Kết luận Thanh tra số 27/KL-TTR cho biết Thanh tra tỉnh Nghệ An đã thực hiện thanh tra 14 quy hoạch do Ban Quản lý Khu kinh tế Đông Nam thẩm định, phê duyệt gồm: 13 quy hoạch chi tiết, 01 quy hoạch tổng mặt bằng.
Theo Thanh tra tỉnh Nghệ An, công tác lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch xây dựng tại Khu kinh tế Đông Nam đã tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của Luật Xây dựng và Luật Quy hoạch đô thị, đảm bảo phù hợp với các quy hoạch cấp trên. Tuy nhiên, quá trình thanh tra đã chỉ ra một số tồn tại và hạn chế cần khắc phục.
Một trong những vấn đề nổi bật là tính phù hợp của quy hoạch với quy hoạch cấp trên. Trong 14 quy hoạch được thanh tra, có 1 quy hoạch bố trí không gian và kiến trúc cảnh quan chưa phù hợp với quy hoạch chi tiết 1/2000 của Khu công nghiệp Nam Cẩm.
Cụ thể, quy hoạch tiểu dự án Khu công nghiệp WHA Hemaraj 1 với diện tích 148ha tại Nghệ An vẫn chưa đạt được sự đồng bộ với quy hoạch chung. Việc lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch vẫn còn nhiều điểm cần hoàn thiện.
Trong số các quy hoạch được kiểm tra, có 2 quy hoạch thiếu thuyết minh đồ án, 8 quy hoạch không có bản vẽ thẩm định, 5 quy hoạch thiếu văn bản thẩm định nên không thể hiện rõ việc đáp ứng các điều kiện cần thiết. Đáng chú ý, 3 quy hoạch chưa thực hiện đánh giá môi trường chiến lược, một yêu cầu quan trọng để đảm bảo tính bền vững của dự án.
Phát hiện 1 quy hoạch chưa bố trí đủ diện tích đất cây xanh và đất giao thông tối thiểu theo quy chuẩn quốc gia. Một số quy hoạch khác bố trí cơ sở hạ tầng chưa hợp lý, chẳng hạn như trạm xử lý nước thải và bãi đậu xe phòng cháy chữa cháy lại nằm trong phần đất cây xanh cách ly.
Đáng chú ý, có 8 quy hoạch đã được điều chỉnh từ 1 đến 3 lần. Các điều chỉnh này phần lớn để đáp ứng nhu cầu về nhà ở xã hội hoặc do điều chỉnh quy hoạch cấp trên. Tuy nhiên, 5 trong số 8 quy hoạch điều chỉnh này không rõ căn cứ theo quy định của Luật Xây dựng, dẫn đến những bất cập trong quá trình thực hiện.
Bên cạnh đó, quá trình lấy ý kiến quy hoạch từ các cơ quan, tổ chức và công dân đã được thực hiện nhưng vẫn còn một số hạn chế. Một số quy hoạch chưa ban hành kế hoạch thực hiện theo quy định, và việc triển khai cắm mốc quy hoạch cũng chưa được thực hiện đầy đủ.
Khu công nghiệp WHA Industrial Zone 1 Nghệ An.
Dù đa số các quy hoạch đã được thực hiện theo đúng kế hoạch, vẫn còn một số trường hợp chưa thực hiện đầy đủ, đặc biệt là trong việc bố trí khu vực cây xanh cách ly. Một số dự án còn gặp khó khăn trong việc giải phóng mặt bằng và hoàn thiện thủ tục đất đai, làm chậm tiến độ triển khai.
Công tác rà soát quy hoạch được Ban Quản lý Khu kinh tế Đông Nam tiến hành nhưng chưa đạt hiệu quả cao. Trong 14 quy hoạch được thanh tra, chỉ có 1 quy hoạch được rà soát, cho thấy sự thiếu đồng bộ trong công tác quản lý.
Thanh tra cũng chỉ ra rằng, việc thẩm định thiết kế cơ sở và cấp phép xây dựng cơ bản tuân thủ quy định, tuy nhiên vẫn còn một số trường hợp chưa thực hiện đầy đủ các thủ tục cần thiết trước khi điều chỉnh thiết kế cơ sở.
Danh sách những quy hoạch của các dự án có sai phạm mà Thanh tra tỉnh Nghệ An nêu tên:
Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 dự án nhà máy chế biến tạo các sản phẩm phần tử, phương tiện thiết bị mạng; Điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 Khu công nghiệp Bắc Vinh, tỉnh Nghệ An; Quy hoạch chi tiết xây dựng Dự án đầu tư khu kho vận SIS Nghệ An tại Khu công nghiệp VSIP Nghệ An, xã Hưng Tây và thị trấn Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An;
Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 dự án Nhà máy sản xuất Thức ăn chăn nuôi Công ty TNHH CARGILL Việt Nam tại Nghệ An; Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 dự án phát triển công nghiệp thuộc khu Tam Nghệ Masan Bắc tại khu B - Khu công nghiệp Nam Cẩm; Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 Dự án Luxshare ICT (Nghệ An) tại Khu công nghiệp, đô thị và dịch vụ VSIP Nghệ An; Dự án 35 - Công ty Cổ phần BCI tại Khu công nghiệp VSIP Nghệ An, xã Hùng Tây, huyện Hưng Nguyên, Nghệ An;
Dự án Công ty TNHH Công nghệ Everwin Precision (Việt Nam) tại Khu công nghiệp, đô thị và dịch vụ VSIP Nghệ An; Quy hoạch tổng mặt bằng xây dựng dự án Nhà máy sản xuất phụ tùng và bộ phận phụ trợ cho xe ô tô và xe có động cơ khác, Kyunshin Nghệ An tại Tiểu dự án khu công nghiệp 143ha thuộc Dự án WHA Industrial Zone; Dự án nhà máy sản xuất sản phẩm phần tử, phương tiện thiết bị mạng của Luxshare ICT (Nghệ An) tại Khu công nghiệp, đô thị và dịch vụ VSIP Nghệ An;
Dự án Công ty Cổ phần BCI tại Khu công nghiệp VSIP Nghệ An, xã Hùng Tây, huyện Hưng Nguyên, Nghệ An; Dự án Công ty TNHH công nghệ Everwin Precision (Việt Nam) tại Khu công nghiệp, đô thị và dịch vụ VSIP Nghệ An; Dự án nhà máy sản xuất phụ tùng và bộ phận phụ trợ cho xe ô tô và xe có động cơ khác, Kyunshin Nghệ An tại Tiểu dự án khu công nghiệp 143ha thuộc Dự án WHA Industrial Zone; Dự án nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi của Công ty TNHH CARGILL Việt Nam tại Nghệ An.
Kết luận và kiến nghị
Ưu điểm: Ban Quản lý Khu kinh tế Đông Nam đã quan tâm chỉ đạo, điều hành và hướng dẫn, tổ chức lập, quản lý và thực hiện quy hoạch xây dựng. Thực hiện tốt công tác phổ biến, giáo dục pháp luật về quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị.
Công tác lập, thẩm định, phê duyệt và thực hiện quy hoạch đã bám sát Luật Xây dựng và các quy định của pháp luật về quy hoạch để tổ chức thực hiện. Tổ chức, quản lý và bố trí nguồn lực để lập và thực hiện quy hoạch xây dựng theo đúng quy định.
Tồn tại và hạn chế: Quá trình lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch xây dựng tại Khu kinh tế Đông Nam đã gặp phải nhiều tồn tại và hạn chế, gây ảnh hưởng đến hiệu quả thực hiện các dự án. Những vấn đề này cần được xem xét và khắc phục để đảm bảo quá trình quy hoạch diễn ra minh bạch, đúng quy định và mang lại hiệu quả cao.
Trong công tác lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch còn có một số thiếu sót về hồ sơ, thủ tục; không thể hiện nội dung đánh giá sự đáp ứng về năng lực của đơn vị thiết kế quy hoạch; là đơn vị có chức năng thẩm định và phê duyệt nên trong hồ sơ không có văn bản thẩm định; không lựa chọn tổ chức tư vấn; không đánh giá môi trường chiến lược.
Về tính phù hợp với quy chuẩn quốc gia: một số quy hoạch chưa bố trí đủ đất cây xanh, đất giao thông, dải cây xanh cách ly; bố trí trạm xử lý nước thải, sân diễn tập và bãi đậu xe chưa đúng quy định; chiều dài dãy nhà liền kề chưa phù hợp.
Về điều chỉnh quy hoạch, có 05 quy hoạch phải điều chỉnh nhưng không nêu rõ căn cứ khi thực hiện điều chỉnh quy hoạch; một số quy hoạch không thực hiện lấy ý kiến của cộng đồng dân cư, cơ quan, tổ chức, cá nhân; không có văn bản tiếp thu, thống nhất ý kiến; chưa ban hành quy định quản lý và kế hoạch thực hiện quy hoạch.
Chưa thực hiện đầy đủ việc công khai quy hoạch theo quy định (chưa công khai trên các phương tiện thông tin). Một số quy hoạch chậm thực hiện tổ chức triển khai cắm mốc giới quy hoạch; một số quy hoạch thực hiện còn chậm, chưa thực hiện trồng đủ dải cây xanh cách ly có tán lớn theo quy hoạch được duyệt; công tác rà soát quy hoạch chưa được chú trọng.
Kiến nghị
Thanh tra kiến nghị Trưởng Ban Quản lý Khu kinh tế Đông Nam chỉ đạo các phòng, ban liên quan khắc phục các tồn tại, hạn chế trong việc lập, thẩm định, trình phê duyệt các quy hoạch xây dựng đã nêu trong Kết luận thanh tra. Tăng cường chất lượng công tác tham mưu, thẩm định và phê duyệt quy hoạch; lưu trữ đầy đủ hồ sơ; quản lý xây dựng theo đúng quy hoạch được duyệt. Tăng cường công tác kiểm tra nhằm phát hiện và xử lý kịp thời các công trình vi phạm trật tự xây dựng.
Thanh tra kiến nghị Trưởng Ban Quản lý Khu kinh tế Đông Nam chỉ đạo các phòng, ban liên quan khắc phục các tồn tại, hạn chế trong việc lập, thẩm định, trình phê duyệt các quy hoạch xây dựng...
Thực hiện việc công khai các quy hoạch đầy đủ theo đúng quy định. Tổ chức bố trí kinh phí và thực hiện cắm mốc đối với các quy hoạch đã được phê duyệt; tổ chức kiểm điểm, làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm của từng cá nhân, tổ chức có liên quan để xảy ra tồn tại, hạn chế trong lập, thẩm định, phê duyệt và thực hiện quy hoạch xây dựng.
Phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường xem xét, hướng dẫn Tổng công ty Lắp máy Việt Nam lập hồ sơ, trình phê duyệt giá đất để làm căn cứ xác định tiền thuê đất đối với Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 Khu công nghiệp Bắc Vinh./.
