Thời gian qua, nhiều dự án bất động sản tại Thành phố Hồ Chí Minh đã đáp ứng cơ bản nhu cầu nhà ở tăng cao của người dân, góp phần thu ngân sách cũng như chỉnh trang diện mạo đô thị.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, thị trường nhà ở Thành phố Hồ Chí Minh vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro và cần được kiểm soát chặt chẽ.
Theo ông Huỳnh Thanh Khiết - Phó Giám đốc Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh, trong năm 2020 nguồn cung đưa ra thị trường giảm 34% về dự án và 30,4% về số lượng căn hộ so với năm 2019. Cơ cấu sản phẩm mất cân đối, chưa đảm bảo sự phát triển bền vững của thị trường và đảm bảo an sinh xã hội. Tỷ lệ căn hộ bình dân giảm từ 51% trong khi căn hộ trung cấp lại tăng từ 23 - 56,9%, cao cấp tăng từ 25,2 - 42,1%.
Đây là dấu hiệu lệch pha cung cầu khiến việc phát triển thiếu bền vững. Vì thế, thị trường bất động sản cần cân bằng lại phân khúc căn hộ bình dân, giá vừa túi tiền của đại bộ phận khách hàng để sản phẩm này phải chiếm tỷ lệ cao nhất; tiếp theo là phân khúc căn hộ trung cấp và giảm tỷ lệ căn hộ cao cấp.
Về xu hướng phát triển của thị trường bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh trong năm 2021, theo ông Huỳnh Thanh Khiết, dòng vốn đầu tư từ doanh nghiệp nước ngoài vẫn là nguồn lực quan trọng. Thị trường cũng có thể tiếp tục xảy ra tình trạng tăng giá đất nền tại khu vực có quy hoạch thành các khu đô thị mới, được đầu tư đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội hoặc “sốt nóng” cục bộ tại một số dự án nhà ở trong trung tâm có tiến độ thi công nhanh, hạ tầng đồng bộ, chủ đầu tư uy tín.
Dưới góc độ doanh nghiệp, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh (HoREA), cũng cho rằng xu thế phát triển đô thị tại Thành phố Hồ Chí Minh vẫn còn theo kiểu “vết dầu loang” và thấp tầng, chưa đạt được mục tiêu, yêu cầu về đô thị hóa và phát triển đô thị, chưa đảm bảo được nguyên tắc “sử dụng đất tiết kiệm, có hiệu quả, bảo vệ môi trường," chưa hình thành được nhiều đô thị vệ tinh có mật độ dân số tập trung…
Để thị trường bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh phát triển bền vững, minh bạch, đại diện HoREA kiến nghị Chính phủ sớm xem xét ban hành một số văn bản quan trọng có liên quan trực tiếp đến các dự án đầu tư, dự án nhà ở và thị trường bất động sản như sắp xếp, xử lý tài sản công; phát triển và quản lý nhà ở xã hội; cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư; sớm ban hành Đề án phát triển nhà ở thương mại giá thấp... Cùng đó, HoREA cũng đề xuất Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh xem xét, sớm ban hành quy trình đầu tư xây dựng đối với dự án nhà ở thương mại theo bốn bước.
Đại diện HoREA đề xuất các doanh nghiệp cần tăng tỷ trọng đầu tư vào phân khúc nhà ở có giá vừa túi tiền, nhà ở thương mại giá thấp, nhà ở xã hội, xây dựng uy tín, cùng nhau kiểm soát giá nhà, không để tình trạng tăng nóng, tăng giá ảo trong năm 2021; đồng thời thực hiện đầy đủ trách nhiệm, nghĩa vụ đối với khách hàng và nhà đầu tư.
Kiểm soát để thị trường đi đúng hướng, Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã yêu cầu Sở Xây dựng Thành phố tiếp tục theo dõi, nắm bắt thông tin, diễn biến của thị trường bất động sản, thực hiện các biện pháp xử lý kịp thời để bình ổn thị trường, không để xảy ra “sốt” giá và tình trạng “bong bóng."
Cùng với đó Sở Xây dựng Thành phố xây dựng, vận hành cơ sở dữ liệu thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản trên địa bàn, đảm bảo kết nối với hệ thống cơ sở dữ liệu của Bộ Xây dựng; tăng cường kiểm tra, thanh tra và xử lý nghiêm, kịp thời các vi phạm trong thực hiện quy định về đầu tư kinh doanh bất động sản, các dự án vi phạm về xây dựng, không thực hiện bảo lãnh, chưa nghiệm thu chất lượng đã đưa vào sử dụng.
Đồng thời, Sở Tài nguyên và Môi trường cần rà soát các dự án bất động sản, nhất là dự án nhà ở cao cấp, không để đất hoang hóa, dự án không triển khai, tham mưu Ủy ban Nhân dân Thành phố thu hồi theo quy định; công khai danh sách dự án thế chấp ngân hàng, chậm tiến độ do vướng pháp lý đất đai, chưa nộp tiền sử dụng đất, chủ đầu tư chậm trễ việc cấp giấy chứng nhận sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản hác gắn liền với đất cho người dân - Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh yêu cầu.
Ngoài ra, Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh cũng giao Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Ngân hàng nhà nước - Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh kiểm soát chặt chẽ nguồn vốn đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực bất động sản, chuyển tiền thu được từ bất động sản ra nước ngoài để ngăn chặn các hành vi rửa tiền, chuyển giá, trốn thuế.
Sở Quy hoạch và Kiến trúc khi phê duyệt các khu đô thị mới, khu công nghiệp mới… phải có nội dung quy hoạch nhà ở xã hội, công nhân, nhà ở sinh viên, các khu chức năng y tế, văn hoá, thể dục thể thao…
Mới đây, Thành phố Hồ Chí Minh đã phê duyệt Đề án “Xây dựng chương trình phát triển nhà ở Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2021 - 2030."
Theo đề án, Thành phố sẽ quản lý, triển khai các dự án phát triển nhà ở phù hợp với điều kiện hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, đảm bảo phát triển đồng bộ và thống nhất tại từng ku vực dự kiến phát triển nhà ở; từng bước chuyển đổi mô hình nhà ở thấp tầng sang nhà ở cao tầng; quản lý chặt việc chuyển nhượng đất đai, chuyển nhượng dự án phát triển nhà ở, công khai minh bạch các dự án để người có nhu cầu nắm bắt thông tin.
Đặc biệt, Thành phố khuyến khích phát triển nhà ở thương mại giá thấp, nhà cho thuê, nhà ở xã hội, góp phần hạn chế việc xây dựng không phép, sai phép ở khu vực ngoại thành./.