Thọ có 10 hộ, dự kiến xây dựng 2 khu tái định cư.
Thị xã Hồng Lĩnh có 196 hộ, dự kiến 4 khu; huyện Can Lộc có 96 hộ, dự kiến 3 khu.
Huyện Thạch Hà có 378 hộ, dự kiến 9 khu; huyện Cẩm Xuyên có 233 hộ, dự kiến 9 khu.
TP. Hà Tĩnh có 198 hộ, dự kiến 3 khu.
Huyện Kỳ Anh có 163 hộ, dự kiến 5 khu; thị xã Kỳ Anh có 40 hộ, dự kiến 1 khu.
Trước mắt, Hà Tĩnh sẽ ưu tiên lựa chọn một vị trí để triển khai khu tái định cư đầu tiên với diện tích khoảng 6ha.
Khu vực này chủ yếu là đất công do địa phương quản lý, thuận lợi cho công tác giải phóng mặt bằng và đẩy nhanh tiến độ triển khai. Tỉnh đặt mục tiêu hoàn tất các thủ tục pháp lý để tổ chức lễ khởi công (động thổ) vào ngày 19/8 tới.
Đối với các khu tái định cư còn lại, các địa phương có dự án đi qua sẽ khẩn trương phối hợp với các sở, ngành liên quan để hoàn thiện hồ sơ, thủ tục cần thiết, phấn đấu khởi công trước tháng 10/2025.
Toàn bộ 35 khu tái định cư dự kiến sẽ được hoàn thành trước ngày 30/6/2026 nhằm đảm bảo tiến độ di dời các hộ dân bị ảnh hưởng, phục vụ công tác giải phóng mặt bằng cho dự án đường sắt cao tốc, dự kiến thực hiện trong tháng 12/2026.
Được biết, ngày 30/11/2024, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 172/2024/QH15, chính thức quyết định chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.
Dự án có tổng chiều dài 1.541km, với điểm đầu tại ga Ngọc Hồi (Hà Nội) và điểm cuối tại ga Thủ Thiêm (TP. HCM). Tuyến sẽ được xây dựng mới hoàn toàn theo tiêu chuẩn đường đôi khổ 1.435mm, tốc độ thiết kế tối đa 350km/h, tải trọng 22,5 tấn/trục. Tổng thể dự án bao gồm 23 ga hành khách, 5 ga hàng hóa, hệ thống phương tiện, thiết bị đồng bộ. Tuyến đường sắt này được thiết kế chủ yếu phục vụ vận chuyển hành khách, nhưng vẫn đáp ứng yêu cầu lưỡng dụng cho quốc phòng, an ninh và có thể vận chuyển hàng hóa khi cần thiết.
Về công nghệ, dự án áp dụng mô hình đường sắt chạy trên ray, sử dụng hệ thống điện khí hóa, đảm bảo hiện đại, đồng bộ theo tiêu chuẩn quốc tế.
Tổng mức đầu tư sơ bộ ước tính khoảng 67,34 tỷ USD, từ nguồn ngân sách Nhà nước, bố trí trong các kỳ kế hoạch đầu tư công trung hạn và các nguồn vốn hợp pháp khác.
Về sử dụng đất, dự án cần khoảng 10.827ha, trong đó có 3.655ha đất trồng lúa, 2.567ha đất lâm nghiệp và 4.605ha thuộc các loại đất khác theo quy định tại Luật Đất đai năm 2024. Riêng nhu cầu tái định cư, dự kiến khoảng 120.000 hộ dân sẽ phải di dời để phục vụ giải phóng mặt bằng.
Bộ Xây dựng hiện đã bàn giao hồ sơ thiết kế sơ bộ cùng ranh giới giải phóng mặt bằng cho 20 địa phương có dự án đi qua.
Tuy nhiên, tiến độ thực hiện công tác chuẩn bị tại các địa phương còn chậm. Đến nay, mới chỉ có tỉnh Ninh Bình thành lập Ban Chỉ đạo triển khai dự án. Các địa phương như Vĩnh Phúc, Phú Yên, Hà Tĩnh, Thanh Hóa và Ninh Bình đã hoàn tất việc rà soát nhu cầu tái định cư. Riêng TP. Huế là địa phương duy nhất đã lập kế hoạch triển khai cụ thể.
