Từ giờ, làm sổ đỏ có phải nộp luôn tiền sử dụng đất không?

Khi làm thủ tục cấp sổ đỏ (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất), nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất không mặc nhiên phát sinh trong mọi trường hợp. Luật Đất đai 2024 thiết kế cơ chế tùy nguồn gốc, tùy hồ sơ, tùy thời điểm sử dụng đất, theo đó việc có phải nộp hay không phụ thuộc vào giấy tờ pháp lý về quyền sử dụng đất, tình trạng sử dụng ổn định, có hay không tranh chấp và việc đáp ứng các điều kiện luật định.

Với nhóm trường hợp có giấy tờ hợp lệ về quyền sử dụng đất được lập trước ngày 15/10/1993, hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ổn định sẽ được cấp Giấy chứng nhận và không phải nộp tiền sử dụng đất. Điều này nhằm "hợp thức hóa" quyền sử dụng đất trên cơ sở lịch sử sử dụng đất và hồ sơ chứng minh hợp pháp, đồng thời giảm gánh nặng tài chính cho người dân trong các trường hợp đã có căn cứ pháp lý rõ ràng.

Ngay cả khi không có giấy tờ về quyền sử dụng đất, Luật Đất đai 2024 vẫn "mở cửa" để người đang sử dụng đất được xem xét cấp Giấy chứng nhận nếu đáp ứng điều kiện. Điều 138 quy định theo các mốc thời gian sử dụng đất (trước 15/10/1993; từ 15/10/1993 đến trước 1/7/2004; từ 1/7/2004 đến trước 1/7/2014…), với yêu cầu chung là sử dụng ổn định, được UBND cấp xã xác nhận không có tranh chấp và (ở nhiều trường hợp) phù hợp quy hoạch; đồng thời loại trừ các trường hợp giao đất không đúng thẩm quyền theo quy định.

Điểm cần lưu ý là cấp sổ đỏ không đồng nghĩa phải nộp tiền sử dụng đất ngay. Trên thực tế, nghĩa vụ tài chính chỉ được xác định khi cơ quan có thẩm quyền có căn cứ pháp lý để tính tiền sử dụng đất và cơ quan thuế phát hành thông báo nộp tiền theo hồ sơ cụ thể. Vì vậy, có những trường hợp người dân được cấp Giấy chứng nhận mà không phát sinh khoản phải nộp, nhưng cũng có trường hợp được cấp Giấy chứng nhận đồng thời phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định, tùy vào nguồn gốc đất và diện tích/công năng được công nhận.

Ngược lại, khi đã có thông báo nộp tiền mà người sử dụng đất chậm thực hiện nghĩa vụ, khoản tiền chậm nộp sẽ được tính. Với các khoản thuộc quản lý của cơ quan thuế, Luật Quản lý thuế xác định "tiền sử dụng đất" là một trong các khoản thu khác thuộc ngân sách nhà nước do cơ quan quản lý thuế quản lý thu.

Theo Nghị định 125, mức tiền chậm nộp hiện nay là 0,05% mỗi ngày, tính trên số tiền chậm nộp, kể từ ngày liền kề sau ngày hết hạn nộp theo thông báo của cơ quan thuế đến ngày nộp đủ số tiền.