Trong đó, UBND tỉnh Quảng Nam cho biết vẫn còn nhiều vướng mắc, rào cản để phát triển nhà ở xã hội ở địa phương. Cụ thể, do đặc tính sở hữu, thói quen văn hóa lâu dài của người dân luôn muốn sở hữu tài sản riêng về đất đai lâu dài so với căn hộ nhà ở xã hội.
Người dân chưa quan tâm nhà ở xã hội
Ngoài ra, người dân được tự do lựa chọn quy mô, vị trí khi mua dự án nhà ở thương mại để thuận lợi hơn trong thụ hưởng các tiện ích xã hội và các nhu cầu sinh hoạt. Với nhà đầu tư thì thường quan tâm đến dự án nhà ở thương mại, ít quan tâm loại hình dự án này do thủ tục kéo dài nhưng lợi nhuận thấp và vướng mắc trong tiếp cận, thủ tục đầu tư. Trình tự, thủ tục đầu tư dự án nhà ở xã hội về đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư; lập quy hoạch khi chưa có nhà đầu tư, hiện chưa có quy định cụ thể.
Đánh giá về thực trạng phát triển nhà ở xã hội trên địa bàn, UBND tỉnh Quảng Nam cho rằng việc phát triển dự án nhà ở thu nhập thấp, nhà ở công nhân khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh thời gian qua đã nhận được sự đồng tình và ủng hộ của các cấp, các ngành, địa phương và người dân. Tuy nhiên, việc phát triển nhà ở xã hội trên địa bàn tỉnh chưa đáp ứng kịp thời so với nhu cầu của các đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội. Trong thời gian tới, cùng với sự quan tâm của các cấp, các ngành, địa phương sẽ bố trí quỹ đất và đề xuất danh mục thực hiện các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân khu công nghiệp; dành quỹ đất phát triển nhà ở xã hội trong các dự án phát triển nhà ở thương mại, dự án khu đô thị có nhà ở. Tiếp tục triển khai thực hiện Đề án phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 338/TTg-CN ngày 3/4/2023.
Được biết, giai đoạn vừa qua ở Quảng Nam chưa có dự án nhà ở xã hội được hoàn thành đưa vào sử dụng. Hiện chỉ có dự án khu nhà ở công nhân của Công ty Panko tại TP. Tam Kỳ, diện tích khoảng 5,1ha, hoàn thành giai đoạn 1 với 200 căn, diện tích khoảng 13.700m3 sàn. Trên toàn tỉnh hiện có 3 dự án nhà ở xã hội, nhà ở xã hội cho công nhân đã được chấp thuận chủ trương đầu tư và đang triển khai thực hiện, gồm: Dự án khu nhà ở thu nhập thấp của Công ty CP STO tại KCN Điện Nam - Điện Ngọc, với diện tích khoảng 2,44ha; Dự án khu nhà ở thu nhập thấp của Công ty TNHH BĐS Châu Âu tại phường Điện Nam Trung, thị xã Điện Bàn, với diện tích khoảng 0,75ha; Dự án nhà ở công nhân xã Tam Hiệp của Công ty Cổ phần Danatol, diện tích khoảng 1,3ha.
Thị trường bất động sản cơ bản ổn định
Theo UBND tỉnh Quảng Nam, thị trường bất động sản nhà ở trên địa bàn tỉnh cơ bản phát triển lành mạnh; tuy nhiên, vẫn còn một số dự án (chủ yếu tại Đô thị mới Điện Nam - Điện Ngọc) xảy ra khiếu nại, khiếu kiện tập trung đông người.
Về công tác chỉ đạo, UBND tỉnh kịp thời ban hành các văn bản chỉ đạo về tăng cường quản lý hoạt động kinh doanh bất động sản, hướng dẫn thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở trên địa bàn tỉnh. Cùng với đó là phê duyệt Chương trình, Kế hoạch phát triển nhà ở đã góp phần kiểm soát hợp lý về cung cầu và phát triển theo chương trình, kế hoạch.
Trên địa bàn tỉnh có 176 dự án khu dân cư, khu đô thị đang triển khai và 17 dự án mới được chấp thuận nhà đầu tư năm 2022, 2023. Đa số các dự án có quy mô vừa và nhỏ; giai đoạn này điều kiện hạ tầng đô thị chưa phát triển, nguồn lực khó khăn; địa phương thu hút đầu tư chủ yếu là doanh nghiệp địa phương và lân cận thực hiện để phát triển hạ tầng đô thị để sớm hình thành đô thị, đạt tiêu chí đô thị.
Về những khó khăn cơ bản là vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng. Công tác xác nhận nguồn gốc đất, nhân khẩu phức tạp; công tác thoả thuận nhận chuyển nhượng, nhận góp vốn, thuê quyền sử dụng đất khó khăn, kéo dài. Một số nhà đầu tư chưa nghiên cứu kỹ mức độ tác động đến các khu dân cư hiện hữu, đánh giá hiện trạng các yếu tố hạ tầng, kỹ thuật chưa đầy đủ nên chưa tính toán phương án giải quyết ngay từ đầu, đến khi triển khai thực hiện dự án thì gặp vướng mắc, làm chậm tiến độ thực hiện dự án. Gián đoạn, kéo dài tiến độ thực hiện dự án do hoàn thiện các hồ sơ quy hoạch, các thủ tục đầu tư đối với các dự án tại Đô thị mới Điện Nam - Điện Ngọc; trong năm 2020 - 2021, dịch bệnh Covid-19 bùng phát đã ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện của nhiều dự án đầu tư. Hệ thống pháp luật liên quan đến đầu tư, đất đai, xây dựng, nhà ở, quy hoạch, lựa chọn nhà đầu tư,… vẫn còn một số nội dung mâu thuẫn, chồng chéo, bất cập, không phù hợp thực tiễn, gây khó khăn cho nhà đầu tư. Sự biến động giá cả, nhất là vật liệu xây dựng trong thời gian qua đã ảnh nhất định đến tiến độ thực hiện dự án. Chưa có quy định, hướng dẫn cụ thể trường hợp chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở, khu đô thị có nhà ở tự thực hiện quản lý khai thác vận hành dự án sau khi được nghiệm thu hoàn thành.
Trên cơ sở đó, UBND tỉnh Quảng Nam kiến nghị một số giải pháp như cần soát, tăng cường thực hiện công tác đấu giá quyền sử dụng đất đối với các khu đất phù hợp với mục đích đất ở theo quy định của pháp luật để thực hiện các dự án nhà ở nhằm đáp ứng nhu cầu cho thị trường bất động sản. Đẩy mạnh thực hiện đấu thầu dự án có sử dụng đất để lựa chọn nhà đầu tư làm tăng nguồn cung dự án nhà ở thương mại cho thị trường bất động sản. Tăng cường kiểm tra, thanh tra đồng thời xử lý nghiêm với các trường hợp vi phạm về pháp luật về xây dựng, đất đai theo đúng chức năng, thẩm quyền. Rà soát các dự án có sử dụng đất chậm triển khai, sử dụng sai mục đích trên để đôn đốc, xử lý vi phạm theo thẩm quyền và quy định của pháp luật. Chấn chỉnh hành vi mua bán trao tay, trái pháp luật gây nhiễu loạn thông tin thị trường bất động sản.
