Lời tòa soạn:
Ngày 29/7 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 24/CT-TTg chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp Nhà nước tăng cường tổ chức thanh tra, kiểm tra thường xuyên về công tác đấu thầu theo quy định, trong đó chú trọng kiểm tra đối với gói thầu có giá trị tiết kiệm thấp, quy mô lớn, có nhiều kiến nghị, khiếu nại, tố cáo…
Những năm qua, tại nhiều địa phương trên cả nước, trong công tác đấu thầu dự án đầu tư xây dựng sử dụng vốn ngân sách Nhà nước, các đơn vị chức năng luôn chú trọng các biện pháp nâng cao tỷ lệ tiết kiệm của các gói thầu. Trong đó đặc biệt chú trọng khâu lập, thẩm định, phê duyệt dự toán gói thầu, giá gói thầu. Tuy nhiên, thực tế triển khai vẫn còn một số địa phương xuất hiện các gói thầu có tỷ lệ giảm giá thấp hoặc "siêu thấp" dẫn tới việc tiết giảm ngân sách không đáng kể.
Trên tinh thần nghiên cứu, phản biện, Reatimes triển khai tuyến bài: Công tác đấu thầu dự án đầu tư công: Nhìn từ một số gói thầu có giá trị tiết kiệm thấp của Liên danh SC5 – DACINCO. Trên cơ sở khảo sát, nghiên cứu, phân tích một số gói thầu thuộc các dự án sử dụng vốn đầu tư công bằng nguồn ngân sách Nhà nước, tuyến bài sẽ tổng hợp, khái quát, đưa ra những nhận định, đánh giá, trên cơ sở đó đề xuất những giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả trong công tác đấu thầu, từ đó có thể tối ưu hóa nguồn ngân sách cho Nhà nước.
DACINCO "ngôi sao" trên thị trường đấu thầu tại Đà Nẵng
Theo thống kê, từ năm 2018 đến nay, với vai trò liên danh hoặc độc lập, Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng DACINCO (DACINCO) đã tham gia 80 gói thầu, trong đó trúng 60 gói, trượt 17 gói, 3 gói chưa có kết quả. Tổng giá trị trúng thầu 119.732.172.385.999 đồng (trong đó giá trị trúng thầu với vai trò độc lập 100.436.964.467.388 đồng, với vai trò liên danh 19.295.207.918.612 đồng).
DACINCO được biết đến với nhiều gói thầu lớn nhỏ tại Đà Nẵng có sử dụng vốn đầu tư công.
Riêng tại Đà Nẵng, DACINCO tham gia và trúng thầu nhiều gói thầu lớn thuộc các dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật – giao thông do các ban quản lý dự án chuyên ngành của TP. Đà Nẵng làm chủ đầu tư.
Theo thông tin đăng ký kinh doanh, DACINCO có địa chỉ tại lô 2,3,4,5 Doãn Khuê, phường Hòa Cường Bắc, quận Hải Châu, TP. Đà Nẵng. Thành lập ngày 19/07/2006, người đại diện pháp luật của doanh nghiệp này là ông Nguyễn Văn Huy - Chủ tịch hội đồng thành viên.
Cập nhật tại thời điểm ngày 10/11/2021, vốn điều lệ DACINCO đạt 100 tỷ đồng.
Đây là doanh nghiệp hoạt động chuyên sâu về thi công xây dựng công trình với sở trường thi công xây dựng các công trình hạ tầng giao thông, xây dựng dân dụng công nghiệp, thủy lợi, thủy điện, cấp thoát nước, hàng hải, san lấp mặt bằng.
DACINCO được biết đến là nhà thầu "có tiếng" trên thị trường. Tại Đà Nẵng, DACINCO là đơn vị nằm trong liên danh thực hiện gói thầu Dự án cảng Liên Chiểu - phần cơ sở hạ tầng dùng chung (TP. Đà Nẵng), với giá trúng thầu lên đến gần 3.000 tỷ đồng vào cuối năm 2022.
Ngoài ra, DACINCO tham gia đấu thầu và trúng thầu ở các tỉnh thành phố khác, có thể kể đến như: Bình Định, Khánh Hòa, Quảng Nam, An Giang, Cà Mau, TP. HCM, Hải Phòng, Đồng Tháp, Tây Ninh, Long An, Hà Nội...
Bộ đôi SC5 - DACINCO thường xuyên song hành tại nhiều gói thầu lớn
Theo tìm hiểu, nghiên cứu của phóng viên Reatimes, từ những danh sách các gói thầu lớn nhỏ trên địa bàn TP. Đà Nẵng, có thể nhận thấy SC5 và DACINCO là hai cái tên quen thuộc thường xuyên xuất hiện, song hành với nhau.
Gói thầu xây lắp thu gom nước thải khu vực Hòa Xuân, quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng (Ảnh chụp hồ sơ).
Điển hình trong đó có thể kể đến các gói thầu tiêu biểu như: Liên danh DACINCO - Công ty Cổ phần Xây dựng số 5 (SC5) - Công ty Cổ phần Xây dựng Công trình Thủy - Công ty TNHH Xây dựng và Thương mại Nhất Huy trúng gói thầu xây lắp công trình hệ thống thu gom nước thải khu vực Hòa Xuân, quận Cẩm Lệ, TP. Đà Nẵng.
Hay mới đây nhất, ngày 2/8 vừa qua, Liên danh DACINCO - SC5 - Công ty Cổ phần Xây dựng Công trình Thủy Hà Nội - Công ty TNHH Xây dựng và Thương mại Nhất Huy trúng gói thầu xây lắp công trình hệ thống thu gom nước thải khu vực Hòa Xuân, quận Cẩm Lệ. Giá trúng thầu 358.426.821.992 đồng, giá dự toán 370.656.766.000 đồng.
Trước đó, ngày 1/12/2023, Liên danh DACINCO - SC5 - Công ty Cổ phần Xây dựng Công trình Thủy Hà Nội trúng gói thầu xây lắp công trình thuộc dự án tuyến ống thu gom nước thải dọc đường Trần Hưng Đạo nối dài, đoạn từ cầu Tuyên Sơn đến Trạm xử lý nước thải Ngũ Hành Sơn. Giá trúng thầu 96.153.777.000 đồng, giá dự toán 96.543.909.000 đồng.
Ngày 27/12/2021, Liên danh DACINCO - SC5 - Công ty Cổ phần Xây dựng Công trình Thủy Hà Nội trúng gói thầu xây lắp công trình tuyến ống thu gom nước thải đường 2 tháng 9 (đoạn từ đường Phan Thành Tài đến đường Thăng Long). Giá trúng thầu 154.852.712.000 đồng, giá dự toán 158.006.368.000 đồng...
CS5 thường xuyên tham gia và trúng nhiều gói thầu có chỉ số tiết kiệm thấp.
Về SC5, theo thông tin đăng ký kinh doanh, SC5 có địa chỉ tại số 137 Lê Quang Định, phường 14, quận Bình Thạnh, TP. HCM. Người đại diện pháp luật là ông Nguyễn Đình Dũng - Tổng Giám đốc. Tính đến tháng 4/2023, SC5 có vốn điều lệ là 149.845.500.000 đồng.
Từ năm 2018 đến nay, với vai trò liên danh hoặc độc lập, SC5 đã tham gia 78 gói thầu, trong đó trúng 51 gói, trượt 24 gói, 2 gói chưa có kết quả, 1 gói đã bị huỷ. Tổng giá trị trúng thầu 16.395.606.708.219 đồng.
Các gói thầu độc lập mà SC5 tham gia và trúng điển hình như: Ngày 21/12/2023, SC5 cùng liên danh khác trúng gói thầu xây lắp và cung cấp, lắp đặt thiết bị xây lắp Trung tâm Y tế quận Liên Chiểu (giai đoạn 2). Giá trúng thầu 291.094.767.770 đồng, giá dự toán 292.493.919.000 đồng.
Ngày 25/12/2021, Liên danh SC5 - Công ty Cổ phần Kỹ thuật SEEN trúng gói thầu EPC thiết kế, xây dựng, cung cấp và lắp đặt thiết bị, vận hành thử nghiệm dự án xây dựng trạm xử lý nước thải Hòa Xuân (giai đoạn 3). Giá trúng thầu 560.007.571.913 đồng, giá dự toán 568.683.770.000 đồng.
Ngày 9/2/2021, SC5 - Công ty Cổ phần Tư vấn Cấp thoát nước và Môi trường trúng gói thầu EPC thiết kế, xây dựng, cung cấp và lắp đặt thiết bị xây dựng hệ thống thu gom nước thải riêng và các tuyến cống chuyển nước mưa về sông Hàn cho lưu vực từ đường Hồ Xuân Hương đến giáp tỉnh Quảng Nam. Giá trúng thầu 1.288.492.191.000 đồng, giá dự toán 1.297.817.215.000 đồng...
Trong đó nêu rõ, bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác đấu thầu tại các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp còn tồn tại một số bất cập như: thời gian đấu thầu kéo dài, hiệu quả đấu thầu chưa đạt được như kỳ vọng; các bên tham gia hoạt động đấu thầu (người có thẩm quyền, chủ đầu tư, bên mời thầu, tư vấn đấu thầu...) chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm theo quy định; năng lực cán bộ còn hạn chế; còn để xảy ra sai sót, vi phạm trong hoạt động đấu thầu; chưa bảo đảm việc công khai, minh bạch thông tin về đấu thầu theo quy định.
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu cơ quan quản lý về đấu thầu thuộc bộ, ngành, địa phương, đơn vị quản lý về đấu thầu tại doanh nghiệp nhà nước thường xuyên theo dõi, hướng dẫn việc thực hiện pháp luật về đấu thầu để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, khắc phục sơ hở, bất cập.
Cơ quan quản lý về đấu thầu chú trọng thực hiện giám sát thường xuyên đối với hoạt động đấu thầu khi phát hiện có dấu hiệu không bảo đảm mục tiêu cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế để có các biện pháp chấn chỉnh kịp thời.
Các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp nhà nước tăng cường tổ chức thanh tra, kiểm tra thường xuyên về công tác đấu thầu theo quy định. Các cuộc thanh tra, kiểm tra phải bảo đảm yêu cầu, chất lượng, nhằm phát hiện các hạn chế, thiếu sót, vi phạm để đề xuất biện pháp xử lý kịp thời; đồng thời, tăng cường vai trò của cơ quan thanh tra, kiểm tra, giám sát thực hiện các kết luận kiểm tra, xử lý các vi phạm theo thẩm quyền; chú trọng kiểm tra đối với những gói thầu có ít nhà thầu tham dự, giá trị tiết kiệm thấp; gói thầu quy mô lớn, phức tạp; các gói thầu đấu thầu không qua mạng; các gói thầu áp dụng chỉ định thầu hoặc các gói thầu có nhiều kiến nghị, khiếu nại, tố cáo; một nhà thầu trúng nhiều gói thầu tại một địa phương, một chủ đầu tư trong thời gian dài nhưng có hiệu quả kinh tế thấp. Cơ quan thanh tra phải bảo đảm thực hiện nhiệm vụ công tâm, khách quan, không để việc thanh tra làm ảnh hưởng, gián đoạn, đình trệ hoạt động đấu thầu, mua sắm tại các cơ sở y tế.
Các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp nhà nước thường xuyên nắm bắt các thông tin, phản ánh, kiến nghị về các hành vi tiêu cực, vi phạm trong đấu thầu để kịp thời xác minh, xử lý. Trường hợp cần thiết hoặc phát hiện vi phạm nghiêm trọng cần chủ động đề xuất thanh tra, kiểm tra đột xuất hoặc chuyển cơ quan điều tra xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật; thực hiện việc đăng tải thông tin xử lý vi phạm của nhà thầu, nhà đầu tư theo đúng trách nhiệm, gửi đến Bộ Kế hoạch và Đầu tư để theo dõi.
Người có thẩm quyền, chủ đầu tư giải quyết các vấn đề trong quá trình lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư theo đúng thẩm quyền, không đẩy trách nhiệm cho các bộ, ngành, cơ quan cấp trên giải quyết các vấn đề thuộc trách nhiệm của mình (như xử lý tình huống, kiến nghị trong đấu thầu); xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm theo trách nhiệm được quy định tại khoản 3 Điều 87 Luật Đấu thầu, bảo đảm chấn chỉnh kịp thời, triệt để những tồn tại, hạn chế trong công tác đấu thầu thuộc phạm vi phụ trách...
