Câu chuyện đất vàng đang được dư luận quan tâm vì nó sinh ra quá nhiều khuất tất. Thương vụ mua hơn 32 ha đất tại xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè, TP HCM được thực hiện giữa Quốc Cường Gia Lai và Công ty TNHH MTV Đầu tư và Xây dựng Tân Thuận (100% vốn Văn phòng Thành ủy TP HCM) với mức chuyển nhượng bèo bọt - 1,29 triệu/m2 đất ở khu vực thị trường bất động sản nóng sốt đang gây bất bình dư luận.
Kiếm “vàng” từ đất
Dù sau đó Quốc Cường Gia Lai có lên tiếng khẳng định tổng giá trị doanh nghiệp này nhận chuyển nhượng các thửa đất nông nghiệp nói trên là 632 tỷ đồng đã bao gồm VAT, chứ không phải con số 419 tỷ đồng như báo chí nêu, nhưng bản chất vấn đề dường như vẫn không thay đổi. Khi nắm được thông tin dư luận phản ánh, Thường trực Thành ủy đã có chỉ đạo dừng việc chuyển nhượng, yêu cầu phải đàm phán lại và báo cáo Thường trực Thành ủy.
Lô đất công 5.000m2 số 8-12 Lê Duẩn đã bị phanh phui khi bán cho doanh nghiệp tư nhân.
Sự việc chưa kịp lắng xuống thì mới đây, lô đất công 5.000m2 số 8-12 Lê Duẩn đã bị Thanh tra Chính phủ phanh phui khi bán chui cho doanh nghiệp tư nhân Công ty Cổ phần đầu tư Lavenue - pháp nhân mới thành lập không đủ điều kiện, cũng không thông qua việc đấu thầu. Thanh tra Chính phủ đề nghị xử lý nghiêm sai phạm của UBND TP HCM, các sở ngành đã “tiếp tay” cho hành vi mua bán khu đất trên.
Đáng buồn hơn hai ví dụ trên không phải là duy nhất, những thương vụ có vẻ như đi ngược lại với các nguyên tắc thị trường lại xuất hiện ngày càng nhiều. Ví dụ như khu nhà ở thấp tầng tại Xa La, 25 Vũ Ngọc Phan và 1141 Giải Phóng, dự án Pandora Triều Khúc, dự án PVV-Vinapharm 60B Nguyễn Huy Tưởng hay hàng loạt chung cư cao cấp được mọc lên trên các khu đất từng của thủy sản, dệt may… đã được Bộ Tài chính vạch ra trong thời gian gần đây.
Theo tìm hiểu của phóng viên, giá thị trường của khu đất này có khi lên tới vài trăm triệu đồng, thậm chí có nơi cả tỷ đồng/m2 nhưng chỉ xác định giá có vài chục triệu đồng/m2. Bằng mắt thường cũng thấy, một tầng lớp đại gia giàu lên từ đất và vẫn đang tiếp tục kiên trì kiếm lợi tấc đất tấc vàng.
Bộ Tài chính thẳng thừng chỉ ra đó là những dự án "có dấu hiệu vi phạm pháp luật Đất đai và xác định tiền sử dụng đất, tiền thuê đất chưa sát với giá thị trường làm thất thu ngân sách nhà nước".
Thiệt thòi cho ngân sách cũng chính là thiệt thòi của người dân, đặc biệt khi báo cáo về tình hình quản lý, sử dụng tài sản nhà nước của Chính phủ tính tới hết năm 2017 cho thấy, tài sản đất đai chiếm khoảng 64,1% trong tổng số hơn 742.381 tỷ đồng tổng tài sản của Nhà nước.
Xử lý phải mạnh tay
Ông Nguyễn Văn Đực - Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cho biết: “Tôi đã từng đề cập nhiều lần về câu chuyện hóa giá bán chỉ định đất công làm mất hàng triệu tỷ đồng, hay câu chuyện xây dựng và chuyển giao BT, đổi đất lấy hạ tầng cũng đã gây ra những thất thoát lớn, trong khi Nhà nước rất khó khăn về ngân sách, tiềm lực tài chính còn yếu. Nếu làm rõ những trường hợp mua bán, chuyển đổi đất công sẽ thấy hầu hết đều có thất thoát từ vài trăm tới hàng nghìn tỷ đồng”, ông Đực nói.
Ông Đực dẫn chứng, việc bán đấu giá khu đất ở Lê Duẩn, vốn là khu đất của Công ty Xổ số kiến thiết TP.HCM vào năm 2015. Khu đất vàng này rộng 3.000m2, nằm ở cung đường “hot” bậc nhất Sài Gòn với hai mặt tiền đường Lê Duẩn và Nguyễn Du. Theo định giá ban đầu, khu đất có giá gần 600 tỷ đồng, nhưng khi đưa ra đấu giá thì khu đất này đã được trả giá cao gấp gần 3 lần so với giá ban đầu.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Nguyễn Sỹ Cương còn thẳng thắn tiết lộ một số doanh nghiệp đang trên bờ vực phá sản nhưng lợi dụng cơ chế, nhờ mối quan hệ thân hữu với chính quyền, người có chức có quyền nên được cấp cho mảnh đất mà không cần thông qua đấu giá. Nhờ vậy, doanh nghiệp lại phất lên và hậu quả là ngân sách bị thất thoát rất lớn.
Trao đổi với PV, Bộ trưởng Tài nguyên Môi trường Trần Hồng Hà lấy làm tiếc nuối vì chưa thể nào ngăn chặn được tình trạng thất thoát đất vàng. Ông khẳng định trong thời gian tới Bộ sẽ tiến hành thanh tra tất cả các dự án đất vàng. “Trên cơ sở phát hiện có vấn đề gì thiếu minh bạch, không bảo đảm sự phù hợp về xác định giá đất đai sẽ có biện pháp xử lý thích hợp” – ông nhấn mạnh.
TS Phạm Sĩ Liêm - Nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho rằng, bên cạnh quyết định thanh tra dường như mới chỉ mang tính khẩu hiệu thì cần chỉ rõ ai là người có trách nhiệm, ai là người trục lợi trong những câu chuyện này, xử lý để làm gương, có như vậy mới ngăn chặn hiện tượng thất thoát đất vàng tiếp tục xảy ra.
