“Tuệ - Bán - Xe - Số - Xanh” và những bước đi tiên phong

FPT đã làm trí tuệ nhân tạo được 15 năm, hợp tác 5 năm với Mila, tiến hành những đề án rất trọng yếu. Chúng tôi tin rằng, công nghệ sẽ tiếp tục tiến nhanh khủng khiếp và thay đổi thế giới này. Chúng tôi có hàng vạn người làm lập trình nhưng cũng nghiên cứu để máy tính lập trình thay con người. FPT mang trong mình sứ mạng của quốc gia và đã bắt đầu chạm tay vào những tiến bộ của nhân loại, đó là AI.

Trí tuệ nhân tạo đóng vai trò hạt nhân trong chiến lược phát triển của FPT, hướng đến phục vụ ít nhất 50% công dân Việt Nam và 300 triệu công dân toàn cầu. Các giải pháp AI tạo sinh (như AI Mentor, ChatbotGPT...), AI thị giác (LandingLens) được phát triển theo định hướng ngành nghề chuyên sâu, đem lại lợi thế vượt trội cho bộ các sản phẩm Made by FPT và cho chính khách hàng của FPT trong kinh doanh và sản xuất.

FPT cũng sẽ tiếp tục đẩy mạnh hợp tác với Landing AI - Top 10 Startup ấn tượng nhất nước Mỹ - đón đầu làn sóng thị giác máy tính. Trong năm 2024, FPT và Landing AI đẩy mạnh xây dựng giải pháp ứng dụng mô hình Thị giác lớn (LargeVision Model - LVM) giải quyết nhiều bài toán khó trong các lĩnh vực sản xuất, nông nghiệp, y tế, bán lẻ...

Đặc biệt, FPT đang có 9.000 chứng chỉ NVIDIA. AI đang hiện hữu ở tất cả các sản phẩm, dịch vụ của FPT. Các giải pháp Landing Lens phát hiện lỗi trong sản xuất đang được thử nghiệm tại nhiều nhà máy, cho thấy hiệu quả vượt trội về độ chính xác, phát hiện sớm và năng suất cao trong các lĩnh vực sản xuất máy móc, công nghiệp, so với các phương pháp truyền thống. Các giải pháp nhận dạng, phân loại và chẩn đoán quy mô lớn dựa trên hình ảnh cũng đang được thử nghiệm cho Camera AI, chẩn đoán y tế, quản lý kho vận và bán lẻ.

Khối Công nghệ FPT sẽ mở rộng nhanh chóng dịch vụ, lĩnh vực và thị trường trên quy mô toàn cầu thông qua nâng cao năng lực chuyên sâu trong lĩnh vực Automotive. FPT sẽ đẩy mạnh đầu tư nghiên cứu các giải pháp thông minh, cung cấp dịch vụ tích hợp trên ô tô với mục tiêu tăng trưởng 50%/năm và đạt doanh thu 1 tỷ USD vào năm 2030. FPT hiện có hơn 4.000 kỹ sư và chuyên gia trong lĩnh vực phần mềm ô tô, mạng lưới hơn 150 khách hàng là các hãng tên tuổi trên thế giới như Honda, Hyundai, Volvo, VinFast, Ford, Yazaki, LG, Panasonic, NXP... Tập đoàn sẽ tập trung đẩy mạnh đầu tư vào các công nghệ cốt lõi như AI, Automotive, Cloud, Bigdata tạo động lực tăng trưởng trong dài hạn.

Chúng tôi sẽ đặt cược tất cả tương lai của mình vào AI! Đến năm 2035, thay vì nỗ lực và tự hào khi có hàng vạn lập trình viên, FPT sẽ phải đặt một mục tiêu khác, đó là 1 triệu chuyên gia tư vấn AI. Đây là khát vọng và cũng là sứ mệnh lớn lao của FPT, đặt trong bối cảnh hiện tại, khi AI đang phát triển nhanh chóng, "đến mức công việc chúng ta làm hôm nay có thể  không còn tồn tại vào ngày mai".

Để biến AI thành bệ phóng cho FPT, cần quan tâm đến khát vọng. Chưa bao giờ Việt Nam nói chung hay FPT nói riêng có cùng điểm xuất phát với thế giới như bây giờ. Trước đây, chúng ta phải ngẩng mặt lên trời để ngước nhìn các "gã khổng lồ"trong ngành phần mềm. Nhưng giờ đây, chúng ta đã có thể cùng đối thoại với những "lão làng" về AI. Công nghệ AI đã đẩy nhanh tốc độ phát triển của các công ty tư vấn, có những công ty đạt 1 tỷ USD chỉ trong vòng 3 năm. Phần mềm FPT phải mất 20 năm mới đạt được con số đó. Vì "an nguy"của chính mình, chúng ta phải làm hết sức quyết liệt.

Chất bán dẫn đã đi từ Mỹ ra các quốc gia và vùng lãnh thổ như Nhật Bản, Singapore, Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc) và rồi đến Việt Nam. Liên tục các đoàn cố vấn của Mỹ sang làm việc và chia sẻ với Việt Nam về chất bán dẫn. 

Nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ đã thay đổi vận mệnh của mình bằng bán dẫn. Năm 2022, Đài Loan (Trung Quốc) vượt thu nhập đầu ngườicủa Nhật Bản. 

Khi sang Đài Loan (Trung Quốc) để tìm hiểu về bán dẫn, chúng tôi đã choáng ngợp khi gặp một công ty có 600 nhân viên phần mềm, và doanh thu gần 1 tỷ USD. Tôi cảm giác mình có lỗi vì trước đó rất lâu tôi từng đến Đài Loan (Trung Quốc) thăm TSMC khi họ còn nhỏ mà không hiểu bán dẫn cũng là phần mềm. Nếu ngày ấy hiểu bán dẫn là phần mềm thì có lẽ giờ đã khác.

Ngành bán dẫn còn không gian rất lớn là phát triển phần mềm cho bán dẫn. Chúng ta có thế mạnh là lực lượng lao động. Đài Loan (Trung Quốc) xây dựng 40 nhà máy, năm nay khai trương 3 nhà máy nhưng không có người. Họ nói cần lao động, cần tài năng nhưng mới chỉ có một nửa; chính quyền cấp học bổng ngành bán dẫn nhưng không có người học. Hàn Quốc xây dựng một "thành phố bán dẫn" cũng không có người. Còn Nhật Bản - họ đã đánh rơi nghề sản xuất bán dẫn, đang quyết tâm tái xây dựng lại và muốn đi vào công nghệ mới nhất là 2 nano, sau đó tiến đến 1 nano.

Tại Austin - thành phố mới nổi của Mỹ, tập đoàn Google, Intel, IBM đã về đây xây dựng nhiều nhà máy sản xuất nhưng không có lao động. Chúng tôi mạnh dạn đề xuất họ cấp visa đặc biệt để người Việt Nam vào Mỹ làm việc. Việt Nam được chọn vì chúng ta là bạn ở mức độ cao nhất - tầm quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Mỹ. Mediatech mở công ty ở Mỹ nhưng thiếu người, đã tuyển rất nhiều người Việt Nam.

FPT đã ký kết hợp tác với các doanh nghiệp bán dẫn trên thế giới về nguồn lao động. Với doanh nghiệp Nhật Bản, hiện đã có cam kết là FPT sẽ cung cấp nhân lực cho các nhà máy bán dẫn xây lại tại đây. Tại Đài Loan (Trung Quốc), đã có ký kết về việc đào tạo nhân lực cung cấp cho doanh nghiệp. Khi có "đầu ra" thì các thanh niên Việt Nam sẽ làm. Làm phần mềm lương là 1 thì bán dẫn lương là 3, hấp dẫn cả về công việc và thu nhập.

Hiện nay, FPT đã mở lớp đào tạo đầu tiên, phối hợp với một số Việt kiều, mở lớp Tre-semi (Cây tre + bán dẫn). Giảng viên sẵn sàng tham gia vào sự nghiệp bán dẫn của đất nước, đã có 120 học viên đầu tiên. Chúng tôi sẽ liên tục mở lớp. Cách đây 25 năm, FPT đã nỗ lực đưa Việt Nam thành quốc gia số 2 về xuất khẩu phần mềm, chỉ sau Ấn Độ. Sau 25 năm, chúng ta sẽ làm lại, hay hơn nữa. Hồi làm phần mềm chúng ta rất lẻ loi nhưng lần này, có những anh "lớn" đồng hành. 

Nếu Việt Nam có 1 triệu người làm bán dẫn, 1 triệu người làm AI, khi kết hợp lại sẽ có thể tự tạo ra hàng triệu con chip thông minh. Việt Nam cần có chiến lược ngoại giao tổng lực cho bán dẫn để nắm bắt cơ hội ngàn năm có một. FPT sẽ đồng hành cùng Vinasa và các doanh nghiệp trong công cuộc phát triển công nghiệp bán dẫn. Vừa qua, Vinasa đã thành lập Ủy ban phát triển công nghiệp bán dẫn với định hướng tập hợp lực lượng chuyên gia, doanh nghiệp, đối tác cùng thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam thông qua các hoạt động: Đào tạo; tuyên truyền phổ biến các kiến thức; kết nối hợp tác; vận động, kết nối với chính quyền các cấp, tạo ưu đãi cho các nhà đầu tư trong nước và quốc tế.

Ngành ô tô đang thay đổi vũ bão và Việt Nam tiếp tục có lợi thế vô cùng trọng yếu đó là nguồn nhân lực.

Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng có nói: Người Việt Nam có gen trội về nghiên cứu khoa học công nghệ, học Toán phù hợp làm việc cho ngành CNTT và ngành bán dẫn. Thực tế, ngành bán dẫn thế giới thiếu hàng triệu lao động. CEO NVIDIA từng nói rằng: Thật phù hợp, Việt Nam có 1 triệu người làm CNTT, nếu chuyển đổi sang 1 triệu người làm bán dẫn thì Việt Nam sẽ tiến nhanh hơn rất nhiều.

Ngành ô tô thế giới đang thiếu người hiểu về ô tô, phần mềm, biết bảo mật. FPT may mắn có 4.000 người làm phần mềm ô tô. Đó là lợi thế rất lớn.

Andrew Ng, nhà sáng lập và Giám đốc điều hành Landing AI, đồng sáng lập và Chủ tịch nền tảng Coursera đã sang Việt Nam và nói Chat GPT đã bùng nổ và sẽ có công nghệ mới bùng nổ hơn nhiều là thị giác máy tính.

Chúng tôi trở thành nhà đầu tư chính cho Landing AI. Tôi đã là đồng chủ tịch với Andrew Ng làm xe tự lái, khác biệt với mọi xe tự lái hiện có.

Chuyển đổi số là biến dữ liệu thành trí tuệ dữ liệu và dùng trí tuệ dữ liệu để tạo ra hiệu quả, doanh số, năng suất lao động vượt trội so với trước.

Khi nghe ai đó nói làm chuyển đổi số thì tôi thường hỏi họ hai câu như thế này: "Bạn có đủ dữ liệu không?"; "Dữ liệu ấy có làm ra tiền bạc gì không?".

Nếu người ta trả lời là có, tức là họ đang chuyển đổi số tốt. Còn nếu câu trả lời là không thì họ chưa thực sự chuyển đổi số, họ mới nằm ở giai đoạn 2 - tin học hóa quy trình. Quy trình chuyển đổi số bao gồm 3 giai đoạn: Số hóa, Tin học hóa quy trình và Chuyển đổi số, thông minh hóa.

Năm 2016, tín hiệu đầu tiên về chuyển đổi số xuất phát từ Davos, Thuỵ Sĩ, khi Chủ tịch của Diễn đàn Kinh tế thế giới Klaus Schwab gửi thông báo về một cuộc cách mạng 4.0.

Chúng tôi hiểu rằng, là người đi sau mà chỉ bước theo người ta thì chẳng bao giờ đuổi kịp họ. Chỉ có 1 con đường để FPT vượt lên là phải đi tiên phong. Năm 2016, FPT bắt đầu chuyển đổi số.

Gần 35 năm lăn lộn trong lĩnh vực công nghệ cho tôi hiểu bài học khó khăn nhất vẫn là nhận thức. Bởi phần mềm hay chuyển đổi số là thứ không thể nhìn thấy bằng mắt thường được.

Nhưng bằng các bài học thực tiễn, chúng ta có thể tin tưởng sâu sắc rằng các tổ chức không chuyển đổi số sớm muộn đều sẽ phải đóng cửa. Chuyển đổi số là con đường duy nhất để tồn tại, và phải chuyển đổi số cho toàn bộ hệ thống - một nấc cao hơn nữa. Chuyển đổi số giai đoạn 1 là khai thác dữ liệu và tối ưu hóa trong nội bộ một tổ chức. Hiện chúng tôi đang bước sang chuyển đổi số giai đoạn 2: Tối ưu hóa cả một hệ sinh thái doanh nghiệp. Khi các điểm chạm (những công việc, thủ tụcgiấy tờ chung,…) giữa các doanh nghiệp được tự động hóa, một lực lượng lớn lao động sẽ được giải phóng để chuyển sang các công việc trí tuệ hơn: Làm những công việc sáng tạo và không lặp lại. Đây là một bài toán mới. Khi giải được, chúng ta có thể tạo ra năng suất vượt trội cho doanh nghiệp.

Chuyển đổi số đang giúp con người tiến đến những việc trước đây được xem là không tưởng. Chẳng hạn, hôm nay, chúng ta phải khuân ghế để chuẩn bị cho một cuộc phỏng vấn. Ngày mai, nhờ có công nghệ, cái ghế sẽ phải tự di chuyển khi chúng ta cần. Công nghệ sẽ tạo ra một thế giới mới.

Chuyển đổi số thì cần phải có chuyển đổi xanh. Bây giờ rất nhiều hãng bán dẫn sang Việt Nam, muốn đầu tư, muốn liên doanh với Việt Nam, muốn khai thác lực lượng lao động của chúng ta nhưng họ yêu cầu phải giảm phát thải carbon. Cho nên chúng ta muốn làm chuyển đổi số, muốn làm công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, thì phải chú trọng vào giảm phát thải.

Hơn nữa, chuyển đổi xanh mà không có công nghệ số thì làm sao biết được có thực sự xanh hay không. Cho nên việc cấp thiết là chúng ta phải biết các doanh nghiệp phát thải như thế nào và giúp doanh nghiệp giảm phát thải bằng những cách nào. Nếu làm được điều này thì rất tuyệt vời.

Tôi có một người bạn trong Hiệp hội Nông nghiệp số Việt Nam. Trước kia doanh nghiệp của chị vất vả đi tìm khách hàng, nhưng từ ngày doanh nghiệp có chứng chỉ carbon thì người ta xếp hàng để mua hàng của chị. Chị được quyền chọn khách hàng chứ không phải đi tìm khách hàng như trong quá khứ.

Nếu làm chuyển đổi xanh thì chúng ta sẽ có một nguồn tài chính xanh cực kỳ lớn, có thể đưa nguồn tài chính xanh này về Việt Nam. Chúng ta sẽ có những khoản tín dụng xanh, có những khách hàng xanh… xét trên toàn diện.

Xanh bây giờ là một từ khóa của toàn thế giới.

Nếu làm chuyển đổi xanh thì chúng ta sẽ có một nguồn tài chính xanh cực kỳ lớn, có thể đưa nguồn tài chính xanh này về Việt Nam. Chúng ta sẽ có những khoản tín dụng xanh, có những khách hàng xanh… xét trên toàn diện.

PGS. TS. Trương Gia Bình

Chúng tôi đã đi chậm sau Ấn Độ 15 năm khi làm phần mềm, muốn phát triển nhanh hơn thì bắt buộc phải đi tiên phong, theo dõi rất sát diễn biến công nghệ, đầu tư và đi trước một bước. FPT đang là doanh nghiệp tư vấn và cung cấp giải pháp chuyển đổi xanh hàng đầu cho các tổ chức, doanh nghiệp; tư vấn cho các tập đoàn làm thế nào để trở nên xanh hơn; phát triển các giải pháp phần mềm phục vụ công ty kế toán xanh, kế toán carbon.

Trong mảng chuyển đổi xanh, tập đoàn đã phát triển giải pháp toàn diện liên quan tới ESG như dịch vụ tư vấn lộ trình triển khai ESG, giải pháp kiểm kê khí nhà kính Vert Zéro giúp các doanh nghiệp tự động hóa, số hóa toàn bộ quy trình thu thập dữ liệu, tính toán, quản lý, tạo báo cáo khí thải và theo dõi tiến trình thực hiện cam kết, đảm bảo các quy chuẩn quốc tế... Ngoài ra, FPT đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực, ý nghĩa nhằm hướng tới mục tiêu chuyển đổi xanh và đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ giảm 15,8% tổng lượng phát thải khí nhà kính.

Hơn 35 năm qua, FPT không ngừng nâng cao năng lực quản trị để đáp ứng các tiêu chuẩn phát triển bềnvững tiên tiến nhất. Năm 2023, đây là cổ phiếu côngnghệ duy nhất được xếp trong danh mục 20 cổ phiếu thành phần chỉ số VNSI (chỉ số phát triển bền vững) do Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HoSE) đánh giá. FPT cam kết tham gia các hoạt động nhằm giảm tác động phát thải khí nhà kính đạt Net Zero vào năm 2040 và có ảnh hưởng tích cực tới môi trường sống, làm việc và học tập của hơn một triệu người lao động đến năm 2035.

Để khai thác tiềm năng chuyển đổi số - chuyển đổi xanh, tạo ra phát triển kép về cả kinh tế số và kinh tế xanh, Việt Nam cần đi tiên phong phát triển các lĩnhvực: Trí tuệ nhân tạo, chip bán dẫn, xe điện thông minh trong chuyển đổi số, chuyển đổi xanh. Cần tập trung nhân lực, tài chính cho những lĩnh vực công nghệ trọng điểm này./.