Thích
Chiều 10/12, Quốc hội đã thông qua Luật Xây dựng (sửa đổi) với tỷ lệ tán thành cao. Một trong những nội dung đáng chú ý nhất của luật là việc đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tiến tới thực hiện cấp phép xây dựng trực tuyến toàn trình, với thời hạn xử lý dự kiến chỉ còn 7–10 ngày. Đây là mức rút ngắn khoảng 30% thời gian so với quy trình hiện hành.
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, nghị định hướng dẫn sẽ được Chính phủ ban hành trong thời gian tới theo hướng tối giản hóa tối đa hồ sơ, điều kiện và trình tự cấp phép. Cơ chế mới cho phép chủ đầu tư nộp hồ sơ và theo dõi toàn bộ quy trình xử lý hoàn toàn online. Đồng thời, trách nhiệm của đơn vị tư vấn thiết kế cũng được siết chặt nhằm bảo đảm an toàn công trình ngay từ giai đoạn chuẩn bị đầu tư.
Luật Xây dựng (sửa đổi) có hiệu lực từ 1/7/2026. Ảnh minh họa
Hiện nay, thời gian cấp phép đối với nhà ở riêng lẻ là 15 ngày và 20-30 ngày đối với các công trình khác. Tuy nhiên, thực tế nhiều năm qua cho thấy thủ tục vẫn còn phức tạp, kéo dài và phát sinh chi phí không cần thiết.
Luật Xây dựng (sửa đổi) lần này cũng điều chỉnh mạnh mẽ phạm vi các công trình được miễn giấy phép xây dựng. Theo quy định mới, công trình cấp IV và nhà ở riêng lẻ dưới 7 tầng, tổng diện tích sàn dưới 500m2 sẽ không phải xin giấy phép. Tuy nhiên, nhóm công trình này chỉ được miễn phép khi không nằm trong các khu vực yêu cầu quản lý kiến trúc nghiêm ngặt như khu chức năng, khu vực phát triển đô thị theo quy hoạch chung, khu kinh tế, khu du lịch quốc gia hay các khu vực có quy chế quản lý kiến trúc.
Ngoài ra, những trường hợp sửa chữa - cải tạo bên trong công trình hoặc sửa chữa mặt ngoài không giáp đường có yêu cầu quản lý kiến trúc cũng thuộc diện miễn giấy phép, với điều kiện không làm thay đổi công năng sử dụng, không ảnh hưởng kết cấu chịu lực và bảo đảm các yêu cầu về phòng cháy chữa cháy, môi trường và hạ tầng kỹ thuật.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhấn mạnh việc mở rộng diện miễn giấy phép phải đi đôi với cơ chế quản lý chặt chẽ. Do đó, dự thảo luật đã bổ sung quy định về nghĩa vụ thông báo khởi công, tạo cơ sở cho cơ quan chức năng theo dõi quá trình thi công. Điều 47 của luật cũng bổ sung quy định tăng cường quản lý trật tự xây dựng, chuyển một phần trọng tâm từ tiền kiểm sang hậu kiểm, nhằm kịp thời phát hiện và xử lý vi phạm từ khi khởi công đến khi nghiệm thu.
Bộ Xây dựng khẳng định việc miễn giấy phép sẽ không ảnh hưởng đến quyền của chủ đầu tư trong việc xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. Luật Đất đai 2024 đã có quy định cụ thể đảm bảo tính thống nhất giữa hai hệ thống pháp luật.
Luật Xây dựng (sửa đổi) sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2026, riêng một số quy định về miễn giấy phép xây dựng được áp dụng ngay từ đầu năm sau.
