Thanh tra tỉnh Lâm Đồng vừa thông báo kết luận thanh tra công tác quản lý, sử dụng đất, thu, nộp tiền cho thuê lại đất và sử dụng kinh phí tại Khu công nghiệp (KCN) Lộc Sơn (TP. Bảo Lộc) và KCN Phú Hội (huyện Đức Trọng).
Sai phạm có hệ thống?
Theo kết luận thanh tra, có 3/26 dự án được kiểm tra có vị trí đất được bố trí không phù hợp giữa ngành nghề sản xuất, kinh doanh với quy hoạch chi tiết xây dựng KCN Phú Hội đã được UBND tỉnh phê duyệt.
Việc Ban quản lý các KCN tỉnh Lâm Đồng ban hành Quyết định số 57 (ngày 1/10/2019) phê duyệt điều chỉnh cục bộ Quy hoạch chi tiết sử dụng đất (quy hoạch ngành, nghề - lần 4) nhằm “hợp thức hóa” các sai phạm trên bằng cách điều chỉnh, bổ sung nhóm ngành, nghề mới “khác” vào tất cả các khu quy hoạch ngành, nghề đã được UBND tỉnh phê duyệt của KCN Phú Hội là vượt thẩm quyền (thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh).
Căn cứ Quyết định số 57, Ban quản lý các KCN tỉnh Lâm Đồng tiếp tục cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (GCNĐKĐT) và bố trí đất cho một số dự án đầu tư mới tại KCN Phú Hội có vị trí không phù hợp với ngành nghề sản xuất, kinh doanh đã được UBND tỉnh phê duyệt.
Đối với việc cho thuê lại đất tại KCN, Công ty Phát triển hạ tầng KCN Lộc Sơn - Phú Hội (gọi tắt là Công ty Phát triển hạ tầng KCN) đã ký 8 hợp đồng cho thuê lại 9,433ha tại KCN Lộc Sơn chưa đúng thẩm quyền, do Công ty chưa được Sở Tài nguyên và Môi trường ký hợp đồng cho thuê đất, nên chưa có quyền ký hợp đồng cho thuê lại diện tích đất này. Có 46 hợp đồng cho thuê lại đất sau ngày 3/3/2017 chưa xác định cụ thể tiến độ sử dụng đất và biện pháp xử lý quy định. Công ty Phát triển hạ tầng KCN ký hợp đồng cho thuê lại đất với 3 doanh nghiệp tại KCN Lộc Sơn vượt quá thời gian được cho thuê đất.
Về quản lý, sử dụng đất được thuê lại của các chủ đầu tư, Ban quản lý các KCN và Công ty Phát triển hạ tầng KCN thiếu trách nhiệm, không kiểm tra, đôn đốc và báo cáo các cơ quan có thẩm quyền về tình trạng các chủ đầu tư chưa đưa đất vào sử dụng hoặc chậm đưa đất vào sử dụng đối với 18/31 dự án tại các KCN. Trong đó, Ban Quản lý các KCN, Công ty Phát triển hạ tầng KCN chưa kịp thời tham mưu các cấp có thẩm quyền, đề nghị UBND tỉnh thu hồi 10,271ha vi phạm tại 8 dự án chậm đưa đất vào sử dụng từ 36 - 135 tháng theo quy định. Một số chủ đầu tư dự án sử dụng đất không đúng mục tiêu đầu tư (như sản xuất, kinh doanh điện mặt trời, cho thuê lại nhà xưởng) là có dấu hiệu trục lợi từ chính sách ưu đãi đầu tư của Nhà nước (miễn giảm tiền thuê lại đất, ưu đãi thuế).
Thanh tra tỉnh Lâm Đồng nêu rõ: Đặc biệt là việc Công ty TNHH Hu Cha Vina cho Công ty TNHH Kanaan thuê lại nhà xưởng tại KCN Lộc Sơn, trên cùng một địa điểm lại được cấp 2 GCNĐKĐT cho 2 dự án cùng ngành nghề kinh doanh. Công ty TNHH Hu Cha Vina được Nhà nước cho hưởng các ưu đãi, nhưng không đưa đất vào sử dụng theo hợp đồng thuê đất đã ký kết, không trực tiếp sản xuất, kinh doanh theo mục tiêu đầu tư ban đầu; có dấu hiệu lợi dụng chủ trương, chính sách về đầu tư, ưu đãi đầu tư của tỉnh để thu lợi. Theo hợp đồng cho thuê nhà xưởng từ tháng 4/2020 đến tháng 10/2021, Công ty TNHH Hu Cha Vina thu lợi hơn 19 tỷ đồng từ hoạt động cho thuê nhà xưởng trên diện tích 3,5ha, gần bằng tổng số tiền thuê lại đất, phí sử dụng hạ tầng thu được trong 6 năm (2015 - 2020) của tất cả dự án trong 2 KCN cộng lại.
Bên cạnh đó, Quản lý các KCN tỉnh Lâm Đồng không kiểm tra và xử lý đối với hành vi xây dựng công trình không có giấy phép xây dựng tại 5/26 dự án được kiểm tra. Chủ đầu tư 7/26 dự án được kiểm tra chưa chủ động lập các thủ tục, liên hệ với Sở Tài nguyên và Môi trường để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Đối với việc thu, nộp tiền thuê đất và phí sử dụng hạ tầng tại các KCN, có 25/86 dự án nợ tiền thuê lại đất với tổng số tiền hơn 3,9 tỷ đồng và 47.241 USD; 21 dự án nợ phí sử dụng hạ tầng với hơn 813 triệu đồng và 115.745 USD.
Kiến nghị chuyển cơ quan điều tra
Từ kết luận nêu trên, ngoài kiến nghị kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm, có hình thức xử lý đối với các tổ chức, cá nhân liên quan, Thanh tra tỉnh Lâm Đồng kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo Ban Quản lý các KCN thu hồi Quyết định số 57 về phê duyệt điều chỉnh cục bộ Quy hoạch chi tiết sử dụng đất (quy hoạch ngành nghề - lần 4) KCN Phú Hội do không đảm bảo các quy định của pháp luật; chấm dứt việc cấp GCNĐKĐT và bố trí đất cho các dự án không đúng quy định.
Đồng thời, yêu cầu Ban Quản lý các KCN tỉnh phối hợp với các sở liên quan tiến hành rà soát, làm việc trực tiếp với 4 chủ đầu tư trong việc thực hiện dự án đầu tư, sử dụng đất, tài sản theo nội dung GCNĐKĐT được cấp và các quy định của pháp luật liên quan, gồm: Công ty Cổ phần Vinasolar Bảo Lộc; Công ty Cổ phần Tập đoàn Intimex; Công ty TNHH Vườn hạnh phúc Đà Lạt; Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại TCB. Nếu đủ căn cứ các dự án này lợi dụng chính sách ưu đãi đầu tư của tỉnh để thu lợi thì kiên quyết thu hồi GCNĐKĐT vì sử dụng đất không đúng mục đích, không triển khai sản xuất, kinh doanh theo tiến độ, mục tiêu đã cấp trong GCNĐKĐT.
Tiến hành làm việc, xử lý các vi phạm pháp luật về đất đai và xây dựng tại 5/26 dự án được kiểm tra; tổ chức rà soát, kiểm tra 60/86 dự án còn lại tại các KCN (ngoài 26 dự án đã được lựa chọn để kiểm tra) để xử lý kịp thời các hành vi xây dựng công trình không phép, sai giấy phép; hoạt động không đúng tiến độ, mục tiêu đầu tư; không đưa đất vào sử dụng hoặc chậm đưa đất vào sử dụng theo GCNĐKĐT. Lập thủ tục thu hồi 10,271ha đất vi phạm tại 8 dự án do chậm đưa đất vào sử dụng từ 36 - 135 tháng và điều chỉnh GCNĐKĐT theo quy định.
Đối với Công ty TNHH Hu Cha Vina có dấu hiệu lợi dụng chủ trương, chính sách về đầu tư, ưu đãi đầu tư của tỉnh để thu lợi, Thanh tra tỉnh Lâm Đồng kiến nghị chủ tịch UBND tỉnh giao Công an tỉnh điều tra làm rõ đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan./.