Yếu tố tác động
Đã có những lo ngại về biến động tỷ giá USD/VND hay tin đồn về Ngân hàng Nhà nước hút tiền về hệ thống khoảng 100.000 - 200.000 tỷ VND đã khiến TTCK điều chỉnh mạnh trong giai đoạn tháng 9 vừa qua khi VN-Index điều chỉnh từ 1.150 điểm về quanh mốc 1.100 điểm.
Có 2 nguyên nhân quan trọng luôn khiến TTCK biến động tăng, giảm mạnh, đó chính là nhận thức thị trường và tâm lý của nhà đầu tư. Nếu TTCK khá “nhạy cảm” với những thay đổi dù là nhỏ nhất của nền kinh tế, thì tăng trưởng GDP hay chính sách tiền tệ, tài khóa… thường có thể tác động mạnh đến các chỉ số VN-Index/VN30. Dòng tiền tham gia vào thị trường, diễn biến giao dịch của khối nội/khối ngoại ngay lập tức tác động đến hành vi và tâm lý nhà đầu tư. Đây dường như là đặc điểm thú vị nhất và dường như khó đoán định nhất ít nhất trong ngắn hạn.
Trong năm nay, bên cạnh việc hạ lãi suất liên tục từ phía NHNN đi ngược lại với xu hướng tiếp tục tăng hoặc giữ mặt bằng lãi suất ở mức cao của các NHTW trên thế giới, việc đồng USD mạnh lên cũng là nguyên nhân gây ảnh hưởng trực tiếp đến việc tỷ giá biến động mạnh, qua đó cũng tác động đến TTCK.
Tạo đáy và phục hồi
TTCK dường như đã tạo đáy trong giai đoạn đầu tháng 10 vừa qua khi VN-Index bật tăng từ vùng hỗ trợ mạnh 1.105 - 1.110 điểm. Trong giai đoạn quý IV/2023, TTCK có thể sẽ có xu thế hồi phục là chủ đạo khi VN-Index tăng và điều chỉnh ở các vùng 1.150 - 1.180 - 1.200 và 1.250 điểm trước khi có thể tăng lên mức 1.280 - 1.300 điểm trong giai đoạn cuối năm nay.
Diễn biến của nhóm cổ phiếu lớn, nhóm VN30 rất đáng chú ý khi hàng loạt các cổ phiếu ngành bán lẻ, ngân hàng, chứng khoán, như MWG, SSI, VCB, ACB, VNM… hồi phục tốt về điểm số, cũng như nhiều cổ phiếu có khả năng tăng điểm giai đoạn tới như VPB, PLX, STB… Ngoài ra, nhóm cổ phiếu ngân hàng là nhóm có tỷ trọng vốn hóa lớn nhất cũng đang có dấu hiệu phục hồi. Điều này có thể giúp chỉ số VN30 và VN- Index quay trở lại khu vực đỉnh cũ.
Nhóm “dẫn dắt” thị trường
Theo số liệu thống kê kết quả kinh doanh 9 tháng đầu năm nay, thì nhóm cổ phiếu công nghệ, hóa chất, dầu khí, bán lẻ… có nhiều doanh nghiệp có kết quả kinh doanh tăng trưởng tốt so với cùng kỳ năm ngoái, như PVS, FPT, BMP, HPG, GMD VNM…
Tuy nhiên, cũng có nhiều cổ phiếu thuộc nhóm ngành tiện ích, điện, bất động sản… có doanh thu/lợi nhuận suy giảm. Dù các chỉ số VN-Index, VN30 có thể biến động hẹp với kịch bản tăng nhẹ nhưng diễn biến phân hóa trên TTCK sẽ là chủ đạo.
Những cổ phiếu đại diện nhóm ngành dầu khí, hóa chất, viễn thông, thép, bất động sản khu công nghiệp, thủy sản, dệt may sẽ là điểm đến của dòng tiền đầu tư, trong đó nhà đầu tư có thể xem xét cơ hội ở những cổ phiếu, như IDC, FMC, TNG, DGC, PVS, ELC….
Cần chiến lược phù hợp
Diễn biến phân hóa của TTCK trong quý IV/2023 có thể khiến các nhà đầu tư ưu tiên việc chọn lọc cổ phiếu để giao dịch ngắn hạn và tập trung vào chọn lọc cổ phiếu có triển vọng kết quả kinh doanh tốt, định giá thấp và đặc biệt là các cổ phiếu “ăn khách” với giá trị giao dịch cao.
Tuy nhiên, quý IV/2023 cũng là thời điểm thuận lợi cho việc mua và nắm giữ cổ phiếu trong khoảng thời gian từ 3 - 6 - 9 tháng và cho cả năm 2024 bởi mặt bằng giá nhiều cổ phiếu vẫn ở mức thấp, P/E TTCK vẫn đang ở mức hấn dẫn khoảng 14x, phù hợp với các nhà đầu theo đuổi trường phái đầu tư giá trị.
Để nâng cao hiệu quả đầu tư, các nhà đầu tư cần chú ý đến việc quản lý danh mục, phân bổ tỷ trọng giữa các cổ phiếu đang nắm giữ và cổ phiếu mua mới. Bên cạnh đó, cần rà soát danh mục định kỳ để có thể giảm tỷ trọng, chốt lời hay bán các cổ phiếu mua sai hoặc không có nhiều tiềm năng tăng trưởng.
Ngoài ra, cần chú ý đến việc mua và nắm giữ tỷ trọng các cổ phiếu có nhiều dư địa tăng giá hoặc là các cổ phiếu có triển vọng tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận lớn, trong khi có thể giữ các cổ phiếu có tỷ lệ chi trả cổ tức cao ở mức thấp.
Ngoài việc phải trả lời câu hỏi mua cổ phiếu nào? Mua cổ phiếu đó ở thời điểm nào? Nắm giữ cổ phiếu đó trong bao lâu? Việc quản lý danh mục đầu tư thế nào để có hiệu suất sinh lời ổn định và thỏa đáng cũng là điều mà nhiều nhà đầu tư mong chờ./.
TS. Lê Đức Khánh, Chuyên gia chứng khoán
