Thích
Đất giao không đúng thẩm quyền là gì?
Theo Điều 140 Luật Đất đai 2024, đất được giao không đúng thẩm quyền là loại đất mà hộ gia đình hoặc cá nhân đang sử dụng thuộc một trong hai trường hợp.
Trường hợp 1, đất được giao không đúng thẩm quyền tại thời điểm giao đất.
Trường hợp 2, đất được sử dụng do mua, nhận thanh lý, hóa giá, phân phối nhà ở hay công trình gắn liền với đất không đúng quy định.
Đất giao không đúng thẩm quyền có thể làm sổ đỏ? Ảnh minh họa
Từ khi Luật Đất đai đầu tiên ra đời năm 1987 đến nay, qua nhiều lần sửa đổi (1993, 2003, 2013 và 2024), thẩm quyền giao đất cho hộ gia đình, cá nhân luôn thuộc về UBND cấp huyện (gồm huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh). Sau khi sáp nhập, thẩm quyền này thuộc về UBND cấp xã.
Do đó, nếu đất đang sử dụng không có nguồn gốc do UBND cấp xã giao thì được xác định là đất giao không đúng thẩm quyền. Ngoài ra, các trường hợp mua bán, hóa giá, thanh lý hoặc phân phối nhà ở, công trình gắn liền với đất mà không tuân thủ quy định pháp luật cũng được xem là đất giao không đúng thẩm quyền.
Các trường hợp được cấp sổ đỏ cho đất giao không đúng thẩm quyền
Với loại đất được giao không đúng thẩm quyền, Luật Đất đai 2024 cho phép cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (sổ đỏ) nếu đáp ứng các điều kiện cụ thể.
Theo đó, trường hợp thứ nhất là đất đã được sử dụng ổn định trước ngày 15/10/1993 và được UBND cấp xã xác nhận không có tranh chấp. Đây là những trường hợp tồn tại từ lâu, hình thành trong giai đoạn Nhà nước chưa quản lý tập trung về đất đai, nên được xem xét công nhận quyền sử dụng nếu ổn định và không vi phạm quy hoạch.
Trường hợp thứ 2 là đất đã được sử dụng ổn định từ ngày 15/10/1993 đến trước ngày 1/7/2004, hiện được UBND cấp xã xác nhận không có tranh chấp và phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch xây dựng hoặc quy hoạch nông thôn.
Trường hợp thứ 3 là đất đã được sử dụng ổn định từ ngày 1/7/2004 đến trước ngày 1/7/2014, cũng cần có xác nhận của UBND cấp xã về việc không có tranh chấp và phù hợp với quy hoạch. Đối với nhóm này, Luật quy định rõ cách xác định diện tích được cấp sổ: nếu thửa đất có nhà ở hoặc công trình phục vụ đời sống, và diện tích bằng hoặc lớn hơn hạn mức giao đất ở thì phần đất ở được công nhận trong phạm vi hạn mức; nếu diện tích nhỏ hơn hạn mức thì toàn bộ thửa đất được xác định là đất ở; phần diện tích còn lại (nếu có) sau khi đã xác định đất ở sẽ được công nhận theo hiện trạng sử dụng thực tế.
Trường hợp thứ 4 là đất được giao từ ngày 1/7/2014 đến trước ngày 1/8/2024, được UBND cấp xã xác nhận không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, đồng thời người sử dụng đất có giấy tờ chứng minh đã nộp tiền để được sử dụng đất. Đây là trường hợp đặc biệt được xem xét công nhận nhằm bảo đảm quyền lợi cho người dân đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính với Nhà nước, dù việc giao đất ban đầu chưa đúng thẩm quyền.
Ngoài 4 nhóm nêu trên, Nhà nước không cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đối với các trường hợp đất đã giao hoặc cho thuê không đúng thẩm quyền kể từ ngày 1/7/2014 trở về sau.
