Ngày 22/10/2023, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký ban hành Công điện số 991/CĐ-TTg về việc tăng cường công tác quản lý trật tự xây dựng và phòng cháy, chữa cháy đối với nhà ở riêng lẻ có nhiều tầng, nhiều căn hộ, bảo đảm an toàn, bảo vệ tài sản, sức khỏe, tính mạng của nhân dân.
Trong đó, Thủ tướng giao Bộ Xây dựng thanh tra toàn diện hoạt động quản lý xây dựng nhà ở riêng lẻ có nhiều tầng, nhiều căn hộ; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm của tổ chức, cá nhân; báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện trong tháng 12/2023.
Thực hiện Công điện số 991/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, ngày 23/10/2023, Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã chỉ đạo Thanh tra Bộ chủ trì xây dựng kế hoạch và hướng dẫn địa phương thanh tra toàn diện hoạt động quản lý xây dựng nhà ở riêng lẻ có nhiều tầng, nhiều căn hộ.
Cụ thể, Bộ trưởng giao Thanh tra Bộ tiến hành thanh tra một số địa phương tập trung nhiều công trình nhà ở riêng lẻ, nhà cao tầng, cơ sở lưu trú và các loại hình nhà ở nhiều căn hộ, cơ sở cho thuê trọ tại khu công nghiệp có mật độ người ở cao như: Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh, Bình Dương.
Ngoài ra, với tỉnh, thành phố còn lại, Bộ Xây dựng đã có văn bản đề nghị UBND tỉnh, thành phố chỉ đạo cơ quan chức năng trực thuộc tiến hành thanh tra (theo đề cương hướng dẫn của Thanh tra Bộ) và báo cáo kết quả thực hiện về Bộ trong tháng 12/2023 để tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
Liên quan đến hoạt động kiểm tra rà soát loại hình chung cư; nhà ở nhiều căn hộ; cơ sở kinh doanh dịch vụ cho thuê trọ; nhà ở hộ gia đình kết hợp kinh doanh, sản xuất có nguy cơ cháy nổ cao, theo thông tin từ UBND TP. Hà Nội, tính đến ngày 13/10/2023, các đơn vị trong Công an TP cơ bản đã triển khai thực hiện nghiêm túc và bước đầu đạt kết quả nhất định.
Cụ thể, kiểm tra 23.395/76.806 lượt cơ sở, đạt 30,5% (trong đó, kiểm tra 311/388 chung cư mini, đạt 80,2%; 13.305/26.922 nhà trọ, đạt 49,4%; 225/3127 chung cư, đạt 7,2%; 9.554/41.405 nhà ở kết hợp kinh doanh có nguy cơ cháy, nổ cao, đạt 23,1%); xử phạt vi phạm hành chính 629 lượt cơ sở với số tiền phạt trên 3,5 tỷ đồng; tạm đình chỉ hoạt động đối với 129 trường hợp, đình chỉ hoạt động đối với 24 trường hợp.
Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, quá trình triển khai thực hiện của các đơn vị vẫn còn những tồn tại. Cụ thể, UBND quận Cầu Giấy, UBND phường Tương Mai (quận Hoàng Mai) ban hành kế hoạch, văn bản chỉ đạo tổ chức triển khai đối với loại hình chung cư, nhà ở kết hợp kinh doanh, sản xuất không kịp thời theo chỉ đạo của UBND TP. Đến ngày 8/10/2023, tổng cộng 64 UBND cấp xã cũng chưa tổ chức kiểm tra theo chỉ đạo của UBND TP. Còn tình trạng một số UBND cấp xã không quan tâm vào cuộc, mà “giao khoán” cho lực lượng công an tổ chức kiểm tra, xử lý các cơ sở, điển hình như lãnh đạo UBND xã Phú Nghĩa (huyện Chương Mỹ) không tham gia kiểm tra cùng đoàn kiểm tra liên ngành.
Mặt khác, khi tiến hành kiểm tra cơ sở, nhiều buổi kiểm tra không đầy đủ thành phần theo quyết định thành lập đoàn kiểm tra. Đồng thời, qua công tác kiểm tra, phát hiện các vi phạm của cơ sở trong lĩnh vực xây dựng, bảo đảm an toàn điện nhưng không kiên quyết đề xuất xử lý theo quy định (phát hiện 1.062 trường hợp xây dựng sai phép, 6.138 trường hợp sử dụng điện không đảm bảo, tuy nhiên xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực xây dựng 3 trường hợp; xử phạt lĩnh vực điện 2 trường hợp)
Để kịp thời chấn chỉnh những hạn chế, nhằm bảo đảm đợt tổng kiểm tra, rà soát hiệu quả, nghiêm túc đúng tiến độ, UBND TP Hà Nội đã nghiêm túc phê bình chủ tịch UBND cấp huyện, cấp xã để xảy ra tồn tại nêu trên; và đề nghị đơn vị có tồn tại, hạn chế tổ chức họp kiểm điểm, chấn chỉnh ngay.
Bên cạnh đó, thành phố yêu cầu đối với các loại hình cơ sở: chung cư, nhà ở nhiều căn hội, cơ sở kinh doanh dịch vụ cho thuê trọ có mật độ người ở cao, nhà ở kết hợp sản xuất kinh doanh, các đơn vị phải hoàn thành tổng kiểm tra trước ngày 30/10/2023. Đối với các loại hình cơ sở: nhà trẻ, trường mẫu giáo, mầm non, nhóm trẻ dân lập tư thục, nhà ở chuyển đổi công năng thành mầm non tư thục; trung tâm hội nghị, trung tâm tổ chức sự kiện; bệnh viện, phòng khám tư nhân, hoàn thành rà soát, kiểm tra và báo cáo kết quả thực hiện trước ngày 15/11/2023./.