Phải sửa một lần cho hết
Tại Hội nghị "Góp ý sửa đổi Luật Đất đai - Luật Nhà ở - Luật Kinh doanh bất động sản, để phát triển nhà ở và thị trường bất động sản”, chuyên gia kinh tế, TS. Vũ Đình Ánh bày tỏ mong muốn: “Các cơ quan liên quan không chỉ dừng lại ở việc sửa đổi 3 luật, Luật Đất đai - Luật Nhà ở - Luật Kinh doanh bất động sản, mà cần sửa hết một lần cho đầy đủ, đồng bộ”.
Về Luật Đất đai, ông Ánh phân tích, riêng về tài chính đất đai có rất nhiều vấn đề cần phải sửa vì nó liên quan đến sử dụng đất như: Luật Thuế thu nhập cá nhân, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp. Cũng cần sửa lại toàn bộ quan niệm về định giá bất động sản, giá thị trường vì hiện chưa phù hợp với thực tiễn. Ai là người định giá? Ai là người chịu trách nhiệm và giá đó để làm gì? Cần phải sửa các quy định liên quan đến khoản thu ngân sách, thuế.
“Chúng ta không chỉ cần sửa Luật Đất đai mà còn phải sửa cả luật về quản lý giá, định giá. Vấn đề đấu thầu dự án sử dụng đất không nằm trong Luật Đất đai nên Luật Đấu thầu cũng cần phải sửa. Vì vậy, cần phải xâu chuỗi tất cả vấn đề, các luật liên quan đều phải sửa đổi”, ông Ánh phân tích.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Văn Khôi - Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA) đánh giá, đất đai là yếu tố quan trọng đóng vai trò chi phối các hoạt động của thị trường bất động sản, do đó, cần hoàn chỉnh khung pháp lý để quản lý phát triển bất động sản đa công năng. Muốn vậy, phải sửa đổi đồng bộ giữa các luật liên quan như: Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và các luật chuyên ngành khác.
"Cần có các cơ chế, chính sách để cân bằng ổn định nền kinh tế vĩ mô, tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển an toàn, bền vững, thu hút đầu tư và nâng cao chất lượng kinh doanh bất động sản", ông Khôi nhận định.
Ông Nguyễn Mạnh Khởi - Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng chia sẻ, quan điểm của Bộ Xây dựng là cần trình Luật Nhà ở lên Quốc hội song song với Luật Đất đai để những vấn đề mâu thuẫn, chồng chéo được sửa đổi cùng một lúc và đồng bộ.
“Hiện nay, chúng tôi thấy rằng, các doanh nghiệp bức xúc về các luật liên quan đến bất động sản. Khi luật không cập nhật kịp thời và chính xác sẽ gây khó khăn cho sự phát triển của thị trường”, ông Khởi nói.
Dưới góc độ chuyên gia kinh tế, TS. Cấn Văn Lực - Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia, Kinh tế trưởng BIDV đưa ra 10 kiến nghị sửa đổi Luật Đất đai. Trong số đó, quan trọng nhất là cần tiến hành sửa đổi song song các Luật Đấu thầu, Luật Đất đai, Luật Đầu tư, Luật Nhà ở…; đồng thời sửa đổi những Nghị định, Thông tư liên quan...
Điều hành chính sách "nhanh - gọn - lẹ"
Trong khuôn khổ Hội nghị, TS. Vũ Tiến Lộc - Ủy viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam cho hay, cả ba Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản và Luật Nhà ở là một hình tam giác có quan hệ chặt chẽ tác động tới thị trường bất động sản, quyết định sự phát triển của thị trường bất động sản nhưng cũng chính 3 luật này đang đem đến nhiều vướng mắc.
“Nói đến hệ thống pháp luật về đất đai và kinh doanh bất động sản thì các địa phương kêu, chính quyền đau đầu, doanh nghiệp vướng.
“Đại bàng” hay “chim sẻ” đều thấy đau đầu vì khó khăn, nảy sinh không ít vấn đề cần giải quyết. Việc sửa đổi hệ thống pháp luật về đất đai và kinh doanh bất động sản theo 3 mũi giáp công các luật kể trên là cần thiết để thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, an toàn, thống nhất về chính sách, đơn giản thủ tục”, TS Vũ Tiến Lộc nói.
Cũng theo TS. Vũ Tiến Lộc, việc sửa đổi luật cần phải theo hai hướng: Tập trung xử lý chồng chéo, triệt tiêu các đường mờ, làm rõ các đường sáng, thúc đẩy các sản phẩm bất động sản mới. Trong thực thi pháp luật phải đảm bảo linh hoạt, lan tỏa các mô hình điều hành chính sách tốt ở các địa phương. Phải sửa đổi căn bản và triệt để nhưng trong bối cảnh hiện nay khó có thể làm được, do đó việc sửa đổi chỉ có thể theo từng bước.
Còn dưới góc nhìn của doanh nghiệp, ông Nguyễn Quốc Hiệp - Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn GP Invest nhận xét, bất động sản là một chuyên ngành phức tạp nhưng có nhiệm vụ thúc đẩy hàng loạt các ngành kinh tế khác nên phải có sự tháo gỡ cho thị trường này khỏi những khó khăn, vướng mắc hiện tại. Hiện đang có khoảng 12 luật có tác động vào bất động sản, còn liên quan thì có tới 60 luật.
Nếu xét về thủ tục hành chính thì một dự án theo tính toán của ông Hiệp đưa ra là phải có tới 36 con dấu thì một dự án mới hoàn thành. Điều này cho thấy, thủ tục hành chính về bất động sản vô cùng phức tạp mà doanh nghiệp thường gọi đùa là “ma trận”.
Theo ông Hiệp, cần lấy Luật Đất đai, Luật Đầu tư làm 2 luật nền để từ đó các luật chuyên ngành lấy 2 luật này làm cơ sở để sửa đổi thì mới tháo gỡ được. Trong khi các luật khó có thể đồng nhất thì phải có luật nền mới giải quyết được những tranh cãi.
"Hiện nay, vẫn có khoảng 400 dự án tại Hà Nội và TP.HCM đang bị ách tắc do chồng chéo quy định giữa các luật hiện hành, gây cản trở cho các doanh nghiệp", ông Hiệp nêu vấn đề.
Tương tự, ông Lê Tuấn Hải - Công ty Cổ Phần Tập đoàn Telin đưa ý kiến về việc sửa đổi các luật, theo đó phải coi bất động sản là một sản phẩm hàng hoá như các sản phẩm khác trên thị trường, mua đi bán lại trong xã hội, do đó cần giảm càng nhiều thủ tục hành chính càng tốt để việc mua bán được thuận lợi.
Cũng theo ông Hải, các thủ tục hành chính cần phải uỷ quyền cho các đơn vị chức năng xử lý, cần phân cấp phân quyền càng cụ thể càng tốt để đẩy nhanh, rút ngắn thời gian giải quyết nhanh thủ tục hành chính./.
