Top khu du lịch, nghỉ dưỡng tốt nhất Việt Nam: Thời cơ vàng và “bài kiểm tra năng lực”

Trong bức tranh du lịch Việt Nam đang hồi phục mạnh mẽ sau đại dịch, các khu du lịch, nghỉ dưỡng trở thành một trong những "động lực chính" thúc đẩy tăng trưởng và định vị thương hiệu quốc gia trên bản đồ du lịch thế giới. Hạng mục “Top 10 khu du lịch, nghỉ dưỡng tốt nhất Việt Nam” thuộc Giải thưởng Quốc gia Bất động sản Việt Nam không chỉ tôn vinh thành tựu, mà còn khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào dịch vụ và chất lượng dài hạn, hướng đến phát triển bền vững. Khi một khu du lịch - nghỉ dưỡng hàng đầu được vinh danh, đó là minh chứng cho năng lực vận hành, tư duy chiến lược và trách nhiệm xã hội - những yếu tố cần được nêu gương và lan tỏa.

Ngành du lịch Việt Nam đang trải qua giai đoạn bứt phá mạnh mẽ nhất trong hơn một thập kỷ. Sau giai đoạn gián đoạn bởi đại dịch, dòng khách nội địa và quốc tế đều tăng trưởng ấn tượng, khẳng định vai trò mũi nhọn của du lịch trong cơ cấu kinh tế.

Theo số liệu của Cục Thống kê, chỉ tính riêng 10 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đã đón gần 17,2 triệu lượt khách quốc tế - mức cao kỷ lục, tăng hơn 21% so với cùng kỳ. Song hành với đó là hơn 100 triệu lượt khách nội địa, đưa Việt Nam vào nhóm thị trường tăng trưởng nhanh nhất thế giới, vượt qua nhiều quốc gia có truyền thống du lịch lâu đời như Malaysia hay Nhật Bản.

Doanh thu du lịch lữ hành ước đạt 77.400 tỷ đồng, tăng 19,8% so với cùng kỳ năm 2024. Doanh thu lưu trú và ăn uống đạt 695.100 tỷ đồng, tăng 14,6%, trong khi tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước đạt 5,77 triệu tỷ đồng, tăng 9,3%.

Sự phát triển nhanh chóng của ngành du lịch cũng đặt ra những yêu cầu mới về chất lượng dịch vụ, trải nghiệm và hạ tầng phục vụ lĩnh vực này. Khảo sát Xu hướng Du lịch 2025 của nền tảng du lịch số Agoda chỉ ra rằng, du khách châu Á - trong đó có Việt Nam ngày càng chú trọng đến các chuyến du lịch nghỉ dưỡng cùng gia đình và khám phá những điểm đến mới.

Có thể thấy, du khách ngày nay không đơn giản là cần một nơi lưu trú khi đi du lịch, mà sẽ ưu tiên những không gian để nghỉ dưỡng, chữa lành, chăm sóc sức khỏe, khám phá văn hóa bản địa. Do đó, các khu du lịch, nghỉ dưỡng đang trở thành “đầu tàu” dẫn dắt xu hướng mới của ngành.

Nếu cách đây 10 năm, một khu nghỉ dưỡng sang trọng chỉ cần nằm bên bờ biển đẹp và có cơ sở vật chất tốt, thì ngày nay, chuẩn mực của “đẳng cấp” đã thay đổi. Cụ thể, khu du lịch, nghỉ dưỡng hàng đầu được định nghĩa là một hệ sinh thái toàn diện - nơi đáp ứng đa nhu cầu từ nghỉ dưỡng, giải trí, chăm sóc sức khỏe, ẩm thực, mua sắm, khám phá văn hóa cho đến hội nghị - hội thảo quốc tế. Đặc biệt, yếu tố văn hóa, di sản và chất liệu bản địa được lồng ghép tinh tế trong không gian, vật liệu và trải nghiệm sẽ tạo nên "chất riêng".

Thực tế, những khu nghỉ dưỡng hàng đầu thế giới đều có “chất riêng”, đến từ khả năng kể câu chuyện của vùng đất. Ở Việt Nam, khi các khu du lịch, nghỉ dưỡng có thể kể câu chuyện của riêng mình - thông qua kiến trúc, ẩm thực, âm nhạc, cảnh quan - đó là lúc nơi đây thực sự tạo ra giá trị vượt lên khỏi mô hình lưu trú đơn thuần.

Theo PGS. TS. Phạm Trung Lương, nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu du lịch, Thành viên Tổ chuyên gia Tư vấn Quy hoạch Quốc gia, các khu du lịch, nghỉ dưỡng chính là một trong những thành tố quan trọng nhất của ngành du lịch, vừa nâng tầm chất lượng điểm đến, vừa đóng góp lớn vào doanh thu và sức cạnh tranh quốc gia.

Không chỉ vậy, với vai trò là loại hình du lịch cao cấp, các khu du lịch, nghỉ dưỡng còn giúp gia tăng chi tiêu và thời gian lưu trú, hấp dẫn du khách quốc tế và khách trung lưu, thượng lưu.

Để phát huy tối đa vai trò này, PGS. TS. Phạm Trung Lương nhấn mạnh, một khu du lịch - nghỉ dưỡng hàng đầu không chỉ dựa vào cảnh quan thiên nhiên mà còn thể hiện ở cách khai thác, vận hành và tạo ra trải nghiệm cho du khách. Những dự án được đầu tư bài bản, có bản sắc riêng và dịch vụ đẳng cấp, chuyên nghiệp chính là “hạt nhân” giúp Việt Nam gia tăng vị thế trên bản đồ nghỉ dưỡng thế giới.

Một khu du nghỉ dưỡng vận hành tốt sẽ tạo ra dòng tiền, cơ hội việc làm; lan tỏa vẻ đẹp thiên nhiên, văn hoá, di sản bản địa; nâng tầm hình ảnh quốc gia... Chính vì vậy, việc đầu tư cho những khu du lịch - nghỉ dưỡng đạt chuẩn quốc tế không chỉ là hướng đi của doanh nghiệp, mà còn là chiến lược dài hơi của ngành du lịch Việt Nam.

Thực tế cho thấy, sự phát triển mạnh mẽ của phân khúc này đã giúp nhiều địa phương như Đà Nẵng, Khánh Hòa, Quảng Ninh, Phú Quốc vươn lên thành điểm “ngôi sao” du lịch của khu vực và quốc tế, tạo đà cho hạ tầng phát triển, gia tăng giá trị bất động sản và mở rộng cơ hội việc làm, thu hút đầu tư xã hội.

Tăng trưởng mạnh mẽ luôn đi kèm với thách thức. Theo PGS. TS. Phạm Trung Lương, đối với ngành du lịch nói chung và du lịch Việt Nam nói riêng, thách thức lớn nhất hiện nay chính là biến đổi khí hậu, bởi phần lớn hoạt động của ngành dựa vào tài nguyên thiên nhiên và chịu ảnh hưởng lớn từ khí hậu.

Sở hữu hơn 3.200 km đường bờ biển, Việt Nam vừa sở hữu lợi thế hiếm có để phát triển du lịch - nghỉ dưỡng, nhưng cũng là “điểm yếu” khiến ngành này dễ bị tổn thương trước tác động của thiên nhiên. Những năm gần đây, tình trạng xói mòn, sạt lở và mực nước biển dâng cao đang diễn biến nhanh với tần suất đáng báo động.

Cùng với đó đó, mưa bão, lũ lụt, nắng nóng cực đoan ngày càng khó lường, gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho cơ sở vật chất và ảnh hưởng đến toàn bộ chuỗi giá trị - từ hạ tầng giao thông, dịch vụ lữ hành cho đến chất lượng trải nghiệm và thời gian khai thác du lịch.

Những hệ quả đã xuất hiện: Khu du lịch Khai Long (Cà Mau) buộc phải đóng cửa do xói lở bờ biển; một số khu nghỉ dưỡng ở Huế cũng chịu ảnh hưởng nghiêm trọng từ nước biển dâng; phố cổ Hội An hằng năm phải hứng chịu những trận bão lũ lớn; nhiều thác nước nổi tiếng ở Tây Nguyên liên tục khô hạn, cạn nước do thay đổi thời tiết…

Đáng chú ý, mùa mưa bão năm 2025 đã ghi nhận các hiện tượng cực đoan hiếm gặp cả về cường độ, tần suất lẫn phạm vi ảnh hưởng. Trong chưa đầy 10 tháng đầu năm, Biển Đông đã xuất hiện 14 cơn bão và áp thấp nhiệt đới, cao hơn nhiều so với trung bình nhiều năm.

Mới đây, vào cuối tháng 10, các điểm du lịch nổi tiếng của miền Trung như Huế, Hội An, Đà Nẵng đã chịu ảnh hưởng nặng nề từ đợt bão lũ lớn. Sau khi nước rút, phố cổ Hội An ngổn ngang trong bùn non, rác thải phủ kín các con phố, bờ tường và hiên nhà cổ. Chính quyền và người dân đã mất rất nhiều công sức dọn dẹp, vệ sinh để khôi phục hoạt động du lịch. Bước sang tháng 11, mưa lũ lại tiếp tục gây thiệt hại nặng nề tại các tỉnh Nam Trung Bộ như: Khánh Hòa, Quảng Ngãi, Gia Lai, Đắk Lắk... Đến nay chính quyền và người dân vẫn đang oằn mình khắc phục hậu quả, từng bước khôi phục đời sống và hoạt động kinh tế sau đợt thiên tai khắc nghiệt hiếm thấy trong nhiều năm qua.

Do đó, việc đầu tư cho thích ứng và giảm nhẹ rủi ro thiên tai tại các khu du lịch - nghỉ dưỡng càng trở nên cấp bách, không chờ khi thiên tai xảy ra mới tìm cách khắc phục.

Trong bối cảnh mới, tư duy phát triển “nghỉ dưỡng xanh” đang trở thành xu hướng tất yếu. Nhiều khu du lịch mới hướng đến mô hình thân thiện với môi trường, tối ưu năng lượng, sử dụng vật liệu bản địa và bảo tồn hệ sinh thái xung quanh. Thay vì chỉ tập trung vào quy mô, các nhà đầu tư bắt đầu chú trọng vào khả năng thích ứng và bền vững lâu dài. Đây không chỉ là giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu, mà còn là tiêu chí then chốt để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế.

Tiếp theo, PGS. TS. Phạm Trung Lương cho rằng, một vấn đề khác không kém phần quan trọng là chất lượng nguồn nhân lực. Du lịch Việt Nam đang khởi sắc, nhưng lực lượng lao động vẫn chưa theo kịp chuẩn quốc tế.

Theo thống kê của Cục Du lịch Quốc gia, ngành du lịch Việt Nam đang thiếu khoảng 30 - 40% lao động có kinh nghiệm so với nhu cầu thực tế. Trong đó, việc tuyển được người nhưng phải đào tạo lại đang là tình trạng phổ biến. Nhiều lao động trẻ bước vào ngành với khả năng giao tiếp kém, ngoại ngữ hạn chế, kỹ năng xử lý tình huống yếu và thiếu trải nghiệm thực tế phục vụ du khách quốc tế.

PGS. TS. Phạm Trung Lương nhấn mạnh, “nguồn nhân lực là nền tảng để duy trì thương hiệu và sức hút lâu dài. Một khu nghỉ dưỡng đẳng cấp quốc tế không thể được vận hành bởi nhân sự thiếu kỹ năng chuyên nghiệp”.

Thực tế, nhiều doanh nghiệp lớn đã chủ động hợp tác với các trường/trung tâm để đào tạo tại chỗ, mời chuyên gia nước ngoài huấn luyện hoặc xây dựng trung tâm đào tạo nội bộ.

Tuy nhiên, để hình thành văn hoá phục vụ chuyên nghiệp, cần sự đồng hành của cả hệ thống - từ chính sách hỗ trợ nhân lực địa phương; quy hoạch khu du lịch bài bản, hiện đại; cho tới nâng cao chất lượng dịch vụ của cả địa phương. Bởi một khu nghỉ dưỡng có thể xây trong vài năm, nhưng để tạo ra văn hoá dịch vụ đạt chuẩn quốc tế, có khi cần cả thập kỷ.

Bên cạnh đó, tính mùa vụ vẫn là điểm hạn chế cố hữu của du lịch Việt Nam, đặc biệt ở những vùng biển. Nhiều khu nghỉ dưỡng hoạt động hết công suất trong mùa cao điểm nhưng gần như trống vắng vào mùa mưa, mùa đông.

Để khắc phục, nhiều doanh nghiệp đã tìm hướng đa dạng hoá sản phẩm, phát triển du lịch kết hợp đa dạng loại hình như chăm sóc sức khỏe - wellness, văn hoá - lễ hội, MICE (hội nghị, hội thảo) hay trải nghiệm sinh thái - nông nghiệp - cộng đồng. Khi sản phẩm du lịch được làm mới liên tục, không gian nghỉ dưỡng trở thành điểm đến bốn mùa, góp phần kéo dài thời gian lưu trú và gia tăng chi tiêu của du khách.

Sự gia tăng nhanh chóng của các khu nghỉ dưỡng trong 10 năm qua khiến thị trường ngày càng cạnh tranh. "Các khu mới phải có yếu tố độc đáo, còn khu cũ phải không ngừng làm mới mình, nâng chuẩn dịch vụ, trải nghiệm và nhân sự", PGS. TS. Phạm Trung Lương nói.

Trong bối cảnh ngành du lịch đang từng bước định hình lại theo chuẩn mực mới, việc tôn vinh những khu du lịch - nghỉ dưỡng tiêu biểu mang ý nghĩa quan trọng, không chỉ ghi nhận nỗ lực của doanh nghiệp, mà còn lan tỏa những giá trị tốt đẹp, tạo động lực nâng chuẩn toàn ngành.

Hạng mục “Top 10 khu du lịch, nghỉ dưỡng tốt nhất Việt Nam” thuộc Giải thưởng Quốc gia Bất động sản Việt Nam chính là cơ hội để tôn vinh những điểm đến hội tụ đủ các phẩm chất: (1) Đã đưa vào vận hành trong 5 năm gần nhất, có lượng khách ổn định; (2) Có vị trí, kiến trúc và cảnh quan đặc sắc; (3) Dịch vụ, cơ sở hạ tầng vượt trội; (4) Hiệu quả kinh doanh và uy tín thương hiệu vững vàng; (5) Có đóng góp thiết thực trong quảng bá hình ảnh quốc gia.

Giải thưởng không chỉ tôn vinh thành tựu, mà còn khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào dịch vụ và chất lượng dài hạn, hướng đến phát triển bền vững. Khi một khu du lịch - nghỉ dưỡng hàng đầu được vinh danh, đó là minh chứng cho năng lực vận hành, tư duy chiến lược và trách nhiệm xã hội - những yếu tố cần được nêu gương và lan tỏa.

Với 9 di sản thế giới, bờ biển trải dài, địa hình và cảnh quan đa dạng và chính sách visa ngày càng cởi mở, Việt Nam đang tiến rất gần tới vị thế “điểm đến nghỉ dưỡng hàng đầu châu Á”. Nhưng để đạt điều đó, cần tư duy dài hạn, quy hoạch đồng bộ và quản trị bền vững. Như các chuyên gia đã nhận định, nếu chỉ dừng ở việc phát triển theo phong trào, du lịch Việt Nam sẽ mãi ở thế “đi sau”.

Từ “khai thác tiềm năng”, ngành du lịch Việt Nam đang bước vào giai đoạn “khẳng định vị thế”. Và trong hành trình ấy, những khu du lịch - nghỉ dưỡng hàng đầu chính là hình ảnh thu nhỏ của tầm vóc quốc gia: Vừa là sản phẩm kinh tế, vừa là biểu tượng văn hoá, vừa là cam kết về chất lượng sống bền vững.