Sau suốt một thời gian tăng giá chóng mặt, đặc biệt là tháng 5 - 6/2021, giá thép đã liên tục tăng mạnh hơn 50% so với thời điểm đầu năm, cho đến nay thị trường thép đã hình thành mặt bằng giá mới cao hơn so với năm trước.
Tác động của giá nguyên liệu
Thông tin từ Bộ Công Thương cho hay, để phục hồi nền kinh tế do ảnh hưởng của dịch COVID-19, Chính phủ các nước trên thế giới ban hành nhiều gói kích thích kinh tế hàng chục nghìn tỷ USD làm cho giá các loại nguyên liệu sơ cấp của nền kinh tế thế giới (giá dầu mỏ, giá nguyên liệu thô, giá vận chuyển vật liệu) tăng.
Sau khoảng thời gian sốt giá bất thường kể từ tháng 12/2020, hiện tại, thị trường thép đã đi vào ổn định. Giá sản phẩm thép đã hình thành nên mặt bằng giá mới cao hơn.
Theo thống kê từ Hiệp hội Thép Việt Nam, lượng nguyên liệu để sản xuất thép của các doanh nghiệp chủ yếu là nhập khẩu (ngoại trừ việc Công ty CP Gang thép Thái Nguyên thuộc Tổng công ty Thép Việt Nam sử dụng nguyên liệu quặng sắt tự khai thác với sản lượng thấp khoảng 300.000 tấn/năm), số lượng quặng sắt và thép phế phục vụ sản xuất thép năm 2021 dự kiến tăng cao so với năm 2020.
Theo ông Nghiêm Xuân Đa, Chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam, giá nguyên liệu nhập khẩu của các nhà máy sản xuất thép đều tăng. Cụ thể, giá quặng sắt tháng 5 năm 2021 tăng so với giá tháng 2 năm 2020 là 2,4 lần (giá quặng tăng từ 86 USD/tấn lên 206 USD /tấn) và tăng so với tháng 12 năm 2020 là 32% (giá quặng tăng từ 156 USD/tấn lên 206 USD /tấn); Giá thép phế liệu tháng 5 năm 2021 tăng so với giá tháng 2 năm 2020 là 1,9 lần (giá quặng tăng từ 270 USD/tấn lên 512 USD /tấn) và tăng so với tháng 12 năm 2020 là 18% (giá quặng tăng từ 435 USD/tấn lên 512 USD/tấn).
Tuy nhiên, giá quặng sắt khai thác tại Công ty CP Gang thép Thái Nguyên lại ít biến động, giá quặng sắt tháng 5 năm 2021 so với tháng 2 năm 2020 chỉ tăng 8%.
Đại diện Tập đoàn Hòa Phát cũng cho biết, giá bán sản phẩm thép trong 5 tháng đầu năm 2021 tăng so với năm 2020 do biến động giá nguyên liệu đầu vào. Tuy nhiên, việc tăng bán sản phẩm vẫn thấp hơn so với sự biến động tăng giá đầu vào.
Cụ thể, trên thị trường, giá phôi thép tháng 5 năm 2021 tăng so với giá tháng 2 năm 2020 là 62% (từ 9.433.697 đồng/tấn lên 15.278.360 đồng/tấn) và tăng so với tháng 12 năm 2020 là 41% (từ 10.800.000 đồng/tấn lên 15.278.360 đồng/tấn).
Đối với giá thép xây dựng, giá thép tháng 5 năm 2021 tăng so với giá tháng 2 năm 2020 là 49% (từ 11.340.608 đồng/tấn lên 16.869.341 đồng/tấn) và tăng so với tháng 12 năm 2020 là 30% (từ 12.944.499 đồng/tấn lên 16.869.341 đồng/tấn).
Đối với giá thép cuộn cán nóng HRC, giá thép HRC tháng 5 năm 2021 tăng so với giá tháng 2 năm 2020 là 94% (từ 9.000.000 đồng/tấn lên 17.500.000 đồng/tấn) và tăng so với tháng 12 năm 2020 là 48% (từ 11.800.000 đồng/tấn lên 17.500.000 đồng/tấn).
Dự cảm thị trường thép cuối năm
Theo báo cáo của Hiệp hội Thép Việt Nam, 6 tháng đầu năm 2021, sản xuất thép của Việt Nam đạt hơn 15,9 triệu tấn các loại, tăng 37% so với cùng kỳ năm 2020; trong đó, phôi thép đạt 11,1 triệu tấn, tăng 29% so với cùng kỳ năm 2020.
Tiêu thụ sản phẩm thép 6 tháng đầu năm 2021 đạt hơn 14,05 triệu tấn, tăng 35% so với cùng kỳ năm 2020; trong đó, phôi thép 10,08 triệu tấn, tăng 29% so với cùng kỳ năm 2020.
Về năng lực sản xuất của các doanh nghiệp, theo báo cáo của Cục Công Nghiệp, Bộ Công Thương, tình hình sản xuất thép năm 2020 và dự kiến năm 2021 của các đơn vị sản xuất thép ổn định và có mức tăng trưởng cao tại các doanh nghiệp có dự án mới đầu tư đi vào sản xuất (như Tập đoàn Hòa Phát, Công ty cổ phần Thép Nghi Sơn).
Trong đó, đối với sản phẩm phôi thép, Tập đoàn Hòa Phát và Công ty cổ phần Thép Nghi Sơn năm 2021 dự kiến có mức tăng trưởng lớn so với năm 2020. Cụ thể, Tập đoàn Hòa Phát tăng khoảng 38%, Công ty cổ phần Thép Nghi Sơn tăng 44%, Tổng công ty Thép Việt Nam tăng 7%.
Đối với thép xây dựng, theo ước tính, sản lượng sản xuất thép xây dựng năm 2021 của Tập đoàn Hòa Phát tăng khoảng 42% so với năm 2020, Công ty cổ phần Thép Nghi Sơn tăng khoảng 3 lần so với năm 2020 (theo báo cáo của Công ty), Tổng công ty Thép Việt Nam sản lượng tương đương năm 2020.
Đối với thép cuộn cán nóng (HRC), năm 2021, Tập đoàn Hòa Phát dự kiến sản xuất 2.880.000 tấn, tăng trên 4 lần so với năm 2020 (năm 2020, dây chuyền sản xuất thép cuộn cán nóng (HRC) tại Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát Dung Quất mới đi vào sản xuất và đã sản xuất được 686.433 tấn).
Theo báo cáo của các đơn vị, 5 tháng đầu năm 2021, tình hình tiêu thụ thép ổn định và có mức tăng trưởng cao, cung cấp đủ cho nhu cầu của thị trường đối với thép xây dựng và sản phẩm tôn mạ kẽm các loại.
Theo dự báo của ông Nguyễn Văn Sưa, chuyên gia ngành thép, tình hình sản xuất, cung - cầu của sản phẩm thép trong năm 2021 tiếp tục phát triển ổn định. Mặt hàng thép xây dựng thông thường đáp ứng đủ nhu cầu thép cho thị trường trong nước và có xu hướng tăng trưởng chậm hơn so với 6 tháng đầu năm. Mặt hàng thép cuộn cán nóng (HRC) vẫn sẽ nhập khẩu do nguồn cung trong nước chỉ đáp ứng được khoảng hơn 50% nhu cầu sử dụng trong nước.
Bộ Công Thương cho hay, giá các sản phẩm thép đã đi vào ổn định và hình thành mặt bằng giá mới. Dự báo đến cuối năm 2021, giá thép thành phẩm (giao dịch tại thị trường Trung Quốc) sẽ giảm về mức giá 696,76 USD/tấn, giá quặng sắt 62% (giao tại cảng Thiên Tân, Trung Quốc) sẽ giảm về mức 200 USD/tấn.