Thích
Việc sửa chữa, cải tạo nhà ở là nhu cầu phổ biến, tuy nhiên không phải mọi trường hợp đều bắt buộc phải xin giấy phép xây dựng. Theo Điều 89 Luật Xây dựng 2014, công trình xây dựng nói chung phải có giấy phép xây dựng do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp, trừ một số trường hợp được miễn theo quy định.
Cụ thể, các công trình sửa chữa, cải tạo bên trong nhà hoặc cải tạo mặt ngoài không tiếp giáp với đường trong đô thị – nếu không làm thay đổi công năng sử dụng, không ảnh hưởng đến an toàn kết cấu chịu lực, đồng thời phù hợp với quy hoạch xây dựng được phê duyệt và đáp ứng các yêu cầu về phòng cháy chữa cháy, bảo vệ môi trường, thì không cần xin giấy phép xây dựng.
Sửa nhà có cần xin giấy phép xây dựng? Ảnh minh họa
Ngược lại, nếu việc cải tạo ảnh hưởng đến kết cấu chịu lực của công trình, thay đổi công năng sử dụng, hoặc thực hiện tại khu vực mặt ngoài nhà tiếp giáp với đường trong đô thị có yêu cầu quản lý kiến trúc, người dân phải xin giấy phép xây dựng trước khi thực hiện.
Như vậy, việc có phải xin giấy phép hay không phụ thuộc vào mức độ can thiệp của công trình cải tạo. Những công trình chỉ sửa chữa nhỏ, thay đổi nội thất hoặc bố trí lại không gian bên trong mà không tác động đến kết cấu chịu lực sẽ được miễn giấy phép. Trong khi đó, nếu việc cải tạo làm thay đổi hình thức kiến trúc bên ngoài, liên quan đến an toàn công trình hoặc ảnh hưởng đến quy hoạch chung của đô thị, chủ nhà bắt buộc phải xin phép xây dựng theo quy định pháp luật để tránh vi phạm.
Các chuyên gia pháp lý khuyến nghị, trước khi tiến hành sửa chữa, người dân nên liên hệ cơ quan quản lý xây dựng tại địa phương để được hướng dẫn cụ thể, xác định rõ phạm vi sửa chữa thuộc diện phải cấp phép hay không. Việc tuân thủ đúng quy định không chỉ giúp đảm bảo an toàn công trình và người sử dụng, mà còn tránh rủi ro bị xử phạt hành chính hoặc buộc tháo dỡ công trình vi phạm sau này.
Hồ sơ và thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng khi cải tạo nhà
Theo quy định tại Điều 47 Nghị định 15/2021/NĐ-CP, khi thực hiện thủ tục xin cấp giấy phép cải tạo nhà, chủ đầu tư cần chuẩn bị hồ sơ đề nghị cấp phép gồm các giấy tờ sau:
- Đơn đề nghị cấp giấy phép cải tạo nhà theo Mẫu số 01, Phụ lục II của Nghị định 15/2021/NĐ-CP.
- Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng công trình, nhà ở riêng lẻ, được cấp hợp pháp theo quy định pháp luật.
- Bản vẽ hiện trạng của các bộ phận công trình dự kiến cải tạo, được phê duyệt đúng quy định, với tỷ lệ tương ứng với hồ sơ thiết kế cải tạo. Kèm theo đó là ảnh chụp hiện trạng công trình và công trình lân cận (kích thước tối thiểu 10 x 15cm) trước khi tiến hành thi công.
- Hồ sơ thiết kế cải tạo công trình, được lập phù hợp với từng loại công trình theo Điều 43 hoặc Điều 46 của Nghị định này.
Đối với các công trình là di tích lịch sử – văn hóa, danh lam thắng cảnh đã được xếp hạng, phải có văn bản chấp thuận của cơ quan quản lý nhà nước về văn hóa về sự cần thiết và quy mô cải tạo.
Về thẩm quyền cấp phép, Điều 103 Luật Xây dựng 2014, được sửa đổi bởi Luật Xây dựng sửa đổi 2020, quy định rõ:
"Ủy ban nhân dân cấp huyện là cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng đối với công trình cấp III, cấp IV và nhà ở riêng lẻ trên địa bàn quản lý".
Như vậy, khi người dân có nhu cầu cải tạo, sửa chữa nhà ở riêng lẻ, cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận và cấp giấy phép xây dựng là UBND cấp huyện nơi có công trình. Việc chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, đúng quy định sẽ giúp quá trình thẩm định và cấp phép được thực hiện nhanh chóng, tránh phát sinh sai sót hoặc phải bổ sung hồ sơ nhiều lần.
