Thủ đô Hà Nội sẽ hình thành trục cảnh quan ven dòng sông biểu tượng với 2 phương án xây dựng được cân nhắc

Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội vừa báo cáo UBND thành phố về phương án, vị trí và hướng tuyến trục Đại lộ cảnh quan sông Hồng, sau khi rà soát các quy hoạch hiện hành và tổng hợp ý kiến của các sở, ngành liên quan. Hai phương án tuyến đường bộ kết hợp đường sắt đô thị và monorail đã được nghiên cứu, trong đó có 1 phương án được đánh giá đáp ứng tốt hơn các yêu cầu kỹ thuật, cảnh quan và an toàn phòng chống lũ.

Theo Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP. Hà Nội, phương án 1 bố trí tuyến đường bộ chủ yếu ngoài bãi sông, bám sát mép nước, với tổng chiều dài 87,17km (Hữu Hồng 44,5km; Tả Hồng 42,67km). Tuyến đường gồm 6 làn xe, tỷ lệ cầu - hầm - đắp nền được tính toán nhằm giảm ảnh hưởng đến địa hình. Cùng với đó là tuyến monorail dài 85km, thiết kế tốc độ 80km/h, 8 toa, sức chứa khoảng 1.200 người, tổ chức đi trên dải phân cách giữa các tuyến đường hiện hữu hoặc đường đã quy hoạch để hạn chế giải phóng mặt bằng và tăng cường khả năng tiếp cận khu dân cư dọc sông.

Tuy nhiên, phương án này được nhận định còn nhiều vấn đề về thủy lực và an toàn lũ. Việc tuyến đường đi sâu vào không gian bãi sông có nguy cơ làm tăng mực nước sông Hồng lên khoảng 14cm, thay đổi vận tốc dòng chảy 0,2-0,4m/s trên toàn tuyến, đồng thời chia cắt không gian cảnh quan ven sông do phần lớn kết cấu là cầu cạn, gây che khuất tầm nhìn và ảnh hưởng môi trường sống.

Với phương án 2, hướng tuyến chủ yếu đi song song và bám sát đê hiện hữu từ cầu Hồng Hà đến cầu Mễ Sở có tổng chiều dài 80,5km (Hữu Hồng 44,8km; Tả Hồng 35,7km). Tuyến đường quy mô 6 làn xe, mặt cắt 54-80m, tỷ lệ đi bằng chiếm ưu thế (Hữu Hồng 96%, Tả Hồng 95%), chỉ một số đoạn qua khu vực phức tạp phải bố trí hầm. Cao độ tuyến được lựa chọn bám theo mặt bằng tự nhiên với các đoạn qua bãi sông được nâng lên khoảng 0,5m so với cos bãi, trung bình khoảng 11,5-12m.

Khác với phương án 1, monorail sẽ không được triển khai ngay trong phương án 2. Mạng lưới đường sắt đô thị sẽ tiếp tục được nghiên cứu theo hướng đi ngầm, bảo đảm khả năng kết nối vùng như Hưng Yên và Phú Thọ. Cách tiếp cận này được Sở Quy hoạch - Kiến trúc đánh giá hợp lý hơn, tránh tác động đến hành lang thoát lũ và vẫn phù hợp với định hướng phát triển đường sắt đô thị theo quy hoạch giao thông đến năm 2030, tầm nhìn 2050.

Đánh giá tổng hợp cho thấy, phương án 2 đảm bảo an toàn đê điều, không gian thoát lũ và tuân thủ Quy hoạch phòng chống lũ hệ thống sông Hồng - Thái Bình tại Quyết định 257/QĐ-TTg năm 2016. Về giao thông, tuyến đi sát đê cho phép kết nối tốt hơn với khu dân cư ven sông, tăng tính liên thông giữa trục dọc và trục ngang, giảm tải cho các tuyến đường hiện hữu. Về cảnh quan, trục đại lộ đi bằng cos địa hình tự nhiên giúp hình thành không gian đô thị hai bên sông đồng bộ, hài hòa với các công viên, trục cây xanh và tổ hợp công trình cao tầng theo định hướng phát triển đô thị dọc sông Hồng.

Từ các phân tích nêu trên, Sở Quy hoạch - Kiến trúc kiến nghị UBND TP xem xét lựa chọn phương án 2 làm cơ sở triển khai giai đoạn nghiên cứu tiếp theo. Đồng thời, các đơn vị liên quan được đề nghị cập nhật hướng tuyến vào điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô, quy hoạch phòng chống lũ và đê điều sông Hồng, quy hoạch phân khu hai bên bờ sông, cùng các đồ án cây xanh, cảnh quan và hạ tầng giao thông. Việc giải phóng mặt bằng, kết nối khu dân cư và nâng cấp hạ tầng ven sông cũng sẽ tiếp tục được phân tích để bảo đảm tính khả thi khi dự án được triển khai

Phương án 2 hiện do liên danh Văn Phú - MIK Group - Đại Quang Minh đề xuất nghiên cứu. Liên doanh này vào đầu tháng 12 đã có văn bản đề xuất thực hiện Dự án xây dựng trục đại lộ cảnh quan sông Hồng và thể hiện cam kết triển khai dự án đúng tiến độ, đưa vào khởi công ngày 19/12/2025 với vị trí dự kiến tại phường Phú Thượng, chân cầu Thăng Long.